Nijer'de özgürlük bıçak sırtında

Köleliğin 2003 yılında yasaklandığı Orta Afrika ülkelerinden Nijer'de, çocuklar küçük yaşlarda kaçırılıp köle olarak satılmasınlar diye yüz derileri kızgın bıçaklarla kesilerek işaretleniyor. Dünyanın en fakir ikinci ülkesi olan Nijer'de, çok eski yıllarda kaldığı düşünülen bazı uygulama ve gelenekler hâlâ yaşatılıyor.
Nijer'in şehirlerinde ve köylerinde yaşayan insanların çoğunluğunun yüzlerinde bulunan değişik işaretler dikkati çekiyor. Değişik etnik grup ve kabilelerden oluşan Nijer'de, insanların hangi topluluğa ait olduğu, yüzlerindeki bu işaretlerden anlaşılıyor. 2003 yılında köleliğin kaldırıldığı Nijer'de, özgür doğan çocukların doğumdan kısa süre sonra kızgın bıçaklarla yüz derisine kabilenin simgesi olan işaret vurulduğu ifade edildi. Ömür boyu yüzde kalan işaretle, bu kişinin özgür ve hangi kabileye mensup olduğunun tespit edildiği bildirildi.
Binlerce köle
Nijer'de kölelik karşıtı faaliyet yürüten Timidria adlı dernek yetkilileri, söz konusu işaretin, çocukların küçük yaşta kaçırılıp köle olarak satılmamaları ve hangi kabileye mensup olduğunu göstermesi amacıyla vurulduğunu bildirdiler. Nijer'de geçmiş yıllarda yüzünde işaret bulunmayan çocuğun kaçırılıp satılabileceğine işaret eden dernek yetkilileri, "Ancak bu işaret sayesinde bu çocuk köle olarak satılamaz. Çünkü bunu kimse almaz. Ayrıca bu işaretle yine kaybolan çocuk, kabilesine teslim edilirdi" diye konuştu. 2003 yılına kadar köleliğin serbest olduğu ülkede, yapılan düzenlemeyle köle alıp satanlara ağır cezalar getirildiği öğrenildi.
Köleliğin yasaklanmasına rağmen bazı kölelerin, kalacakları ve gidecekleri yer olmadığı için "efendilerini özgürlüklerine tercih ettikleri" bildirildi.
Ülkede hâlâ 40 bin kölenin bulunduğu iddia edilirken köle ticaretinin ise gizli olarak devam ettiği öne sürüldü. Yasadışı alınıp satılan kölelerin çocuklarının da köle olarak doğdukları ve maaşsız, sadece karın tokluğuna efendilerinin bütün işlerinde çalıştırıldıkları belirtildi. Bir efendiden bir başka efendiye alınıp satılabildikleri belirtilen bu kölelerin, ancak efendilerinin izniyle bir başka köle kadınla evlenebildikleri kaydedildi. (Niamey/AA)
Ömer Çetres