Ginko’nun dalları uzanıyor

Cansu CEYLAN

Ginko Bilim geçtiğimiz aylarda yayın hayatına başladı. Bilim yayıncılığına yeni bir soluk getirmeyi ve bilimi her yaş grubundan ve her kesimden insanın anlayabileceği tarzda anlatmayı amaçlayan Ginko Bilim’in yayın kurulu üyelerinden Ferhat Sarı ile bilim yayıncılığına ve yayınevine dair merak ettiklerimizi konuştuk.

Röportajımıza öncelikle "Ginko" isminin nereden geldiğini sormakla başlayalım.

Bu ismi seçerken dinozorlar çağından bugüne yaşamını sürdüren “ginkgo biloba” ağacından esinlendik. “Mabet ağacı” olarak da bilinen “ginkgo biloba”nın en önemli özelliklerinden birisi yukarıda da belirttiğimiz üzere uzun ömürlü oluşu, atom bombasına rağmen filiz verebilmesi (dayanıklılığı) ve aynı zamanda zihne güç veren fizyolojik etkileridir. Kısaca ginkgo biloba’nın söz konusu özelliklerinin bilim yayıncılığımızın hedefleriyle örtüşmesi, bu ismi tercih etmemizi sağladı.

BİLİM İLE HALK ARASINDAKİ ARACIYI KALDIRMAK

Kurulurken Ginko Bilim'in amacı neydi?

Çıkış manifestomuzda da belirttiğimiz üzere, Ginko Bilim’in amacı üçüncü kültür ekolü doğrultusunda bilim ile halk arasındaki aracıyı kaldırarak en yeni ve derin düşünceleri meraklı okur kesimine ulaşabilir tarzda ifade etmektir. Pek çok harika popüler bilim kitabı genel okur tarafından beğeni kazandı, okundu. Bu durum birçok kişinin yeni ve önemli fikirlere büyük entelektüel açlık duyduğunun ve kendilerini eğitmek için çaba sarf etmeye istekliliklerinin kanıtıdır.

Entelektüeller açısından ise şöyle bir durum söz konusu. Günümüzde artık entelektüeller kaos kuramından, fizikten, moleküler biyolojiden, yapay zekadan, yapay yaşamdan, nöral ağlardan, büyük patlamadan, evrenin kaderinden, süper sicimlerden, biyoçeşitlilikten, nanoteknolojiden, insan genomundan, sıçramalı evrimden, bulanık mantıktan, Gaia hipotezinden, sanal gerçeklikten vb. konulardan habersiz kalma lüksüne sahip değildir. Bunlar, gezegendeki herkesin hayatını etkileyecek konular. Bu konulardan habersiz kalan aydınlar topluma bir şey aktaramaz, fikir üretemez. Bu nedenle edebi entelektüeller ile doğa bilimcileri arasındaki ayrımın giderilmesine katkı sunmak toplumsal bir görevdir.

KAPSAMLI VE YAYGIN BİLİM YAYINCILIĞI

Bilimin birçok dayanağının hedef gösterildiği böylesi bir dönemde toplumcu bir bilim anlayışıyla yola çıkmanın önemi ve anlamı nedir?

Geçmişten bu güne üstlendiğimiz toplumcu yayıncılık anlayışının bir gereği olarak daha birçok kategorinin yanı sıra doğa bilimleri alanında da eserleri okuyucuyla buluşturmayı çok önemsedik ve azımsanmayacak sayıda da kitap yayımladık. Şimdiyse Ginko Bilim ile birlikte daha kapsamlı ve yaygın bir bilim yayıncılığı hedefliyoruz. Maalesef TÜBİTAK’ın bu alandaki üretiminden uzaklaştırılması doldurulması gereken önemli bir boşluk yarattı. Tercihlerini toplumun geniş kesimlerinin çıkarlarını gözeterek yapan bilim insanlarının eserlerini Türkçeye kazandırmayı özellikle önemsiyoruz. Bunun yanında Türkiyeli bilim insanlarının Türkçe yayın yapmalarını teşvik edecek projeler üretmeyi de amaçlıyoruz. Yeni yılla birlikte “Cepte Bilim” adıyla bir cep kitap serisine başlamayı düşünüyoruz. İlk soruda değindiğimiz başlıklara giriş niteliğindeki eserleri genel okurun ilgisine sunmayı hedefliyoruz.

Yayınlanan ve yayınlanması planlanan kitaplarınızdan bahseder misiniz?

Şimdiye kadar içerisinde Albert Einstein’ın “Yaşamımdan Notlar”, Lynn Margulis ve Dorion Sagan’ın “Doğanın Doğası”, Hilary Rose ve Steven Rose’un “Nörobilim Zihnimizi Değiştirebilir mi?​”, Leonard Susskind’in “Kozmik Manzara”, Çağrı Mert Bakırcı’nın “Evrim Kuramı ve Mekanizmaları” kitaplarının da olduğu 11 eser yayımladık. Önümüzdeki dönemde yayımlanacak diğer kitaplar arasında ise Anthony Zee’nin “Kütleçekim Üzerine”, Brenda Maddox’un “Rosalind Franklin: DNA’nın Karanlık Leydisi”, John Maynard Smith ve Eörs Szathmáry’nin “Yaşamın Kökeni”, Sean B. Carroll’ın “Serengeti Kuralları”, Victor Stenger’ın “Tanrı ve Çoklu Evrenler ile Bilinçsiz Kuantum”, Jacob Bekenstein’ın “Kütleçekim, Karadelikler ve Bilgi”, John Holland’ın “Karmaşıklık: Kısa Bir Giriş”, Sean Carroll’ın “Evrenin Sonundaki Parçacık”, Brian Garvey’in “Biyoloji Felsefesi” kitapları bulunuyor.

“GENÇ OKURLARLA BULUŞMAYI SÜRDÜRECEĞİZ”

Eğitim müfredatının bilimsel temellerden gittikçe uzaklaştırılmaya çalışıldığı bu dönemde bir yandan da gençlerin bilimi tartışmak için çok daha fazla çaba harcadığını görüyoruz. Evrim tartışmaları buna bir örnek. Buradan baktığımızda biz gençler için ulaşılabilir bir bilim yayıncılığının önemi ortada. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Kamunun sorumluluğunda olması gerektiğini düşündüğümüz bilimsel öğretimin, müfredat değişiklikleri ve gerici müdahalelerle altının oyulması sonucunda, bu konuda sorumluluk duyan yayıncılara büyük iş düşüyor. Sevindirici bir şekilde bu alanda son yıllarda artan bir eser üretimi olduğundan bahsedebiliriz. Ginko Bilim’in yayın hayatına başlamasıyla bu üretimin daha da güçlenmesini hedefliyoruz. Evrim kitapları, Ginko Bilim’in kataloğu içinde önemli bir yer tutuyor. Hem evrim kuramı hem de diğer bilim başlıklarında yayın yapmayı sürdüreceğiz. Ulaşılabilir olmak için de düzenlediğimiz/düzenleyeceğimiz etkinliklerde özellikle genç okurlarla buluşuyoruz ve buluşmayı da sürdüreceğiz.

Ginko Bilime dair eklemek istediğiniz bir şey var mı?

Teşekkürler. Genç Hayat aracılığıyla genç okurları yayınevimizin bilim kitaplarına ilgi göstermeye çağırıyoruz. Yayın hayatınızda sizlere başarılar diliyoruz.