20 Mart 2018 10:58

Yaman Akdeniz: AİHM artık etkili bir hukuk yolu değil

AİHM’nin Alpay ve Altan hakkında verdiği kararı değerlendiren Prof. Dr. Yaman Akdeniz ‘AİHM’nin ne kadar etkili olduğu tartışılır hale geldi' dedi.

Paylaş

Meltem AKYOL
İstanbul

AİHM’nin Alpay ve Altan hakkında verdiği kararı değerlendiren Prof. Dr. Yaman Akdeniz ‘Bu aşamada AİHM’nin de ne kadar etkili olduğu tartışılır hale geldi’ dedi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Gazeteci Şahin Alpay ve Prof. Dr. Mehmet Altan dosyasında kararını açıkladı. AİHM, Altan Alpay’ın özgürlük ve güvenlik hakkı ile ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti. İhlal kararı veren mahkeme, 21 bin 500 avro manevi tazminat ödenmesini de kararlaştırdı. 

Kararı gazetemize değerlendiren Prof. Dr. Yaman Akdeniz, başvuruların bir yıl önce yapıldığına dikkat çekerek, üstelik, “Tutukluluğun hukuki gerekçesi olmadığı, politik gerekçelerle yapıldığına” dikkat çeken 18. maddenin de değerlendirilmediğine dikkat çekti. Akdeniz, “Bu aşamada AİHM’nin de ne kadar etkili olduğu tartışılır hale geldi. Bu kararlar Hükümeti de hiç üzmez” dedi. 

: {{348113}}

AİHM: AYM’YE BAŞVURU ETKİLİ İÇ HUKUK YOLU

Mehmet Altan’ın 12 Ocak 2017, Şahin Alpay’ın ise 28 Şubat 2017’de yaptıkları başvurular, AİHM 2. Dairesince 20 Şubat’ta karara bağlandı. Gerekçenin yazımı tamamlanan karar, dün Mahkemenin internet sitesinde İngilizce ve Fransızca olarak yayımlandı. Davalardan çekilen Işıl Karakaş yerine Türkiye’nin ilettiği listesinden seçilerek, heyette yer alan Doç. Dr. Ergin Ergül ise karara muhalif kaldı.

Anayasa Mahkemesine başvuru yolunu halen etkili bir iç hukuk yolu olarak değerlendiren AİHM, AİHS’nin 5/4. maddesinde yer alan “Tutukluluğun yasallığı ve serbest bırakılmak için mahkemeye başvuru hakkı”nın ihlal edildiğine yönelik şikayetleri de Anayasa Mahkemesinin iş yükünü göz önünde bulundurarak kabul etmedi. AİHM 2. Dairesi’nin başvurucuların özgürlük ve güvenlik ile ifade özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine ilişkin kararı bire karşı altı oyla alındı.

‘18. MADDENİN DEĞERLENDİRİLMEMESİ ÖNEMLİ BİR SORUN’

AİHM kararını gazetemize değerlendiren Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, her iki kararda da sözleşmenin 5/1 ve 10. maddelerinin ihlal edildiğine oy çokluğu ile karar verildiğini ancak şaşırtıcı bir şekilde 18. maddenin, (18. madde tutukluluğun hukuki gerekçesi olmadığı, politik gerekçelerle yapıldığını söylüyor) incelemeye gerek görülmediğini belirtti. Akdeniz şunları söyledi: “Sözleşmenin 18. maddesi bakımından bir değerlendirme yapma talebi vardı. Bunu aslında sadece bu başvurular açısından değil Atilla Taş, Murat Aksoy ve bütün yaptığımız başvurularda kullanıyoruz. 18. madde haklara getirilecek kısıtlanmanın sınırlandırılmasıyla ilgili ve tek başına incelenen bir madde değil. 5. ve 10. maddeyle birlikte incelenmesi talep ediliyor. Burada da başvuru konusu, ki bu bütün gazeteciler için geçerli bence, tutukluluk halinin amacı, başvurucuların soruşturulması veya yargılanması değil, gazeteci olan başvurucuların ve benzer şekilde farklı görüşteki insanların susturulması, olası yeni muhaliflerin de bu şekilde caydırılmasıdır. O bakımdan 18. maddeyi, Türkiye’de sistemik bir sorun olduğunu göstermesi açısından incelemesi gerekirken AİHM, ‘Bunu incelemeyeceğim’ diyor. AİHM’nin bu kararlarını hayal kırıklığı olarak değerlendiriyorum. Sanki bunlar izole başvurularmış gibi 18. maddeyi incelememesi ciddi sorun. Bu aşamada AİHM’nin de ne kadar etkili olduğu tartışılır hale geldi. Bu kararlar Hükümeti de hiç üzmez. AİHM’inde etkili bir hukuk yolu olduğu tartışmalı hale geldi.”

‘SİYASİ BİR OYUN OYNANIYOR’

İhlal kararının çok önemli olduğunu ancak geciktiğini belirten Akdeniz, “Biz bunu Türkiye içinde AYM için tartışıyoruz, buradaki mesele daha siyasi tabii AYM’nin karar vermemesi, bu kararları AİHM kararları yaklaşınca verdi. Burada siyasi bir oyun oynanıyor, bu da onun bir parçası olmamalı. Daha hızlı karar verecek bir yapıya ihtiyaç var. O da yok. Başvurular bir  sene öncesi. Üstelik mahkeme öncelikli olarak inceleyeceğini söylemişti. Ama artık bu aşamada Mehmet Altan artık hükümlü, Şahin Alpay da 2 gün kala tahliye edilmiş, ev hapsine konmuş. Bu yapı etkili olmuyor. AİHM’nin kendisini artık etkili değil. Bu aşamada diğer başvuruların da derhal karara bağlanması gerektiğini söylemek lazım. Cumhuriyet davası var, diğer gazetecilerin davası var” dedi.
 

ÖNCEKİ HABER

Sözleşmeli öğretmen yönetmeliğine yürütmeyi durdurma kararı

SONRAKİ HABER

Sex and the City yıldızı Cynthia Nixon, New York Valiliğine aday

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...