28 Aralık 2005 04:00
İran'la iş yapana ceza
ABD yönetimi, İran'a füze parçaları ve çeşitli askeri malzeme satan bazı şirketlere yaptırım kararı aldı. Karar; Çin devletine ait 6 şirket, iki Hint şirketi ve bir Avusturya şirketini kapsıyor.
Washington Times'ın haberine göre, bu şirketlere yaptırım uygulanması kararı nisan ayından beri tartışılıyordu. Nihayet, Dışişleri Bakan Yardımcısı Robert B. Zoellick, kararı onayladı. Yaptırımlar, ABD Kongresi'nin 2000 yılında İran'ın "nükleer, kimyasal ve biyolojik silah programına uluslararası desteği kırmak için" çıkardığı yasaya dayanıyor.
İki yıl geçerli Aralık 2007'ye kadar uygulanacak yaptırımlar uyarınca, söz konusu şirketler Amerikan devleti ile iş yapamayacak. Ayrıca ABD şirketlerinin, bu şirketlere "hassas nitelikli ürün" ihraç etmesi de yasaklanacak. Üst düzey bir Amerikalı yetkili, bu şirketlerin "İran'ın balistik füze ve kitle imha silahı programlarına yardımcı olduğunu" ileri sürdü. ABD'nin hedef aldığı Çinli şirketler; CATIC, NORINCO, Zibo, Hongdu, Ounion ve Limmt olarak sıralanıyor. CATIC, NORINCO ve Zibo, daha önce de "yasadışı silah satışı yaptıkları" suçlamasıyla benzer yaptırımlara maruz bırakılmıştı. CIA, Çinli şirketleri İran, Libya ve Kuzey Kore'ye 'sakıncalı askeri ürün' satmakla suçluyor. Yaptırım gören Hint kimya şirketleri ise Sabero ve Sandhya. Gelişmiş saldırı silahları üreten Avusturyalı Steyr-Mannlicher firması da hedef alındı. ABD'nin 'haydut devlet' olarak adlandırdığı rejimleri cezalandırmak amacıyla yürürlüğe soktuğu yasalar uyarınca, son 4 yılda 40 şirket veya birey bu şekilde yaptırıma uğratıldı.
Ahmedinecad'a destek Öte yandan, İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki, Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad'ın İsrail hakkındaki sözlerini destekledi ve "2. Dünya Savaşı sırasında yapılan katliamların bedelini Avrupa'nın ödemesi gerektiğini" söyledi. Mutteki, resmi ziyaret için bulunduğu Afganistan'ın başkenti Kabil'de, Afganistan Dışişleri Bakanı Abdullah Abdullah ile basın toplantısı düzenledi. Mutteki "İran bundan birkaç yıl öncesine kadar Güney Afrika'yı resmi olarak tanımıyor ve bu ülkenin BM'de temsil edilmesine de karşı çıkıyordu. Ama Nelson Mandela iş başına geldikten sonra İran ile Güney Afrika arasında iyi diplomatik ilişkiler kuruldu. Biz şu anda da İsrail'in BM'de temsil edilmesine karşı çıkıyor ve bu rejimi tanımıyoruz" diye konuştu. Ortadoğu'daki krizin çözümünün tüm Filistinli mültecilerin kendi topraklarına dönmesi ve Filistin'de halkoylaması yapılmasıyla mümkün olacağını belirten Mutteki, "İkinci Dünya Savaşı sırasında yapılan katliam ve soykırımların bedelini Avrupa kendi ödesin" dedi.
ABD'ye suçlama İran'ın nükleer programına da değinen Mutteki, İran ve AB ülkeleri arasındaki müzakerelerin "ABD'nin istememesine rağmen" başladığını söyledi. "ABD kendi siyasetini müzakerelere empoze etmek istiyor" diyen İranlı bakan, uranyum zenginleştirme konusunda İran'ın hakkını tanıyan tüm önerileri kabul edeceklerini ve gelen önerileri bu doğrultuda inceleyeceklerini kaydetti. İran'ın nükleer faaliyetlerine ağustos ayında başlaması nedeniyle Almanya, İngiltere ve Fransa ile kesilen müzakerelere geçen hafta Avusturya'nın başkenti Viyana'da yeniden başlanmıştı.
Sendika liderleri tutuklandı İran polisi, başkent Tahran'da çalışan 14 otobüs şoförünü tutukladı. Binlerce şoför, bağımsız bir sendika kurmak ve ücret alacaklarının ödenmesi için aylardır protesto gösterileri düzenliyorlardı. Tutuklananlar arasında, bağımsız sendika kurma mücadelesinin öncülerinden Mansur Osanlou ve Mansur Hayat Gaybi'nin de bulunduğu açıklandı. Gaybi'nin eşi, hükümet ajanlarının evlerine baskın düzenlediğini ve sendikal faaliyetlere ilişkin belgelere el koyduklarını anlattı. Otobüs Şoförleri Sendikası'ndan bir yetkili, tutuklananların bırakılmaması halinde işbırakma eylemlerine başlayacaklarını belirtti.
