Emekçinin enflasyonu 7 ayda yüzde 25’i geçti

Resmi enflasyon 7 ayda yüzde 6.6 olarak açıklansa da, harcama kalemlerinin ağırlığı dikkate alındığında
işçi ve emekçinin enflasyonunun temel tüketimde yüzde 25’in üstüne çıktığı görülüyor.
Haziranda yapılan zamlar sonucu temmuz enflasyonu fırladı. En büyük etken olarak haziran ayında elektriğe yapılan yüzde 22’lik zam görülüyor. Elektrikteki 7 aylık artış yüzde 45’i aştı.
Ağustosta da doğal gaza yapılan zammın etkisi görülecek. Elektrik ihtiyacının büyük bir bölümünün doğal gaz çevrim santrallerinden karşılanıyor olması, doğal gaz zammının önümüzdeki günlerde elektrik fiyatlarına yansıyacağının göstergesi. Elektriğe gelecek olan yeni zam da iğneden ipliğe her şeyin fiyatının artmasına neden olacak.
Resmi rakamlar bile yüzde 20’yi bulabilir
Yıllık bazda şimdiden yüzde 12’yi gören enflasyonun Ramazan ve okul açılışlarına denk gelen eylülde ve izleyen aylarda hız kesmesi olası görülmüyor. Yıl sonuna doğru yıllık bazda enflasyonun yüzde 18-20 bandına dayanması sürpriz olmayacak.
Şu anda yüzde 20’lere yaklaşan üretici enflasyonun önümüzdeki aylarda tüketim maddelerine yansıtılacak olması yüksek enflasyon beklentisini güçlendiren bir etken. Sermaye çevrelerinden üretici enflasyonun yüksek çıkmasına yönelik tepkiler giderek artıyor. Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), sanayide kullanılan doğal gaz fiyatının yüksekliği açısından Türkiye’nin OECD ülkeleri arasında ikinci sırada geldiğini bildirdi. TİSK, vergi payının azaltılarak sanayi üzerine bindirilen büyük yükün hafifletilmesini istedi.
TİSK’ten yapılan yazılı açıklamada, 1 Ağustos’tan sanayi doğal gazının yüzde 19 daha pahalıya kullanılmaya başlandığı anımsatıldı. Böylece 2008 başından bu yana doğal gaz fiyatının yaklaşık yüzde 34 artırıldığının altı çizilen açıklamada, “Bu durum, elektrik fiyatlarının da yılbaşından beri yaklaşık yüzde 40 artırıldığı hesaba katıldığında, her geçen gün kesinleşen uluslararası rekabet karşısında adeta ölüm kalım savaşı veren işletmeler için büyük bir baskı anlamı taşımaktadır” denildi.
TİSK Araştırma Servisi’nce yapılan incelemenin sonuçlarına yer verilen açıklamada, OECD verilerinin, sanayide kullanılan doğal gaz fiyatının yüksekliği açısından Türkiye’nin OECD ülkeleri arasında Macaristan’dan sonra ikinci sırada geldiğini gösterdiği kaydedildi.
Doğal gaza yapılan büyük zammın elektrik fiyatlarını daha da artırma ihtimalinden de söz edildiğine dikkat çekilen açıklamada, “Elektriğe Ekim 2008’de yüzde 10-15 oranında zam yapılması gündemdedir. Dünya petrol fiyatlarındaki artış zamları gerektirse de, bunu belirli ölçüler içinde tutmak zorunludur” denildi.
Yoksullaşılıyor
Patronlar taleplerinin karşılanmaması halinde fiyat artırımına gideceklerinin işaretlerini veriyor. Yüksek enflasyon tehlikesine işaret eden bu beklentilerin yanı sıra gıda, kira gibi temel harcamalara bakıldığında emekçilerin enflasyonunun oldukça yüksek seyrettiği görülüyor. Gıda maddeleri incelendiğinde, 7 ayda mercimek fiyatının yüzde 103, pirincin yüzde 60, bulgur ve ayçiçek yağının yüzde 50’nin üstünde artarak, 7 aylık ortalama olan yüzde 6.6’yı çok geride bırakmış olduğu açığa çıkıyor. Kira artışları da yüzde 6.6’lık ortalamayı oldukça geride bıraktı. Alt ve orta gelir gruplarının bütçelerinin önemli kısmını tutan ulaştırma ve haberleşmede de önemli artışlar görüldü. Son 7 ayda gerçekleşen yüzde 6.6 tüketici enflasyonuna karşılık, vapur ücretleri yüzde 48, mazot yüzde 26, benzin yüzde 15, dolmuş yüzde 14, telefon görüşme ücreti de yüzde 12 arttı. (EKONOMİ SERVİSİ)

---

‘Enflasyonu gaz da vuracak’
Enflasyon Temmuz’da elektrik zammının etkisiyle beklentileri aşarken, Ağustos ayında gelen doğalgaz zammı da enflasyonu artıracak. Merkez Bankası’nın Temmuz ayı fiyat gelişmeleri değerlendirmesinde, Temmuz ayı itibarıyla gıda ve enerji fiyatlarındaki artışların yıllık enflasyona katkısının 8.17 puana ulaştığı belirtildi.
Gıda ve enerji fiyatlarındaki artışların gecikmeli etkilerinin yemek ve ulaştırma hizmetlerindeki enflasyonu olumsuz etkilemeye devam ettiği, kiranın yıllık artış oranındaki gerilemenin sürdüğü vurgulandı. Merkez Bankası, doğalgaz fiyatlarına yapılan zammın Ağustos ayında enflasyon üzerindeki etkisinin yaklaşık 0.15 puan olmasının beklendiğini açıkladı.