07 Ekim 2019 05:07

Doç. Dr. Ömer Turan: AKP varlığını operasyona bağlıyor

Doç. Dr. Ömer Turan: "AKP Fırat’ın doğusuna olası askeri operasyonu, hem iç hem de dış siyaseti için kullanarak normalleşmenin önüne geçmek istiyor."

Doç. Dr. Ömer Turan

Fotoğraf: Ali Mert Gürbüz

ANASAYFA

POLİTİKA

Paylaş

Şerif KARATAŞ
İstanbul

İstanbul Bilgi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi ve İsveç Enstitüsü araştırmacısı olarak, Lund Üniversitesi Ortadoğu Çalışmaları Merkezinde çalışmalarını yürüten Doç. Dr. Ömer Turan Evrensel’e konuştu.

AKP’nin muhalefete "Milli duruş sergilemiyorsunuz" sopasını göstereceği uyarısında bulunan Turan, “Dahası AKP Rojava’ya askeri operasyonun olasılığını gündemde tutarak, parti-devlet bütünleşmesine de gerekçe üretmeyi deniyor. Partideki erimeyi böyle perdelemeyi deniyorlar” değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye’nin Fırat’ın doğusuna olası askeri harekata ilişkin Turan, hükümetin politikasını işaret ederek şunları söyledi: “Karşımıza çıkan bir kez daha AKP’nin iç politikayla dış politikayı olabilecek en yanlış şekilde ilişkilendirmesi. AKP hem Suriye denkleminde askeri güç kullanarak yer almak istiyor. Bu hatalı dış politika planının içeriye yansımasıysa sürekli olarak olağanüstü hal varmış gibi, savaş durumu varmış gibi göstermek. Böylelikle bir vadede kaçınılmaz olacak normalleşmeyi sürekli olarak ertelemek. Muhalefete 'Milli duruş sergilemiyorsunuz' sopasını göstermek. Dahası AKP Rojava’ya askeri operasyonun olasılığını gündemde tutarak, parti-devlet bütünleşmesine de gerekçe üretmeyi deniyor. Partideki erimeyi böyle perdelemeyi deniyorlar. Erdoğan’ın Kızılcahamam’daki kampta söylediği 'AKP ne kadar güçlü olursa ülkemiz de o kadar güçlüdür. AKP’nin zayıflaması demek, Türkiye’nin savunmasının zayıflaması demektir' ifadeleri parti-devlet bütünleşmesi fikrinin AKP yönetim katında egemen olduğunu gösteriyor.”

“IŞİD’LİLERİN SORUMLULUĞU SORUNLARI DA GETİRECEK”

Beyaz Saray’dan yapılan son açıklamaya ilişkin Turan, “Ankara’nın Trump ile Rojava’ya askeri müdahale konusunda bir uzlaşıya vardığını gösteriyor. Gelen haberler ABD askerinin sınır hattından çekildikleri yönünde; yani ABD askeri SDG ile Türk askeri arasında bir tampon bölge oluşturmayacak. Uzlaşının önemli bir detayı 'IŞİD savaşçılarının sorumluluğu Türkiye’de olacak' vurgusu. Bu son derece kritik bir nokta. AKP’nin Suriye denklemine son derece hatalı bir yerden müdahil olduğunu gösteriyor. IŞİD’lilerin sorumluğunun Türkiye’de olması birçok sorunu beraberinde getirecektir” ifadelerini kullandı.

“MUHALEFETİN ÇEKİNMEDEN KARŞI ÇIKMASI LAZIM”

Muhalefetin olası operasyona karşı tutum alması gerektiğini ifade eden Turan şunları söyledi: “Muhalefetin 'Milli duruş sergileyin' sopasından çekinmeden, 'milli birlik ve beraberlik' sopasından çekinmeden buna karşı çıkması lazım. CHP’nin esas muhalefeti Suriye’nin kuzeyine yönelik askeri operasyon için yapması lazım. Geçtiğimiz günlerde CHP’nin düzenlediği Suriye konferansında maalesef Rojava’ya askeri müdahale karşıtı güçlü bir ses duymadık. CHP’ye düşen AKP’nin Rojava’ya askeri müdahalesine destek vermemektir. CHP’den beklediğimiz AKP’nin Rojava’ya müdahale planları karşısında militarist dile teslim olmaması.”

