"Silopi'de Termik Santrale herkes karşı ama hiç kimse konuşamaz!"

Özer AKDEMİR
Silopi

Şırnak Silopi’nin Görümlü ve Çalışkan beldeleri arasında bulunan Ciner Holding'e ait Silopi Termik Santrali 2009 yılında faaliyete geçmiş. 135 MW’lık ilk ünite Çinli CMEC firması tarafından inşa edilmiş. Asfaltit yakıtlı bu termik santrale daha sonra yine Çinli firma tarafından 2014 ve 2015 yılında faaliyete geçen 135135 MW’lık iki ünite daha yapılmış. 2000 kişinin üzerinde işçinin çalıştığı termik santral adeta bir kale gibi korunuyor.

İKİ KORUCU BELDENİN ORTASINDA

İki korucu köyün ortasına kurulu olan termik santralin etrafında gözetleme kuleleri, kalekol ve askeri üs bölgeleri bulunmakta. Termik santralin çevre ve sağlık etkilerini araştırmak için gittiğimiz Görümlü beldesinde iletişim kurmak istediğimiz hiç kimse bu konuya dair bizimle görüşmek istemedi. Etrafında adete kuş uçurulmayan, beldede halkın büyük bir kısmı termik santralle ekonomik ilişki içerisine girmiş durumda. Cudi Dağı’nı eteklerinde bulunan beldenin yaslandığı dağın hemen üst taraflarından çıkarılan kömürler kamyonlarla termik santrale getiriliyor. Termik santralin dev bacasından beyaz bir duman gece gündüz tüterken bu dumanın bazı günlerde siyah bir renge büründüğü dile getiriliyor.

FOTOĞRAF MAKİNESİNDEN KORKAN ÇOCUKLAR!

Fotoğraflarını çekmek için duraksadığımız köy çocuklarından birisinin makinemizi silaha benzeterek korkup kaçması köydeki psikolojiyle dair ip uçları veriyordu. Aracımızın içinden çıkmadan pencereden konuştuğumuz adının bilinmesini istemeyen bir köylü büyük baskı gördüklerini söylüyordu. “Köyde ayda 15 kadın düşük yapıyor” diye çarpıcı bir bilgiyi fısıldar gibi aktaran köylü, “Burada termik santrale herkes karşı ama kimse konuşamaz”!..

TERMİK SANTRALİN DİBİNDE BİR LİSE!

Hemen yanı başındaki tepecikte önünde zırhlı bir araçla nöbet tutan askerlerin bulunduğu termik santral tesislerinin içinde iki büyük baca tütüyordu. Çıkan küller ise tel örgülerle çevrili santralin bahçesine yığılmıştı. Santralle ilgili en ilginç detaylardan birisi de termik bacasına 20 m uzaklıkta Park Çok Programlı Anadolu Lisesi oldu. Adeta termik santralin bahçesinde bulunan lisede başta Görümlü ve Çalışkan beldeleri olmak üzere yakın bölgede oturan vatandaşlardın çocukları öğrenim görüyor. Termik santralle iktidar partisinin adeta iç içe geçtiği, santrale kömür sağlayan şirketin AKP’li Görümlü Belediye Başkanı Ruşen Tellioğlu olduğu, yine kızının da aynı partinin Silopi ilçe başkanlığını yaptığı bilgisini verdi yerelden görüştüğümüz Silopililer.

TERMİK YÜZÜNDEN BİR YIL İÇİNDE 511 İNSAN CANINDAN OLDU

Silopi Belediyesinde görüştüğümüz Belediye Eş Başkanı Süleyman Şavluk termik santralin etkisini Çernobil faciasına benzetti. Silopi halkının santrale karşı güçlü bir karşı koyuş yaptığını belirten Şavluk, “Santral Cudi’den çıkarılan kömürle çalıştırılıyor. Hem doğayı, hem de canlı yaşamını katlediyor. Bu santral sadece bir yıl içerisinde 511 insanın canına mal oldu bu bölgede. Bu santralin sadece bu işi yapanın cebini doldurmasının ötesinde bölgeye hiçbir yararı yok. Düşükler, tansiyon, kanserler uçmuş. Her evde bir kanser hastası var” diye konuşuyor.

MEYVELER DALINDA ÇÜRÜYOR

Santralden önce geçimlerini meyve ve sebzeden sağladıklarını belirten Şavluk, “Şimdi dalında çürüyor. Biz hakkımızı aramaktan vazgeçmedik. Bu santrale karşı mücadelemizi sürdüreceğiz. Bütün halkımıza çağrımız gelin demokratik hakkımızı kullanalım, sesimizi yükseltelim. Toplumun tümünü etkileyen bir sorun bu. Askerin de, polisin de memurun da. Bütün insanlara çağrı yapıyoruz; Gelin gücümüzü birleştirelim, bu soruna karşı demokratik sesimizi yükseltelim.”

DOĞAMIZI ÖLDÜRÜYORLAR

Kendilerine termik santralin geceleri filtrelerini kapattığı bilgisinin geldiğini ifade eden Şavluk, “Görümlü ve Çalışkan beldelerinin incirleri meşhurdu. Ancak şimdi kimse oralardan incir almıyor. Toprakta ciddi bir zehirlenme var ve sebzelere meyvelere karışmış durumda. Doğamızı öldürüyorlar. Ancak kimse gelip bu termik santralle ilgili bir araştırma yapamıyor, haber yapamıyor. Buranın yetkilileri ve insanıyla konuşamıyor. Sesimizi ne kadar yükseltsek de buranın dışına çıkamıyor. Hali vakti yerinde olan insanlar çocuklarını buradan kaçırıyor. Kaçan kaçana!” diyor.

KONUŞANI AKŞAM İFADEYE ÇAĞIRIRLAR

 Silopili yurttaşlardan Mesut Değer de termik santralle ilgili yakınlardaki köy ve beldelerden kimsenin konuşamamasını onların devlet memuru olmasına ve santralde çalışmasına  bağlıyor. Herkes “Termik santrale karşı konuşursam akşam ifadeye çağırırlar, maaşımdan olurum diye korkuyor. Oradaki bir arkadaşım ayda 15 çocuk ölü doğuyor diyor. Bu böyleyse hâlâ neden konuşmuyorlar? Yıllardır AKP’nin yandaşı bu termik santral”.

Bahçelerindeki incirleri, narları artık yiyemez hale geldiklerini söyleyen Değer, “Çünkü içi kapkara. Hayvanlar ve insanlarda kanser vakaları arttı. Pis bir koku geliyor geceleri. Çok kişiden duydum kadınların düşük yaptığını. Sebebi termik diyorlar”.

Termik santral kıskacındaki Silopi "tinne köy" olma yolunda!