21 Ağustos 2019 09:58

Ne için savaş, nasıl bir barış?

Ekonomik krizin ağırlığı halkın sırtını iki büklüm etmişken eğitim ve sağlık özelleşmiş, bütçeleri savaş harcamalarının çok altında kalmışken savaş politikalarının uygulanması kimlerin kârınadır?

Paylaş

Elif TURGUT

İstanbul

Lise tarih derslerine geri dönersek bir sürü savaş ve barış antlaşması adı ve taraflarını öğrenmeye çalıştığımızı hatırlarız. Talas Savaşı’ndan Çaldıran’a, Balkan Savaşı’ndan 1. Dünya Savaşı’na… Her toplumdaki her savaşı, döneminin koşulları ve çeşitli dinamikleriyle değerlendirmek gerekse de bu yazıda bize tarih derslerinde anlatılmayan, kapitalizmin tekelci döneminin ortaya çıkarttığı savaşların iç yüzüne ve barışın nasıl mümkün olduğuna bir bakış atacağız.

TERAZİ KEFELERİNİN HAREKETİ

Bir savaş biter, belki birçok “barış” antlaşması imzalanır ve savaştaki güç dengesine göre bir paylaşım yapılır ama bitmez, bir sonrakine hazırlıklar sürer. Peki sürekli savaş çıkıyorsa barış mümkün mü?

Savaşın kimler tarafından neden çıkartıldığını bilmek bu soruya yanıt aramamız açısından kritiktir. “Savaş, savaşan güçlerin hakim sınıfları tarafından savaşın patlak vermesinden çok önce izlenen politikanın zor kullanma araçları ile devamıdır.”* diye tanımlar savaşı Lenin.  Emperyalist devletler arasındaki güç dengeleri değiştikçe dünyanın eski paylaşımı da geçersizleşmeye başlar ve bir sonraki savaşın hazırlıklarına başlanır.

“BARIŞ”IN ÖMRÜ

Sözde “barış” ise kapitalist devletler tarafından izlenen politikanın askeri hareketler sonucunda rakipler arasındaki güç ilişkilerinde meydana gelen değişikliklerin gözetilerek sürdürülmesidir** ve ömrü güç terazisinin kefelerindeki farkın değişimine kadardır. Tekeller savaşlardan zenginleşirken dünya halkları ise “vatan savunması”, “ülkenin çıkarları” için açlığa, sefalete mahkûm bırakılır ve ölüme gönderilir. O zaman emperyalist devletlerin birbirleriyle geçici süreliğine anlaşmasının, “barış” halinin dünya halklarına barış getirmediğini söyleyebiliriz.

Emperyalist güçler dengesi arasındaki paylaşım kapitalist sistem için vazgeçilmez ise dengesizlikleri kapitalist sistemin ortadan kaldırması için savaştan başka bir aracı var mıdır? Bunun cevabının “hayır” olduğunu yüzümüzü Ortadoğu’ya çevirdiğimizde bugün bile görebiliriz. Bölgeye egemen olan emperyalist güçler ve işbirlikçi rejimler değişse de paylaşım mücadelesi, savaş ve çatışmalar değişmeyen gerçek olarak kalıyor. Emperyalistler Ortadoğu’dan pay kapmak için bölgede çeşitli müdahalelerle savaş ortamı oluşturmuştur. Türkiye de paydan bir parça alabilmek aynı zamanda da iç politikada milliyetçi söylemler ile kitleleri kendi etrafında toplayabilmek için Ortadoğu’daki savaşın bir parçası olmaktan geri durmuyor ve emperyalist kamplarla çıkarına göre işbirliği yapmaktan çekinmiyor. S-400, F-35 tartışmaları da emperyalist emeller güden müdahalelerden bağımsız ele alınamaz bir hale geliyor. Ekonomik krizin ağırlığı halkın sırtını iki büklüm etmişken eğitim ve sağlık özelleşmiş, bütçeleri savaş harcamalarının çok altında kalmışken savaş politikalarının uygulanması kimlerin kârınadır?

NASIL BİR BARIŞ?

Savaş da savaşı yeniden üretecek bir “barış”ın da dünya halklarının çıkarına olmadığı aşikâr. Ancak küçük bir azınlığın çıkarı için tüm bir dünyaya reva görülen yoksulluğun, ölümün olmadığı bir dünya, böylesi bir barış mümkün. Savaş dünyadaki tekellerin ve yerli işbirlikçilerinin güç dengeleri ile ortaya çıkıyorsa halkların yararına bir barış da ‘80’lerin çiçek çocukları gibi gelemeyecektir. Savaşları çıkaran tekeller kendi sınıfının, egemen sınıfın çıkarları için bunu yapar. İstediğimiz barış da ancak tekellerin egemenliğini karşısındaki sınıf olan işçi sınıfı ortadan kaldırdığında mümkün olabilir.

Dünya halklarının, işçi ve emekçilerin savaşa antiemperyalist bir mücadele çizgisinde tekellerin iktidarını sarsacak ve kendi iktidarını kuracağı bir mücadelede buluşması ancak insanca, eşit, sömürüsüz bir yaşamı gerçekleştirmelerini sağlar.

Kaynaklar:

*Lenin, Sosyalizm ve Savaş, syf. 92, Evrensel Basım Yayın

**https://teoriveeylem.net/2018/12/emperyalist-ve-ulusal-gucler-ve-savaslar/

ÖNCEKİ HABER

Barış için ne yapmalı?

SONRAKİ HABER

AKP Milletvekili Bülent Turan’dan CHP’ye hakaret: Kolibasili kafalılar

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...