Van'ın Pamukkalesi koruma altına alınmalı
Van Başkale Dereiçi köyü yakınındaki travertenler, adeta Pamukkale'nin minyatürü niteliğinde.
Özer AKDEMİR
Van'ın Başkale İlçesi Dereiçi köyü yakınlarındaki Pamukkale benzeri travertenler, görenleri kendisine hayran bırakıyor. Fırat Üniversitesi Jeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ahmet Şaşmaz, bölgenin jeopark ilan edilerek UNESCO korumasına alınması gerektiğini dile getirdi.
'TRAVERTENLERİ GÖRÜNCE ŞOK OLDUM'
Van çevresindeki sıcak su ve göllerdeki element değişimlerini incelemeyi amaçlayan bir TÜBİTAK projesi kapsamında Başkale taraflarına gelen Fırat Üniversitesi Jeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ahmet Şaşmaz, Dereiçi köyü yakınlarındaki travertenleri görünce şok olduğunu belirtti. Görene kadar travertenlerden haberinin olmadığını belirten Şaşmaz, travertenlerin bulunduğu yeri şöyle tarif etti: Dereiçi travertenleri Van'dan Başkale ilçesine 116 km. Başkale'den Dereiçi köyüne ise yaklaşık 45 km uzaklıkta yer almakta. Travertenlere Başkale'den Hakkari'ye giderken yol sağa ayrılarak 11 km stabilize yol ile ulaşılmakta.
PAMUKKALE'NİN MİNYATÜRÜ
Fotoğraf: Prof. Dr. Ahmet Şaşmaz
Bölgede oluşan travertenlerin Pamukkale travertenlerinin minyatür bir görüntüsü şeklinde olduğunu belirten Şaşmaz, "Beyaz travertenler yer yer kirlenmiştir. Bazı kesimlerde bolca küçük havuzcuklar oluşmuştur ve bunların içerisi su ile dolu. Zaman zaman traverten üzerinde su çıkış noktalarının yer değiştirdiği ve eski çıkış noktalardaki travertenlerin ise karardığını gözledik. Travertenlerdeki renk değişimi suyun kimyasal bileşimdeki değişikliklerden olabileceği gibi yöredeki özellikle büyükbaş hayvancılığı etkisi ile de kirlenmiş olabilir" dedi.
'UNESCO KORUMASINA ALINMALI'
Fotoğraf: Prof. Dr. Ahmet Şaşmaz
Böyle alanların dünyada ender olarak görüldüğünü ve bu alanların mutlaka jeopark ilan edilip tıpkı Pamukkale (Denizli) travertenlerinde olduğu gibi UNESCO koruması altına alınması gerektiğini kaydeden Şaşmaz, "Bölgenin çevresinin telle veya duvar ile çevrilmesi gerekli. Van Valiliği ve turizm ile ilgili sivil toplum örgütleri bu konuya el atarak, bölgenin tanıtımı ve korunmasına yönelik çalışmalara ivedilikle başlamalıdır" dedi. Şaşmaz, bölgenin Kula volkanları, Pamukkale, Kapadokya kadar önemli olduğunu, buralar gibi korunması gerektiğini belirterek "Su çıkışları fazla olsa belki 1000 yıl sonra burası Pamukkale gibi olur" dedi.
TRAVERTENLER NASIL OLUŞUYOR?
Fotoğraf: Prof. Dr. Ahmet Şaşmaz
Dereiçi yakınlarındaki sıcak suyun yaklaşık 20.6 C sıcaklığa ulaştığını ifade eden Şaşmaz, travertenlerin oluşumunu şöyle anlattı: Derinlerde bulunan su ve karbondioksit birleşerek karbonik asidi, karbonik asitte derinlerdeki yer alan mermer ve kireçtaşı gibi karbonatları kayaçları ergiterek kalsiyum bikarbonatça zengin suları oluşturur. Bu sular da yerin derinliklerindeki basıncın etkisi ile yüzeye doğru zorlanır. Bu su yüzeye çıktığında ani basınç ve sıcaklık azalmasına bağlı olarak, su içinde asılı halde gözlenen kalsiyum bikarbonat, kalsit ve karbondioksit şeklinde ayrışarak, travertenleri oluşturur.
Fotoğraf: Prof. Dr. Ahmet Şaşmaz
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Tehlike nedir?
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Özgürlükçü Anayasa
1 Mayıs ve sonrası
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