“ERDOĞAN PARTİSİNDE HİÇBİR SESİN ÇIKMASINI İSTEMİYOR”

Cumhurbaşkanlığı seçiminde yüzde 40+1 tartışmalarına da değinen Turan, şöyle konuştu: “Birincisi, başkanlık sisteminin istikrar getirdiğini düşünmemiz için elimizde hiçbir neden yok. İkincisi yüzde 40 önerisini tartışmaya açmak zaten AKP’nin yüzde 50’nin altına kalacağını itiraf etmek anlamına geliyor. Görülen o ki, MHP desteğiyle bile yüzde 50 mümkün değil. Faruk Çelik ilk bu fikri ortaya artarken Erdoğan’ın bilgisi dışında hamle yapmış değildir muhtemelen. Zaten hemen sonrasında Erdoğan’ın bu değişikliğin Mecliste ele alınabileceğini, muhalefetten gelecek bir öneriyle anayasa değişikliği yapılabileceğini söylemesi bunun kişisel bir çıkış olmadığını gösteriyor. Sonraki günlerde AKP cenahı yaptıkları önerinin bir itiraf yerine geçtiklerini gördüler ve geri adım attılar. MHP’nin buna karşı hamlesi ise Kılıçdaroğlu’nun dokunulmazlığını kaldırmak için komisyon kurmak oldu. Burada mevcut iktidar koalisyonu içinde ikili bir denge söz konusu. Bir yandan MHP’nin hamlesi CHP’ye gözdağı, ister diyalogla kurulmuş olsun, isterse kendiliğinden gelişsin, HDP ile her türlü işbirliğini kriminalize etme tavrı. AKP bundan yararlanıyor. Böylelikle yeni otoriteryen siyasetin ihtiyaç duyduğu belirsizlik, keyfilik, siyasetin her türünün sınırlandırılması, bastırılması gerçekleşiyor. Normal olan her şey suçmuş gibi gösteriliyor. Diğer yandan, MHP AKP’ye mesaj veriyor. Bu mesaj hem 'yola bizsiz devam etme', hem de 'hukuk tanımazlığı daha da ileriye götür, normalleşmeyi gündemine alma' demekte.”

Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Erdoğan’ın Kızılcahamam’da “İstanbul’da da Ankara’da da belediye meclisi AKP açık ara yönetiyor” sözlerini hatırlatan Turan şu değerlendirmede bulundu: “Partisine verdiği talimat ortada bir yerel seçim başarısızlığı olmadığını önce parti içine, sonra da seçmenlere anlatmak. Bakalım bu talimat ne derece etkili olacak. Erdoğan’ın açıklamasında, buradaki çalışmalarımızda şunu gördüm; fitne bayağı egemen' cümlesi dikkat çekiciydi. Demek ki, Erdoğan partisinde hiçbir sesinin çıkmasını, hiçbir görüş ayrılığının dile getirilmesini istemiyor. Demek ki, kimi bakanlar arasındaki mücadele mikrofonların önünde uyarıyı gerektirecek kadar güçlü. Ayrıca bir parantez açıp, AKP içinde de Osman Kavala’nın tutukluluğundan rahatsız olanlar olduğunun kulislere yansıdığını not edelim...”

“MUHALEFETİN KARŞI ÇIKMASI NORMAL”

Muhalefetin tutumuna ilişkin Turan şunları söyledi: “CHP ve İYİ Parti sözcüleri cumhurbaşkanlığı seçiminde ilk turda kazanmak için oyların yüzde 40’ın yeterli olması fikrine karşı çıktılar. Muhalefet hesaplarını, seçim ister zamanında olsun, isterse öne alınsın, ikinci tur üzerinden yapıyor. Dolayısıyla yüzde 40 fikrine karşı çıkmaları çok normal. Ayrıca onlar da bu önerinin AKP’deki zaafın itirafı olduğunu görüyorlar elbette.”