27 Şubat 2007 01:00
ABAKÜS
Bu köşede ağırlıklı olarak yazılımlardan bahsettik şimdiye kadar. Biraz da donanımdan bahsetmek lazım. Kısaca tanımlamak gerekirse, bilgisayarın tekmeleyebildiğimiz tüm kısımlarına donanım denir. Bir bilgisayar, çalışabilmek için en azından belli donanımlara ihtiyaç duyar:
Anakart (Mainboard): İşlemci ve bellekler için slotları ve diğer kartlar için genişleme yuvalarını (PCI, AGP, PCI-X) üzerinde barındıran kart. Tüm parçalar arasındaki iletişimi ve kordinasyonu sağlar. Bilgisayarın omurgası olarak da adlandırabiliriz. Modern anakartlarda ses kartı, ethernet kartı gibi bazı kartlar bütünleşik olarak bulunabiliyor. Bilgisayarın açılması için gereken BIOS kodu (Temel Giriş/Çıkış Sistemi) anakart üzerindeki bir çipte bulunur.
Merkezi İşlem Birimi (CPU): Temel görevi çalıştırılan yazılımlardan gelen komutları işlemektir. Aritmetik ve mantıksal işlemleri gerçekleştirebilir. Makine dili adı verilen özel bir komut seti kullanır. Komut seti, işlemci modeline görte değişebilir.
Rastgele Erişimli Bellek (RAM): Bilgisayarda çalıştırılan programlar, üzerinde işlem yapılacak dosyalar, önce RAM'e kopyalanır. Bunun sebebi, diğer bellek ünitelerine göre hem erişim süresinin hem de yazma ve okuma hızının oldukça yüksek olmasıdır. SD-RAM, DDR, DDR-II gibi çeşitleri vardır. RAM'ın büyüklüğü ve hızı, bilgisayarın hızını belirleyen önemli faktörlerden biridir.
Sabit Disk (HDD, harddisk): Verilerin depolandığı yüksek kapasiteli manyetik depolama ünitesi. Çeşitli veri yolları (IDE, SATA, SCSI) ile anakarta bağlanır. Dakikada 7 bin 200 devir yapan metal diskler ve veriyi okuyup yazabilen bir parçadan oluşur. Yeni modellerde depolama kapasitesi 1024 gigabyte'a kadar çıkabilir.
Ekran kartı: İşlenen verinin monitör vb. için grafik sinyallerine çevrilmesini sağlar. Gelişmiş modellerde 3 boyutlu grafikleri daha iyi çizebilmek için gelişmiş grafik işlemciler bulunur. Kendi üzerinde belleği bulunabilir ya da RAM'ı anakartla paylaşımlı olarak kullanabilir. RAM'ı paylaşımlı olarak kullanan modeller, daha ucuzdur ancak ağır grafik uygulamalarında performansları zayıftır.
Çok fazla açıklamaya ihtiyaç duymayan monitör klavye ve fareyi de eklersek; buraya kadar saydıklarım, bir bilgisayarın olmazsa olmazları. Bir de olsa da olur olmasa da olur ama olursa iyi olur diyebileceğimiz bileşenler var.
CD-DVD sürücü: DVD ve/veya CD'leri okuyan, bazı modellerde ise yazma desteği de olan aygıt.
Ses kartı: Bilgisayarda ses sinyalleri üretilmesini ve bunların çalınmasını sağlar. Günümüzde üretilen pek çok anakartta dahili olarak bulunur.
Ethernet kartı: Bilgisayarın yerel ağa ve diğer bilgisayarlara bağlanmasını sağlar. Yerel ağ üzerinden eğer mümkünse Internet'e de bağlanır. Bu da pek çok anakartta dahili olarak bulunur.
Faks-Modem kartı: Telefon hattı üzerinden veri bağlantısı kurmaya yarar.
TV kartı: Televizyon yayınlarını bilgisayardan izleyebilmeyi sağlar.
Gökhan Bayram
Evrensel'i Takip Et