04 Mayıs 2018 06:16

Recep Tayyip Erdoğan kimdir?

Recep Tayyip Erdoğan kimdir? Tayyip Erdoğan'ın belediye başkanlığı, başbakanlık ve cumhurbaşkanlığı döneminde yaşanan politik olaylar ve iddialar...

Fotoğraf: Orhan Karslı/AA

Paylaş

Recep Tayip Erdoğan, İstanbul Kasımpaşa’da Erdoğan ailesinin üçüncü çocuğu olarak 26 Şubat 1954 yılında dünyaya geldi. Babası 13 yaşında Rize Güneysu’dan İstanbul’a göç eden Ahmet Erdoğan, annesi ise Tenzile Erdoğan'dır.

1965'te ilkokul eğitimini Kasımpaşa'daki Piyalepaşa İlkokulu'nda, lise eğitimini ise 1973’te yatılı olarak Fatih'teki İstanbul İmam Hatip Lisesi'nden ise bitirdi. Sonrasında liseyi dışarıdan bitirme sınavlarına girerek 1973’te Eyüp Lisesi'nden mezun oldu. Aynı yıl, İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisine bağlı olan Aksaray İktisadi ve Ticari İlimler Yüksek Okuluna girdi.

Üniversite yıllarında siyasi hayatı da başladı. Önce Milli Türk Talebe Birliği'nde görev aldı. 1976’da ise Milli Selamet Partisi Beyoğlu Gençlik Kolu Başkanlığına ve MSP İstanbul İl Başkanlığı'na seçildi. 1977 yılında bir konferans münasebetiyle tanıştığı Emine Hanım’la 4 Temmuz 1978’de evlendi. Evliliklerinden 2 erkek, 2 kız olmak üzere 4 çocukları oldu. (Ahmet Burak, Necmeddin Bilal, Esra ve Sümeyye)

Millî Selamet Partisi'nin 1981'de kapatılması sonrasında, 1983'te kurulan Refah Partisi ile siyasi hayatına devam etti. 1986’da milletvekili, 1989 yerel seçimlerinde ise Beyoğlu Belediye Başkan adayı oldu ancak ikisinde de seçilemedi. 1991’de ise milletvekili olmasına rağmen tercihli oy sistemi sebebiyle Yüksek Seçim Kurulu milletvekilliğini iptal etti.

İBB DÖNEMİNDEKİ YOLSUZLUK DOSYALARI DONDURULDU

1994 yerel seçimlerinde elde ettiği %25,19'luk oy oranı ile İstanbul büyükşehir belediye başkanı seçildi. Başkanlığı döneminde 18 yolsuzluk dosyasından dava açıldı. Bunlardan bazıları AKBİL, İSFALT, İSTAÇ ve İDO ile ilgili yolsuzluk davalarıydı. Ancak bu davalar, milletvekili olduğunda dokunulmazlığı nedeniyle donduruldu.

SİYASİ OLARAK YASAKLANDI

6 Aralık 1997'de Siirt'te düzenlenen bir toplantıda yaptığı konuşmada "halkı sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklılığı gözeterek kin ve düşmanlığa tahrik ettiği" gerekçesiyle açılan davada 10 ay hapis cezasına çarptırıldı. 26 Mart 1999'da cezaevine girdi. 4 ay 10 gün cezaevinde kaldıktan sonra 24 Temmuz 1999'da tahliye edildi.

AKP 3 KASIM 2002’DE BİRİNCİ PARTİ OLDU

Anayasa Mahkemesinin Fazilet Partisi'ni kapatmasının ardından milletvekilleri, gelenekçiler ve yenilikçiler olarak iki kanada ayrıldı. ‘Millî Görüşçü’ olarak adlandırılan kanat, Recai Kutan'ın genel başkanlığında 2001'de Saadet Partisi'ni kurarken, ‘değişimci’ kanat, Tayyip Erdoğan’la birlikte, Adalet ve Kalkınma Partisi'ni kurdu ve Tayyip Erdoğan, parti genel başkanlığına seçildi. Ve AKP 3 Kasım 2002 seçimlerinde birinci parti oldu.

Ancak Tayyip Erdoğan, siyasi yasağı bulunduğu için seçimlere giremedi ve milletvekili seçilemedi. 58. Hükumet, Abdullah Gül’le kuruldu. Bu hükumet Erdoğan'ın siyasi yasağının kaldırılması için Meclise yasa teklifi sundu ancak dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer yasayı "öznel, somut ve kişisel" olduğu gerekçesiyle veto etti. Yasa değiştirilmeden mecliste tekrar kabul ediline Sezer yasa değişikliğini bu kez onayladı. Böylece Erdoğan’ın yasağı kaldırılmış oldu.

