19 Aralık 2017 23:26

İşçi eylemleri 2017’de artış gösterdi

Emek Çalışmaları Topluluğu, 2017 yılının ilk 6 ayını kapsayan 'İşçi Sınıfı Eylemleri Raporu'nda işçi eylemlerinin 2017'de arttığının altını çizdi.

Paylaş

Bir grup araştırmacı ve akademisyenin oluşturduğu Emek Çalışmaları Topluluğu (EÇT), 2017 yılının ilk 6 ayını kapsayan “İşçi Sınıfı Eylemleri Raporu”nu yayımladı. EÇT tarafından hazırlanan ilk rapor olan 2015 yılı raporunda Bursa merkezli metal fırtına eylemleri dikkat çekerken, 2016 yılı raporunda, 2016’da meydana gelen darbe girişimi ve OHAL’in ardından işçilerin eylemi yarı yarıya azaldığı ortaya konmuştu. 2017 yılının ilk 6 ayı verileri incelendiğinde ise eylemlerde geçtiğimiz yıla göre artış yaşandığı görülüyor. Eylemlerin artışında KHK ile işten atmaların etkili olduğu saptanırken, 1 Mayıs ve 1 Mayıs çağrılarının da eylemliliği artırdığı görülüyor.

HAK GELİŞTİRME EYLEMLERİ ÖNE ÇIKTI

“Özel kadrolu işçiler” 2017 yılının en çok hak geliştirmeye yönelik eylem yapan işçi grubu oldu. 75 eylemin 46’sı hak geliştirmeye yönelik oldu. Kamu taşeronu ve Belediye AŞ işçileri 7 hak geliştirme eylemi yaparken, kamu işçilerinin yaptığı 4 eylemin hiçbiri hak geliştirmeye yönelik yapılmadı. Memurlarda ise bu sayı 5’te, özel taşeronda 3’te kaldı.

2016’YA GÖRE EYLEMLER ARTTI

2015 ocak-mayıs döneminde ortalama 74 olan işyeri temelli eylem sayısı, 2015 haziran-2016 temmuz arası dönemde 41’e, temmuz sonrasında ise 36’ya düşmüştü. 2017’nin ilk 6 ayında işyeri temelli eylem sayısı ortalama 47’ye kadar çıktı. 2017 yılı ilk 6 ayı genel görünümü ise şöyle: İşyeri temelli eylem, 198 vaka (içinde tekil 437 eylem), dayanışma eylemi, 18 vaka (23 tekil eylem), genel eylem, 122 vaka (136 tekil eylem). 2017 yılı içinde en çok eylem ise mayıs ayında yapıldı. İşçi Sınıfının Birlik, Mücadele ve Dayanışma Günü 1 Mayıs, eylemlerin zirve yaptığı gün oldu. 

İSTİHDAM DAĞILIMINA GÖRE EYLEMLER

Eylem yapan işçilerin istihdam türlerine göre dağılımı ise şöyle: Özel kadrolu yüzde 38, memur yüzde 33, özel taşeronu yüzde 16, kamu taşeronu yüzde 8. Yapılan eylemlerin yüzde 37’sini sadece erkekler, yüzde 26’sını erkek ağırlıklı emekçiler oluşturdu. Eylemlerin yüzde 24’ünde ise kadın-erkek oranı eşit kaldı.

KHK İLE İŞTEN ATMA, TİS VE SENDİKALAŞMA

Yapılan eylemlerin yüzde 23’ü “KHK ile işten atma, açığa alma ve sürgün” nedeniyle, yüzde 18’i işten atma nedeniyle gerçekleşti. Eylemlerin yüzde 18’i ise işteyken ücret gasbı sebebiyle oldu. Eylemlerin yüzde 15’i toplu iş sözleşmesi, yüzde 10’u sendikalaşma nedeniyle gerçekleşti.

KURUMSALLIK

Eylemlerin yüzde 34’ü herhangi bir kurumun çağrısıyla yapılmadı. Eylemlerin yüzde 36’sında bir işçi sendikası bulundu. Eylemlerin yüzde 34’ünde eylemi örgütleyen bir sendika yoktu.

SENDİKALAR

2017’nin ilk 6 ayında en çok eylem yapan 4 sendika ise şöyle oldu: KESK/Eğitim Sen, Türk-İş/Petrol-İş, KESK/SES, DİSK/Birleşik Metal-İş. Konfederasyon bazında KESK eylemlerin yüzde 45’nde yer alırken, Türk-İş eylemlerin yüzde 22’sine, DİSK yüzde 21’ine katıldı. Hak-İş eylemlerin yüzde 5’inde yer aldı. Türkiye Kamu-Sen ile Memur-Sen ise eylemlere yüzde 2 oranında katıldı.

EYLEM TÜRLERİ

Eylemler büyük oranda basın açıklaması-yürüyüş şeklinde gerçekleşti. Bakanlık, bir parti ya da belediyeye yönelik basın açıklamalarının oranı yüzde 64 oldu. Kamuoyuna yönelik basın açıklamalarının oranı yüzde 16, patron, iş ortağı ya da taşerona yönelik yürüyüş ya da basın açıklaması oranı ise yüzde 12 olarak saptandı.

YÜZDE 9’U KIDEM TAZMİNATIYLA İLGİLİ

Eylemlerin yüzde 51’lik bölümü 1 Mayıs ve 1 Mayıs’a çağrı sebebiyle yapıldı. Dayanışma-destek eylemlerinin oranı yüzde 15, işçi sağlığı ve iş cinayetleri sebebiyle yapılan eylemlerin oranı ise yüzde 10 olarak kaydedildi. 2017 yılının işçiler açısından önemli gündemleri olan kıdem tazminatının fona devri, kiralık işçilik yasa tasarısı, taşeronlaşma, konularında eylem sayıları oldukça sınırlı kaldı. Eylemlerin yüzde 9’u kıdem tazminatının fona devrine karşı yapılırken, kiralık işçilik yasa tasarısına karşı yapılan eylemlerin oranı yüzde 1’de kaldı. Tasarı yasalaştı. 

BASINA YANSIYAN EYLEMLER RAPORDA YER ALDI

Emek Çalışmaları Topluluğu, basına yansıyan işçi eylemlerini 3 ana başlık altında derledi:

İşyeri temelli eylemler: Bir işyerindeki sorunlara ya da taleplere ilişkin o işyerindeki emekçiler tarafından yapılan eylemler. 
Dayanışma eylemleri: Bir işyerinde devam eden bir eylem ile dayanışma amacıyla başka bir işyerinde gerçekleştirilen eylemler.
Genel eylem: Belirli bir işyerini temel almayan, çoğunlukla siyasal irade ya da genel olarak kamuoyuna hitap eden işçi eylemleri. (İŞÇİ SENDİKA SERVİSİ)

ÖNCEKİ HABER

Basmane halkı: Büyüme bir yana biz küçülüyoruz

SONRAKİ HABER

5 saatlik uyku dışında kendime ayırdığım hiçbir vakit yok

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...