'Hayde' ve Kazım Koyuncu

Laz müziğini rock ve modern müzikle kaynaştıran Kazım Koyuncu, ülkemizde Lazca müziğin önde gelen sanatçılarından birisi. Sanatçının "Hayde" isimli albümü geçtiğimiz günlerde Metropol Müzik tarafından çıkarıldı. Kazım Koyuncu, 1992 yılında Mehmedali Beşli ile birlikte dünyanın ilk lazrock grubunu kurar. 1993 yılındaki Pazar Şenlikleri'nden sonra Zuğaşi Berepe (Denizin Çocukları) adını alarak yollarına devam ederler. Doğu Karadeniz Bölgesi'ndeki ilk konserini yöre insanı "hayretle" izler. Grup elemanları da gelecek tepkileri çok merak ettiklerinden konser sonrası izleyicilerle sohbet ederken önlerden yaşlı bir teyze grup hakkındaki tepkisini "yahu evladum tulumun içine etmişsunuz" şeklinde gösterir. Bu komik olay aslında yeni kurulan ve Lazca müzik yapan bir grup için oldukça uyarıcıdır. Buna rağmen üç gün süren şenliğin en dikkat çekici grubu olmayı başarırlar. Grup bir süre sonra oldukça sert rock motiflerini içeren ve o yıllarda yayınlanan en iyi rock albümlerinden biri olan "Vamişkunan" (Bilmiyoruz)'u çıkarır. Müzik çevreleri, sadece sözlerin lazca olması gibi magazinel yönüyle ilgilenmiş, "Avlaskani Cuneli, Vamişkunan, Ernesto, Ben" gibi son derece başarılı bestelere sahip olan albüm müzikal anlamda hak ettiği ilgiyi görmemiştir. Ardından 1998'de ilk albüm kadar başarılı bulunmayan "İgzas" yayınlanır. Bu albümden bir süre sonra grup elemanlarının yolları ayrılır. Daha sonra tek başına yola devam eden Koyuncu'nun "Hayde" adlı albümü 15 şarkıdan oluşuyor. Bunlardan "Gülbeyaz" ve "Uy Aha" enstrümantal. Diğer şarkılar ilk albümdeki gibi Doğu Karadeniz'de yaşayan halkların ezgilerinden oluşuyor. "Ella Ella" Hemşince, "Tsira" Megrelce, "Selimina", "Potbori" Lazca ve "Moxevis Kalo" Gürcüce olarak seslendiriliyor. Albüm bu haliyle halkların kardeşliğinin güzel bir örneğini oluşturuyor. Kazım Koyuncu bu albümle insanı bir yandan hüzünlendiriyor (Ben Seni Sevduğumi, Narino, Tsira, Gelevera Deresi, Denizde Kararti Var, Selimina); bir yandan gülümsetiyor (Potbori, Fadime, Hayde, Moxelis Kalo); bir yandan horonlarıyla (Potbori, Uy Aha, Gülbeyaz) hop oturtup hop kaldırıyor, bir yandan da insanı alıp Fırtına Deresi'nin kaynağına, yaylalara, dağların doruklarına götürüyor. (kaval sesi, şimdi kemençe, aaa kemençenin ardından tulum, davul da durmuyor, yahu az önce geride keman vardı, birazdan gitar, yok kemençe, hayır klasik kemençe, valla bu albümde hepsi birden..) Koyuncu bu albümde çoksesli olmanın yanında, çok hisli müzikler yapıyor, kulağını dolduruyor insanın, kalbinden taşırıyor. Kulak-gönül dolgunluğu, doygunluğu yaşatıyor insana. Sanki tulum, kemençe, kaval, gitarlar ve kemanlar şarkı söylüyor şarkıcıyla beraber. Albümün adını aldığı "Hayde" şarkısı düzenlemeleriyle mükemmel olmuş. Şarkıda kullanılan çift tulum, gitar, bas, bateri uyumu gerçekten defalarca başa dönüp dinlememizi sağlıyor. Ancak albümün belki de en güzel şarkısı "Ella Ella" olacak. Albümün konuklarından biri olan Selim Bölükbaşı'nın "Selimina" destanı çok başarılı. Müzik piyasasının, Kazım Koyuncu gibi "aykırı" isimlere şans ve fırsat tanıdığı pek söylenemez. Bu tür insanları keşfetmek için, dinleyicinin özel bir çaba harcaması, araması ve bulması gerekiyor. Kazım Koyuncu, hayatınızı daha anlamlı kılacak az sayıda isimden birisi.

---

İLK KASETİ 'VİYA' Kazım Koyuncu, Zuğaşi Berepe dağıldıktan sonra "Viya" adlı solo bir albümle yoluna devam eder. Albümde geleneksel Karadeniz müziği enstrümanları olan kemençe ve tulum, rock müziğin vazgeçilmezleri arasında yer alan bas gitar, elektro gitar, bateri gibi enstrümanlarla bütünleşir ve albüm kendine özgü bir hale gelir. Albüm Laz halk ezgi ve bestelerinin en güzellerini bir araya getiriyor. Koyuncu her parçada yaşamı, doğayı, insanı ama en çok da 'aşk'ın hallerini anlatır. İlk parça 'Koçari' Laz kültüründe önemli bir yere sahip olan eski düğünlerin vazgeçilmez parçalarındandır. Ayrıca Lazca ve Türkçe dışında Megrelce "Didou Nana" ve Hemşince "Ka Tun Mita Xendasoç" şarkılarıyla, bölgede yüzyıllardır kardeşçe yaşayan Hemşinliler, Megreller ve Gürcülerin farklı kültürleri buluşturulur. Bu durum tam anlamıyla Doğu Karadeniz mozayiğidir. Aynı bölgede yaşamalarına rağmen ayrı kültürleri, dilleri, inançları olan halklar arasında kardeşlik köprüsü kurulmuş ve var olan kardeşliği daha ilerilere taşımak amacı da güdülmüştür. Kazım Koyuncu'nun bu ilk solo albümü pop müzik piyasasını saran Karadeniz müziği furyasının tamamen dışında yer alıyordu. Lazca, Anadolu'da kullanılan pek çok yerel dil gibi yüzyıllardır konuşuluyor. Kazım Koyuncu, çoğunluğu bu dilde olan tam on bir şarkıya yer vermiş bu ilk albümünde. Son derece melodik bir şarkı olan "Koçari"den, hüzün ve saflık dolu "Didou Nana"ya kadar, her türden on bir şarkı, "Viya!"da, bir bütünlük oluşturarak bir araya gelmişti.