Zarif, nükleer anlaşmanın sorunları çözeceğini umuyor

Marlene KHALİFEH
As SAFİR

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, bir diplomattan ziyade bir süper star gibi görünerek Lübnan’ın politik salonuna girdi. Starlığı, Birleşik Devletler, Rusya, İngiltere, Almanya, Fransa, Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletlerden en güçlü delegelerle karşı karşıya olduğu zorlu müzakereleri takiben, nükleer anlaşmadaki başarısından kaynaklanır. Zahmetli müzakere turu uluslararası camia tarafından tamamen kabul edilen ve hoş karşılanan bir oyuncu olarak (uluslararası) sahneye geri dönen İran’ın zaferiyle sonuçlandı.
Tüm bunlar, Batı ile zor müzakere oyununu kazandıktan ve İran’daki rakiplerini zaptetme yeteneğini gösterdikten sonra yüzünde her zaman bir gülümseme olan, Zarif tarafından yürütülen bir İran müzakere ekibi sayesinde oldu. Zarif herkesin güvenini kazandı; dini liderin, cumhurbaşkanının, Şura Konseyi’nin, ve tüm İran halkının. İran saraylarının koridorlarını siyasi heyete ve Tahran Otelini, ziyaret etme amacıyla ülkeye sızıp İran devriminden şimdiye kadar kuşatmaya maruz bırakan uluslararası şirketlere açtı.
Zarif daha çok, seyirciyi büyülemesine yardımcı olan bir gülüşle hokkabazlık sanatında ustalaşan bir sihirbaz gibi görünüyor. Zarif içinden gelerek ve bahanesi olmadan As-Safir ile konuştu.

ZARİF İLE ÖZEL GÖRÜŞME

Kalkışından dakikalar önce, dualarını zamanında yapmak için istekliydi ve Beyrut havalimanında bekleme salonlarından birine inzivaya çekildi. Hossein Amir Abdollahian, vekil Arap Afrika Dışişleri Bakanı Mohammad Fathali, İran’ın Beyrut’taki elçisi ve birkaç İranlı diplomat huzurunda As Safir’le özel bir salonda görüşmek için geri geldi.
Karmaşık müzakere sanatında yaklaşımlardan biri olan cana yakın diplomatik tarzıyla, Zarif, As-Safir’in sorularını yanıtladı ve acilen Suriye’deki krizi çözmek için İran’ın dört nokta girişimini tartışacağı Şam’a gitmesi gerekiyordu.
Zarif’in Temsilcisi Abdollahian, As Safir tarafından yöneltilen bir soruya karşılık “Detaylar Suriye Cumhurbaşkanı Beşar el Esad ile tartışılana kadar girişime yapılan yasa değişikliği hakkında detay verilmeyecek” dedi. “Suriye’deki krizi çözmede iyimserlik” ifadesini kullandı ve detaylarına girmeyi reddetti.

‘ZARİF’İN PLANLARI’

Son madde politik konuşmayı ve uzlaşmayı ele alırken, girişimin tüm Suriye bölgesinde acil bir ateşkesi, genişletilmiş bir ulusal birlik hükümetinin kuruluşunu, başkanlık seçimlerini takiben yasamayla ilgili seçimlerin yapılmasını As Safir’in öğrendiği belirtilmeli.
Zarif, “Bölge halkının dünya hakkındaki düşünceleri ve endişelerini iletmede gazetenin çabaları” için As Safir’in Baş Editörü Talal Salman’a teşekkür etmekte istekliydi. Zarif sözlerine “Ayrıca, makalem ‘Evinden önce komşunu seç’ i saygın gazetende yayımladığın için teşekkür ediyorum” şeklinde devam etti.
“Umarım bu makalenin mesajı bölgemize ulaşmıştır çünkü bölgemizin buna ihtiyacı var; ve biz nükleer sorunun yerleşmiş sınırsal bir mesele olduğuna inanıyoruz, fakat esas şey bu özel bölgeyle ilgili, ve biz aslında bu bölgeye ve bölgenin insanlarına hizmet etmek için çaba sarf etmek ve iş birliği yapmak istiyoruz” diye ekledi.

ZARİF TÜRKİYE ZİYARETİNİ NEDEN İPTAL ETTİ?

Türkiye ziyaretini neden iptal ettiği sorulduğunda “Türkiye ziyaretim kısa olacaktı, ve Lübnan’a dün akşam geldiğim için, bugün Ürdün’e gitmek üzere Beyrut’tan ayrılmayı planlayan Başbakan Tammam Salman ile görüştüm” dedi.
Başbakan Ahmet Davutoğlu ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Ankara’dayken, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan İstanbul’da idi. Bu yüzden bunların üçü kısa sürede bir araya gelemezdi. Fakat Türkiye’yi gelecek hafta ziyaret edeceğim, böylece tüm programlanan ziyaretleri yapmak için vaktim olacak” diye ekledi.

TÜRKLER NÜKLEER ANLAŞMADAN MEMNUN MU?

Türkler nükleer anlaşmadan memnun mu? Zarif güldü ve dedi ki “Evet onlar gerçekten anlaşmadan memnunlar, ve ayrıca tüm bölgenin de bu anlaşmadan memnun olacağını umuyorum. Benyamin Netanyahu dışında herkes memnun olmalı.
İran’ın nükleer programı üzerine Batı ile yapılan müzakerelerde uyguladığı ‘ılıman diplomasi’nin yaklaşan Suudi Arabistan konuşmasında işe yarayıp yaramayacağı sorulduğunda, özellikle İran’ın bölgedeki niyetinden Suudi Arabistan’ın ve Körfez’in şüphelerinin ışığında, Zarif “Bölgedeki dostlarımıza içtenlikle gülümseriz” dedi.
As Safir’in, bölge ülkeleri İran tarafından özellikle bölgesel sorunlarda başka devletlerin işine karışmaması bakımından gülücükler değil, hareketler görmek istiyor, yorumuna karşılık Zarif “Suudi dostlarımızın gerçekleri olduğu gibi görmesi gerektiğine inanıyoruz; birçok problemle yüzleştik ve problemlere katlandık, komşularımızın epey sıkıntısını çektik. Suudilere karşı Saddam Hüseyin’i desteklemedik, fakat Saddam’ın savaşında bize karşı ve diğer herkese karşı onlar onu desteklediler. Eğer birinin diğerlerinin iyiliğini kazanması gerekiyorsa, onlardan hiçbir şey istemediğimizi bilerek bunu yapması gereken Suudilerdir” dedi.
Bölgenin nükleer sorununun olası sonuçları hakkında Zarif “Bölgenin tüm sorunlarının çözümünde pozitif sonuçlar yansıtacağını umuyorum” dedi.

(Çeviri: İlhan YANAÇ)