UFUK

22 Temmuz se?imlerinin sonu?lar?ndan s?z ederken, hem bas?n organlar?nda hem de g?ndelik sohbetlerde, ??ki ki?iden biri AKP?ye oy verdi? c?mlesine s?k?a tan?k olunuyor. Peki buna ra?men, ?zellikle AKP?lilerin pek sevdikleri ve s?k?a kulland?klar? bu c?mleye ra?men, Cumhurba?kanl??? se?imi tart??malar?nda Abdullah G?l??n ad?n?n ikircikli bir bi?imde dillendirilmesi neye yorulmal?d?r? Neden iki ki?iden biri AKP?ye oy verdi?i halde, h?l? Genelkurmay Ba?kan? Orgeneral Ya?ar B?y?kan?t ile Ba?bakan Erdo?an??n bir araya geldi?i Dolmabah?e g?r??mesi ve son olarak B?y?kan?t??n ?S?ylediklerimizin arkas?nday?z? a??klamas? Cumhurba?kanl??? tart??malar?nda s?k?a akla gelmektedir?
Yan?t a??k. Eski Genelkurmay ba?kanlar?ndan H?seyin K?vr?ko?lu?na ?28 ?ubat bin y?l s?rer? dedirten team?ller, T?rkiye demokrasisinde ?temsili? referanslardan ?ok daha belirleyicidir. Bu, burjuva demokrasisinin T?rk versiyonunun bir ?zelli?i olarak ?n?m?zde durmakta ve her siyasal geli?meyi etkilemeye devam etmektedir. Ancak s?radan bir T?rk?n de?il, y?neten s?n?f?n ve onun asker-sivil kadrolar?n?n sorumlusu olduklar? bir ger?ekliktir bu. B?y?k bir milletvekili ?o?unlu?u ile Meclis?e giren bir partinin kendi i?inden g?n?l rahatl??? ile bir aday se?emeyi?ini belirleyen s?re?, askeri darbelerle s?rekli kesintiye u?rat?lan bir siyasal tarihin do?al sonu?lar?ndan biridir.
Ancak bunu T?rkiye demokrasisinin temel a?mazlar?ndan birine i?aret etmek i?in yaz?yoruz. Generallerin dayatmalar?na kar?? G?l?? desteklemeyi anlaml? buldu?umuz i?in de?il. G?l??n adayl???na e?i ba??rt?l? oldu?u i?in de?il, d?nyan?n en b?y?k i?galci g?c? ABD?nin politikalar?na uyumda kusur g?stermedi?i i?in kar?? ??k?lmal?d?r.
T?rkiye?de ?iki ki?iden biri?ni AKP?yi tek ba??na iktidara getirmek durumunda b?rakan, halka g?ven verecek g??l? bir se?ene?in ortaya ??kmamas?n? belirleyen etkenlerden birisi, bunu yapmas? gereken siyasal ?znelerin zay?fl?klar? ise bir di?eri de bunun ?n?n? askeri darbelerle kesen, T?rkiye?de i??ilerin grevlerini bile ?milli g?venli?i tehdit etti?i? gibi abs?rd bahanelerle yasaklayan sistemin kendisidir.
T?rkiye de AKP?nin ?n?n? a?an etkenler i?in de, darbeci generallerin devrimci, sosyalist ve halk?? ?rg?tlenmeleri da??tarak siyasal gericili?i ba? tac? eden eylemlerinin rol? b?y?kt?r. T?rkiye 22 Temmuz se?imlerine de 12 Eyl?l Anayasas??n?n ve onun belirledi?i barajl? se?im s?recinin g?lgesinde gitmi?, Kenan Evren?in iktidara ta??d??? Turgut ?zal??n ?izgisini devam ettiren bir yap? da tek ba??na iktidara getirilmi?tir. Halk?n ?k?rk kat?r m?, k?rk sat?r m?? dayatmas?n?n d???ndaki alternatifleri de e?it bir bi?imde g?rece?i, onlarla e?it bi?imde bulu?abilece?i siyasal ortam?n olmay???nda darbeci gelene?in rol? b?y?kt?r.
T?rkiye?de generaller ve di?er muht?rac? g??ler, kendi yaratt?klar? bir sorunu ??zmek i?in halk?n mitingler d?zenlemesi yoluna da ba?vurmu?, ancak o da onlar a??s?ndan sonu? al?c? olmam??t?r. Hatta se?im sonu?lar? bu giri?imin de, d?n?p onu ?rg?tleyenleri vurdu?unu g?stermi?tir.
G?r?nen o ki, Ba?bakan Erdo?an da, G?l??n Cumhurba?kanl??? adayl???n? desteklemek konusunda ?ok rahat de?il ve ?Dolmabah?e protokol?n?n? bas?nc?, se?imlerde ald??? sonuca ra?men verece?i karar? bask?l?yor. Erdo?an belki son bir haftad?r, G?l??n adayl???n?n tart??malar ve rezervli yakla??mlar kar??s?nda y?pranmas?na kap? a?arak ba?ka bir ismi haz?rl?yor. Bundan sonraki h?k?met d?neminde askerden gelecek olas? m?dahalelerin ?n?n? kesmek i?in bunu daha mant?kl? g?r?yor. Se?im sonu?lar? ve parti i?i dengelerle, askerin dayatmalar? aras?nda s?k??an Erdo?an??n karar?n?n ne olaca??n? g?rece?iz.
Ancak her ne ?ekilde olursa olsun bu, darbe ko?ullar?n?n etkisiyle ger?ekle?mi? e?itsiz bir se?imin ard?ndan kazan?lan bir sonu?tur ve ?yle de kalacakt?r. Halk g??lerinin kendisini ?zg?rce ifade ettikleri ve hem emperyalist dayatmalara uzak, hem de ger?ek anlamda halk?na ba?l? cumhurba?kanlar? ancak ?yle bir durumda se?ilecektir.
Fatih Polat