Yasanın kabulü sonrası seçimlerde Siirt milletvekili seçilen Fadıl Akgündüz'ün milletvekilliğinin düşürülmesinin ardından Siirt'teki seçimlerin tekrar edilmesi kararlaştırıldı. Seçimlerde AKP’nin Erdoğan partinin birinci adayı olarak Siirt seçimlerine girdi ve parlamentoya girdi. 58. hükümetin istifasını sunması üzerine koltuğundan çekilen Abdullah Gül'den boşalan başbakanlık koltuğuna Türkiye Cumhuriyetinin 59. Başbakanı olarak Erdoğan geçti.

22 Temmuz 2007’de, meclisin 23. döneminde yapılan seçimlerde AKP %46.6 oy alarak tekrar iktidar partisi oldu. Erdoğan ikinci kez başbakanlık koltuğuna oturdu. 12 Eylül 2010’daki Anayasa değişikliği referandumunda Erdoğan’ın başını çektiği ‘evet’ oyu çıktı. 12 Haziran 2011’de yapılan seçimlerde ise AKP oyların yüzde 49,8'ini aldı.

ÇÖZÜM SÜRECİ

2009'da ise Erdoğan ve hükümet çözüm sürecini başlattı. PKK ile çatışmayı bitirmeye yardım edecek bir plan duyuruldu. Bu süre içinde Kürtçe kullanımına izin verildi, Kürtçe şehir ve kasaba isimlerinin yeniden isimlendirilmesine karar verildi. Ayrıca çıkarılan yasayla birlikte silah bırakan PKK’lilerin eve dönüşleri ile sosyal yaşama katılım ve uyumlarının temini için gerekli tedbirlerin alınması kararlaştırdı. Hatta Erdoğan Dersim Katliamı için özür diledi. Son olarak Dolmabahçe’de HDP ve Hükümet yetkilileri bir araya gelip bir mutabakat metni oluştursa da Erdoğan bu görüşmeyi tanımadığını belirtti ve çatışmalar yeniden başladı.

GEZİ DİRENİŞİ

27 Mayıs 2013’te ise Gezi Parkı’ndaki ağaç kesimiyle başlayan ancak Erdoğan ve hükümetinin uygulamalarına protestoya dönüşen Gezi Direnişi başladı. Polis saldırıları, milyonlarca kişinin Taksim’e çıkması ve 2 hafta boyunca Gezi Parkı’nda neredeyse komün kurması Erdoğan ve hükümetini endişelendirse de, polis saldırılarıyla beraber direniş sonlandırıldı. Ancak polis saldırılarında 8 kişi hayatını kaybetti.

'SEÇİLEN' İLK CUMHURBAŞKANI

2014’te ise, 2007’de yapılan Anayasa değişikliği referandumuyla beraber ilk kez Cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı ve Erdoğan seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı oldu. Seçimlerin ilk turu olan 10 Ağustos 2014’te CHP ve MHP, çatı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu'yu; emek ve demokrasi güçleri, Selahattin Demirtaş'ı aday olarak belirlemişti. AKP’nin adayı ise Erdoğan’dı. Seçimde Erdoğan %51,79 oy oranıyla birinci sırada, İhsanoğlu %38,44 oy oranıyla ikinci sırada ve Demirtaş %9,76 oy oranıyla üçüncü sırada yer almıştı.

CUMHURBAŞKANLIĞI SARAYI İNŞA EDİLDİ

Erdoğan, Ankara'daki Atatürk Orman Çiftliği'nin (AOÇ) yaklaşık 50 dönümü kullanılarak yeni bir Cumhurbaşkanlığı Sarayı inşa ettirdi. Sit alanı olan AOÇ’nin içinde yapılan inşaatın durdurulmasına dair çeşitli mahkeme kararları çıksa da inşaat tamamlandı. Muhalefet, bu durumu hukukun üstünlüğünün açıkça ihlali olarak değerlendirdi. Proje; inşaat sürecinde yolsuzluk, yaban hayatına zarar verilmesi ve yeni yollar yapılması için çiftlikteki hayvanat bahçesinin tahribi gibi konularda sert eleştirilere ve iddialara maruz kaldı. Bu nedenle de 'Kaç-Ak Saray' olarak adlandırıldı.

