21 Ağustos 2007 00:00
??gal giri?iminin birinci y?l?nda
?srail taraf?ndan resmi olarak ??kinci L?bnan Sava??? olarak adland?r?lan husumet, ge?en hafta birinci y?l?n? doldurdu.
?srail taraf?ndan resmi olarak ??kinci L?bnan Sava??? olarak adland?r?lan husumet, ge?en hafta birinci y?l?n? doldurdu. Bir ay boyunca s?ren ve ?o?unlukla Israil?in, L?bnan?a hava bombard?manlar? ve buna kar??l?k ?ii Hizbullah gerillalar?n?n, Kuzey ?srail?e ger?ekle?tirdi?i roket sald?r?lar?ndan olu?an ?at??mada, binden fazla L?bnanl? sivil, k???k ama, halen bilinmeyen say?da Hizbullah gerillas?, 119 ?srail askeri ve 43 ?srailli hayat?n? yitirmi?ti. ?srail ve ABD, Hizbullah?? bombalarla teslim alamayacaklar?n?n fark?na vard?klar? zaman da, 1701 No?lu ate?kes i?eren karar? BM?den ge?irmi?ti. Bu karar, Hizbullah?? g?neyde kontrol edebilmesi ve baz? gerillalar? silahs?zland?rabilmesi i?in, BM g?c? UNIFIL?in alan?n? da geni?letiyordu.
Ancak b?t?n bunlar bir yana, sava?tan sonra bir?ok ?nemli geli?me g?z ard? edildi. Bunlar, ?zellikle ?srail?in ge?en yaz L?bnan?da yapt?klar?n? ciddi anlamda sorgulayan geli?melerdi. Sadece bu sorulara cevap bulma iste?i bile yeniden ge?mi?i hat?rlamak i?in yeterli bir neden.
Yeni sald?r? yolda m??
Sava?, Hizbullah gerillalar?n?n, ?? ?srail askerini ?ld?r?p, ikisini de esir almas?n? takiben ?srail?in 12 Temmuz g?n? d?zenledi?i hava sald?r?lar?yla ba?lam??t?. Hizbullah uzun zamand?r ellerine f?rsat ge?ti?i takdirde, askerleri, ?srail?de tutulan mahkumlara kar??l?k rehin alaca?? uyar?lar?nda bulunuyordu. ?srail, 20 y?ll?k i?galin ard?ndan 2000 y?l?nda G?ney L?bnan?dan ?ekilirken, bir?ok L?bnanl?y? esir alm??t?. Hizbullah?? alt edemedi?i i?in ordusunun hatalar?ndan sorumlu tutulan ve a??r ele?tirilere maruz kalan ?srail Ba?bakan? Ehud Olmert, sava??n ard?ndan askeri hatalar?n soru?turulmas? amac?yla Winograd Komitesi?ni g?revlendirdi. Winograd Komitesi bug?n halen, ?srail ordusunun ba?ar?s?zl?klar? ile siyasi hatalar? ve faillerini ara?t?r?yor. Olmert ise arkas?ndaki halk deste?ini b?y?k oranda yitirmesine ra?men h?l? g?revde.
Bu arada bir?ok ipucu, ?srail?in, ge?en sene Hizbullah?a kar?? verdi?i sava?tan ???kartt??? derslerle? yeni sava? planlar? yapt???na i?aret ediyor. Buna g?re, 2000?de G?ney L?bnan?dan ?ekilme plan?n?n mimarlar?ndan ?srail Savunma Bakan? Ehud Barak, Hizbullah??n f?ze tehdidine kar?? ABD?nin 30 milyon dolarl?k askeri yard?m?yla ?Demir Kubbe? gibi F?ze Savunma Sistemleri geli?tirilmesine ?ncelik veriyor.
?srail?in yalanlar? ve ger?ekler
Di?er yandan ?srail?in, sava? s?ras?ndaki en b?y?k iddias?, L?bnanl? sivillerin, hava sald?r?lar?ndan zarar g?rmemesi i?in elinden geleni yapt???yd?. Oysa veriler bunun aksini g?steriyor ve giderek artan ba?ka kan?tlar da var.
Sava??n en ?ok edici yan?, ?srail?in sald?r?lar s?ras?nda tam 1 milyon misket bombas? ve y?zde 50?lik bir kay?pla ABD?den ald??? eski cephaneyi kullanm?? olmas?yd?. BM ate?kesinin ard?ndan sonra bile k???k ama olduk?a etkili salk?m bombalar?, G?ney L?bnan?da 30 sivilin daha ?lmesine ve 180?inin de yaralanmas?na neden olmu?tu. ?srail komandolar?, b?lgeye en az 1.2 milyon salk?m bombas? att?klar?n? itiraf ederken, BM ise bu miktar?n en az 3 milyon oldu?unu belirtiyor. Uluslararas? hukuka g?re, Hizbullah??n, ?srail?den ne daha k?t? ve hatta muhtemelen daha iyi bir yakla??m i?erisinde oldu?unu da kan?tl?yor. Bu kan?tlara g?re ?srail ayr?ca;
?u su g?t?rmez bir ger?ek ki ?srail, ?kinci L?bnan Sava?? s?ras?nda tarihin en b?y?k sava? su?lar?na imza att?.
(counterpunch?dan ?eviren Zeynep Arslan)
?srail?in canl? kalkanlar?!
Sava??, s?n?r?n ?srail taraf?ndan ilk elden izleyen biri olarak, Kuzey ?srail?in sivil b?lgelerinde her f?rsat? de?erlendirip, silah fabrikalar? ile ordu kamplar? da kapsayan kal?c? askeri tesisler ile ge?ici top?u birlikleri mevzileri kurdu?una da ?ahit oldum. Bu alanlar?n neredeyse tamam?, ?srailli Araplar?n ya?ad?klar? b?lgelerdi. ?srail ordusunun bu askeri ?sleri, di?er pek ?ok Yahudi yerle?im b?lgesinde olan ?ad?rlar ve hava uyar? sistemleri olmaks?z?n, Arap kentlerinin yan? ba??na yapmas? b?y?k bir pervas?zl?kt?.
?srail?de ?ld?r?len 43 sivilden 18?i Arap idi ve bu oran, Hizbullah??n Arap b?lgelerini hedef almayaca??na inanan pek ?ok Yahudi i?in bile b?y?k bir s?rprizdi. Sava? s?ras?nda ?srail, bu durumu yararl? bir etkiyle kulland?. ?rne?in gazeteler, Hizbullah??n att??? bir roketin, ?srail?deki bir hastanenin ?ok yak?n?na d??t???n? haber yapt?klar?nda; o hastanenin yan?nda b?y?k bir askeri kamp?n oldu?unu a??zlar?na bile almam??lard?.
?yle g?z?k?yor ki, Hizbullah, ?srail askeri ?slerinin nerede oldu?unu biliyordu. O halde cevaplanmas? gereken, Hizbullah bu ?sleri mi vurmaya ?al???yordu, yoksa ?srail?i takip eden pek ?ok g?zlemcinin iddia etti?i gibi daha ?ok sivil halk? vurmakla m? ilgileniyordu. Yeterli bir cevap, Hizbullah??n maksad?n?n ne oldu?unu bilmedi?imiz i?in hi?bir zaman m?mk?n olmayacak.
Jonathan Cook
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
