Termik santralin 1 yıllık alım garantisiyle 257 okul yapılabilir

Eylem NAZLIER
İstanbul

Greenpeace Akdeniz “Eskişehir’de termik santral neye mal olacak?​” başlıklı rapor hazırladı. Hazırlanan raporda, kamu şirketi olan Elektrik Üretim A.Ş’nin (EÜAŞ) ihaleyi kazanarak santrali yapacak şirkete vereceği 1 yıllık alım garantisi bedeli ile 257 okul ya da 11 hastane yapılabiliyor.

Eskişehir’in verimli tarım arazilerine yapılmak istenen Alpu Kömürlü Termik Santrali’nin üç kez ertelenen ihalesinin 15 Ağustos’ta gerçekleşmesi planlanıyor. Greenpeace Akdeniz’in “Kömürü Es Geç” kampanyası kapsamında hazırladığı raporda, şirkete verilecek 1 yıllık alım garantisi bedeli ile kömürlü termik santral yerine kamu kaynakları ile neler yapılabileceği hesaplandı.

ESKİŞEHİR’İN VERGİ GELİRİNİN YÜZDE 79’U

Raporda kullanılan Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin hazırladığı finans modelleme çalışması sonuçlarına göre, Eskişehir Alpu Termik Santrali’ni yapacak şirkete verilecek 1 yıllık alım garantisi bedeli 1 milyar 987 milyon 12 bin 653 TL. Bu tutar, Eskişehir’in toplam vergi gelirinin yüzde 79’una tekabül ediyor.

Greenpeace Akdeniz’in raporuna göre kamusal kaynaklardan karşılanacak olan EÜAŞ’nin 1 yıllık alım garantisi bedeli ile şunlar yapılabilir:

1. Açlık sınırındaki tek maaşlı 4 kişilik 1 milyon 143 bin 275 ailenin bir aylık maaşı sağlanabilir.
2. Mevcut net asgari ücret 1.603,12 TL'den 1.845,22 TL’ye yükseltilebilir.
3. 103 bin 289 asgari ücretli çalışanın 1 yıllık ücreti karşılanabilir.
4. Atama bekleyen 430 bin öğretmenin 43 bininin 1 yıllık maaşı karşılanabilir. Santrale sağlanması beklenen 15 yıllık alım garantisi süresince tüm öğretmenler 10 yıl içerisinde atanabilir.
5. 11 adet 700 yataklı hastane veya 257 adet temel eğitim okulu yapılabilir.
6. 14 adet opera binası yapılabilir.
7. Yılda 563,69 MW kurulu güce sahip güneş enerjisi santrali kurulabilir. Santrale sağlanacak 15 yıllık toplam alım garantisi ile Türkiye'nin mevcut güneş kurulu gücü 2,15 kat artırılabilir.
8. TÜBİTAK, bilim insanlarına verdiği desteği 24,44 kat artırabilir.

‘Hem Eskişehirlileri hem de hukuku yok sayıyorlar’

KUR DALGALANMALARINDAN ZARARI 4 MİLYAR 786 MİLYON 526 BİN 356

Rapora göre, Alpu Termik Santrali ihalesinin dolar kuru üzerinden yapılması halinde, beklenen garanti süresi olan 15 yıl boyunca, EÜAŞ’ın kur dalgalanmalarından doğabilecek zararı kötümser senaryoya göre, 4 milyar 786 milyon 526 bin 356 TL, iyimser senaryoya göre ise 505 milyon 54 bin 621 TL olabilir.

Greenpeace Akdeniz’in hazırladığı hava modellemesi raporuna göre ise söz konusu santralin yaratacağı hava kirliliği 3200 erken ölüme neden olacak.

‘KAMU KAYNAKLARI ÖLÜM DEĞİL YAŞAM İÇİN HARCANSIN’

Greenpeace Akdeniz Projeler Hukuk Danışmanı Avukat Deniz Bayram, “Kamu kaynaklarının, kamu yararı için harcanması gerekir. Eskişehir’de yapılmak istenen termik santral, hava kirliliği kaynaklı hastalık ve erken ölümler ile tarım arazilerinin yok edilmesine neden olacak. Hazırladığımız bu raporda, santrale harcanacak vergilerimizle oluşan kamu kaynaklarıyla, eğitim, sağlık gibi alanlarda hayatımızda ne gibi iyileştirmeler yapılabileceğini ortaya koyduk. Amacımız, kömürlü termik santral projelerini yürüten kamu şirketi EÜAŞ’a bir çağrıda bulunmak: Kamu kaynakları ölüm değil yaşam için harcansın” diye konuştu.

NE OLMUŞTU?

Eskişehir Tepebaşı ilçesi sınırlarında Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından “Alpu Termik Santrali ve Bu Santrale Kömür Sağlayacak Olan Rezerv Alanındaki Yeraltı Maden İşletmesi ile Kül Düzenli Depolama Tesisi” Projesi yapılmak isteniyor. Toprak Koruma Kurulu, termik santralin kurulmak istendiği araziyi, Ocak 2018’de “tarım alanı” statüsünden çıkardı. Projenin “ÇED Olumlu” kararı 6 Mart 2018’de verildi. Projenin ihalesi 26 Ocak’ta yapılacaktı ancak önce 7 Mart’a ardından 26 Nisan’a son olarak da 15 Ağustos’a uzatılarak toplamda üç kez ertelenmiş oldu. Yeşil Barış Hukuk Derneği ve Eskişehirliler, planlanan kömürlü termik santralin “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu” kararının iptal edilmesi için dava açmıştı.

Tarım alanlarını yok eden yönetmeliğe Danıştay ‘dur’ dedi