17 VE 25 ARALIK OPERASYONLARI

17 Aralık'ta başlayan ve Türkiye'nin en büyük yolsuzluk ve rüşvet operasyonu olarak adlandırılan operasyonlar zinciri Erdoğan ve AKP'ye uzanınca, Erdoğan bunun darbe olduğunu iddia etti. Erdoğan ve çocukları arasında geçtiği iddia edilen birçok ses kaydı internete düştü. Erdoğan bu kayıtların montaj olduğunu savundu. Bu operasyon Erdoğan ile Gülen cemaati arasındaki gerginliğin de tam anlamıyla savaşa dönüşmesine neden oldu.

15 TEMMUZ DARBE GİRİŞİMİ

15-16 Temmuz 2016’da, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde kendilerini Yurtta Sulh Konseyi olarak tanımlayan bir grup asker tarafından darbe teşebbüsü gerçekleştirildi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin resmi internet sitesi ve TRT'de yayınlanan bildiride ordunun yönetime el koyduğu ifade edilerek ülkede sıkıyönetim ve sokağa çıkma yasağı ilan edildiği açıklandı.

Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü jandarma tarafından kapatıldı, TBMM bombalandı, Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na bombalama girişiminde bulunuldu, Erdoğan'a karşı suikast girişiminde bulunuldu. Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar, Kara Kuvvetleri Komutanı Salih Zeki Çolak, Hava Kuvvetleri Komutanı Abidin Ünal ve Jandarma Genel Komutanı Galip Mendi darbeyi gerçekleştiren askerler tarafından rehin alındı.

Gülen Hareketi destekli olduğu öne sürülen askeri darbe girişiminin ardından Erdoğan halkı sokaklara çağırdı. Darbe girişimi engellendikten sonra Olağanüstü Hal (OHAL) ilan edildi ve ülke, çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnamelerle (KHK) yönetilmeye başlandı.

BAŞKANLIK REFERANDUMU

16 Nisan 2017’de yapılan Anayasa değişikliği referandumuyla Türkiye’ye başkanlık sistemi getirildi. Seçmenler, mevcut Türkiye Anayasası'nın 18 maddesi üzerindeki değişikliklerini oyladı. AKP ve Erdoğan tarafından desteklenen madde değişiklikleriyle ilgili tartışmalar uzun süre devam etti. MHP’nin de destek vermesiyle Meclisten geçirildi ve halk oylamasına sunuldu. Pakette, yürürlükteki parlamenter sistemin kaldırılarak yerine başkanlık sisteminin getirilmesi, başbakanlık makamının ortadan kaldırılması, meclisteki vekil sayısının 550'den 600'e çıkarılması ve HSYK’nın yapısında değişiklik yapılması yer alıyordu. 16 Nisan gecesi seçim sonuçları açıklanmadan Yüksek Seçim Kurulu'nun mühürsüz oyların geçerli sayılması pek çok tepkiyi de beraberinde getirdi. Türkiye’nin birçok şehrinde protestolar düzenlendi. Başta İstanbul, Ankara ve İzmir olmak üzere Muğla, Aydın, Mersin, Kocaeli, Adana, Çanakkale ve Konya’da pek çok kişi referandumun iptali talebinde bulunsa da, referandum geçerli sayıldı.

BAŞKANLIK SİSTEMİ NEDİR?

YENİDEN AKP GENEL BAŞKANI OLDU

21 Mayıs 2017’de ise Cumhurbaşkanı Erdoğan,  kurusucu olduğu AKP'ye geri döndü. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Ankara Spor Salonu'nda yapılan AKP'nin 3. olağanüstü büyük kongresinde, 998 günün ardından yeniden AKP Genel Başkanı oldu.

24 HAZİRAN'DA CUMHURBAŞKANI SEÇİLDİ

Tayyip Erdoğan, 24 Haziran'da yapılan cumhurbaşkanı seçimine AKP ve MHP'nin oluşturduğu Cumhur İttifakı'nın adayı olarak girdi. Erdoğan, oyların yüzde 52,6'sını alarak cumhurbaşkanı seçildi. (HABER MERKEZİ)

ÖNCEKİ HABER

Erdoğan ile birlikte şahit olması beklenen Gül, düğüne katılmıyor

SONRAKİ HABER

Nobel Edebiyat Ödülü bu yıl verilmeyecek

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...