İki yıl geçerli Aralık 2007'ye kadar uygulanacak yaptırımlar uyarınca, söz konusu şirketler Amerikan devleti ile iş yapamayacak. Ayrıca ABD şirketlerinin, bu şirketlere "hassas nitelikli ürün" ihraç etmesi de yasaklanacak. Üst düzey bir Amerikalı yetkili, bu şirketlerin "İran'ın balistik füze ve kitle imha silahı programlarına yardımcı olduğunu" ileri sürdü. ABD'nin hedef aldığı Çinli şirketler; CATIC, NORINCO, Zibo, Hongdu, Ounion ve Limmt olarak sıralanıyor. CATIC, NORINCO ve Zibo, daha önce de "yasadışı silah satışı yaptıkları" suçlamasıyla benzer yaptırımlara maruz bırakılmıştı. CIA, Çinli şirketleri İran, Libya ve Kuzey Kore'ye 'sakıncalı askeri ürün' satmakla suçluyor. Yaptırım gören Hint kimya şirketleri ise Sabero ve Sandhya. Gelişmiş saldırı silahları üreten Avusturyalı Steyr-Mannlicher firması da hedef alındı. ABD'nin 'haydut devlet' olarak adlandırdığı rejimleri cezalandırmak amacıyla yürürlüğe soktuğu yasalar uyarınca, son 4 yılda 40 şirket veya birey bu şekilde yaptırıma uğratıldı.
Ahmedinecad'a destek Öte yandan, İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki, Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad'ın İsrail hakkındaki sözlerini destekledi ve "2. Dünya Savaşı sırasında yapılan katliamların bedelini Avrupa'nın ödemesi gerektiğini" söyledi. Mutteki, resmi ziyaret için bulunduğu Afganistan'ın başkenti Kabil'de, Afganistan Dışişleri Bakanı Abdullah Abdullah ile basın toplantısı düzenledi. Mutteki "İran bundan birkaç yıl öncesine kadar Güney Afrika'yı resmi olarak tanımıyor ve bu ülkenin BM'de temsil edilmesine de karşı çıkıyordu. Ama Nelson Mandela iş başına geldikten sonra İran ile Güney Afrika arasında iyi diplomatik ilişkiler kuruldu. Biz şu anda da İsrail'in BM'de temsil edilmesine karşı çıkıyor ve bu rejimi tanımıyoruz" diye konuştu. Ortadoğu'daki krizin çözümünün tüm Filistinli mültecilerin kendi topraklarına dönmesi ve Filistin'de halkoylaması yapılmasıyla mümkün olacağını belirten Mutteki, "İkinci Dünya Savaşı sırasında yapılan katliam ve soykırımların bedelini Avrupa kendi ödesin" dedi.
ABD'ye suçlama İran'ın nükleer programına da değinen Mutteki, İran ve AB ülkeleri arasındaki müzakerelerin "ABD'nin istememesine rağmen" başladığını söyledi. "ABD kendi siyasetini müzakerelere empoze etmek istiyor" diyen İranlı bakan, uranyum zenginleştirme konusunda İran'ın hakkını tanıyan tüm önerileri kabul edeceklerini ve gelen önerileri bu doğrultuda inceleyeceklerini kaydetti. İran'ın nükleer faaliyetlerine ağustos ayında başlaması nedeniyle Almanya, İngiltere ve Fransa ile kesilen müzakerelere geçen hafta Avusturya'nın başkenti Viyana'da yeniden başlanmıştı.
Sendika liderleri tutuklandı İran polisi, başkent Tahran'da çalışan 14 otobüs şoförünü tutukladı. Binlerce şoför, bağımsız bir sendika kurmak ve ücret alacaklarının ödenmesi için aylardır protesto gösterileri düzenliyorlardı. Tutuklananlar arasında, bağımsız sendika kurma mücadelesinin öncülerinden Mansur Osanlou ve Mansur Hayat Gaybi'nin de bulunduğu açıklandı. Gaybi'nin eşi, hükümet ajanlarının evlerine baskın düzenlediğini ve sendikal faaliyetlere ilişkin belgelere el koyduklarını anlattı. Otobüs Şoförleri Sendikası'ndan bir yetkili, tutuklananların bırakılmaması halinde işbırakma eylemlerine başlayacaklarını belirtti.
Evrensel'i Takip Et