İşçinin 10 bin lirasını vermemek için, 5 yıldır oyalıyorlar

Tamer Arda ERŞİN
Ankara

MİGROS ve Şok’un taşeronu EST temizlik firmasında çalışan 11 işçinin kıdem tazminatlarını almak için verdiği mücadele, hükümetin ve patronların hak kaybı getiren fon uygulaması için nasıl zemin hazırladığını gözler önüne seriyor. Zira işçilerin ortalama 10’an bin lira alacağı var, haklı oldukları kesin ama mahkeme 5 yıldır devam ediyor. Türkiye’deki iş hukukunun pratikte işçiyi korumadığını söyleyen İşçilerin Avukatı Can Lafçı, “Firmalar 10 bin lira para için işçileri mağdur ediyor. İşçilerin hakkını alabilmesi için mücadele şart” dedi.

Migros ve Şok’un taşeronu EST temizlik firmasında çalışan 20’den fazla işçi Eylül 2012 tarihinde işten çıkarıldı. Firma işçilere “kıdem hakkınızdan vazgeçin, iş olunca biz sizi geri çağıracağız” diye söz verdi ve bazı işçilere “tüm haklarımızı aldık” diye kağıt imzalattı. 11 işçi ise bunu kabul etmedi; 8 Kasım 2012 tarihinde EST temizlik, Migros ve Şok’a dava açarak kıdem tazminatlarını istedi. İşçilerin açtığı davada mahkeme, kıdem tazminatlarının hesaplanması için dosyayı bilirkişiye yolladı. Bilirkişi işçilerin kıdemlerini hesapladı ancak hangi firma ne kadar ödeyecek onu hesaplamadı. Dava, mevcut bilirkişi raporu üzerinden işçilerin kıdem hakkını almasına gerektiği kararıyla, 2015 yılında sonuçlandı. Firmalar sonuçlanan davayı  temyiz etti. Dosya Yargıtay’a gitti.  Yargıtay ise davayı esastan değil ama bilirkişi raporunda hangi firmanın ne kadar ödeyeceği tespit edilmediği için bozdu. 

Dosyayı Ankara 3. İş Mahkemesi’ne yolladı. Mahkeme işçilerin kıdem tazminatlarının yeniden hesaplanarak, hangi firmanın ne kadar ödeyeceğinin tespiti için yeni bir bilirkişi raporu istedi. Ancak yeni gelen bilirkişi raporunda da hangin firmanın ne kadar para ödeyeceğinin hesabında esiklikler vardı. Bunun üzerine davanın 18 Mayıs 2017 tarihindeki  3. duruşmasında, işçilerin avukatı Can Lafçı, ek bilirkişi raporu istedi. Mahkeme de ek bilirkişi raporunun beklenmesine karar vererek, bir sonraki duruşma tarihi olarak  20 Temmuz 2017 gününü belirledi. 

HAK ALABİLMEK İÇİN MÜCADELE ŞART 

İşçiler dava yaklaşık 5 yıldır sürdüğü için mağdur durumda. Firmaların asgari ücretle çalışacak işçilere vereceği para ise ortalama 10 bin lira. Uzun süren davayı değerlendiren İşçilerin Avukatı Can Lafçı, Türkiye’deki iş hukukunun teoride işçileri koruduğunu ancak iş pratiğe gelince işçilerin mağduriyetler yaşadığını söyledi. Lafçı, şu yorumda bulundu: “Teoride mahkemeler ve Yargıtay işçilerin söylediğine bakıyor, bu dava süreçlerinde de böyle oluyor. Ancak uzun süren davalar nedeniyle işçiler mağdur oluyor. Patronlar da bu uzun süreçleri kullanıyor. İşçilere ‘bak dava uzun sürer hakkını alamazsın biz sana yarısını verelim davadan vazgeç’ diyor. Bu işin meşru yani gibi duruyor. Fakat geri meşru yollarla da mahkeme ve bilirkişi heyetlerini de etkilemeye çalışıyorlar.”

Lafçı, sürekli iş davalarında benzer mağduriyetlerin yaşandığını vurgulayarak, “Üst düzey kademelerde çalışan kişiler gelirleri yüksel olduğu ve başa imkanları olduğu için davaların sonuna kadar bekleye biliyorlar. Fakat alt düzey kademede kol emeğiyle çalışan işçilerin zaten gelirleri düşük. Adamlar çoluğunun çocuğunun parasını zor çıkarıyor ve uzun süren davaları bekleyemiyorlar. Türkiye’deki hukukun alt yapısının toplumsal mücadeleyle desteklenmesi gerekir. Teoride olan iş hukuku ancak bu yolla pratikte de hayata geçebilir” dedi. 

Lafçı, 11 işçinin açtığı dava hakkında “Firmaların işçilere vereceği ortalama miktar 10 bin lira. 10- 12 yılık kıdemi işçi olan da var aralarında ve onun alacağı en yüksek miktar 25 bin. Firmalara bakınca komik rakamlar gibi geliyor ama bu işçilerin hayatında büyük miktarlar bunlar. Dava 2012 yılında başladı, tahmini 2018 sonuna biter. Firmalar ise kendilerini en ufak şekilde etkilemeyecek bu miktarlar için işçileri yıllarca mağdur ediyor. İşçilerin haklarını alabilmesi için davalarında toplumsal mücadele şart” diye konuştu.