08 Ocak 2000 22:00

Babil'in göğe yükselen bahçeleri

Yunan tarihçilerin notları ve arkeologların yoğun araştırmalar sonucu ulaştıkları kısıtlı bilgiler sayesinde tasavvur ettiğimiz Babil'in Asma Bahçeleri'nin üzerine, bugün Amerikan bombaları yağıyor.

Paylaş

Babil'in göğe yükselen bahçeleri
Dünyanın yedi harikası içinde hakkında en az bilgi bulunan eser Babil'in Asma Bahçeleri'dir. Babil uygarlığının merkezi olan eski Babil, sayısız ABD bombardımanı ile yerle bir edilen bugünkü Bağdat'ın 50 km güneyinde bulunur.
Asma bahçelerinin tasvirleri, antik Yunan kaynaklarına dayanılarak oluşturuluyor. Özellikle Bizanslı coğrafyacı Strabo ve Philo'nun yazılarına bu konuda kaynak olarak başvuruluyor.
Kaynaklara göre, bahçeler, Nebuchadnezzar'ın mutsuz eşi Amyitis'in yüzünü güldürmek amacıyla oluşturulmuş. Media kralının kızı olan Amyitis, iki devlet arasında barış sağlamak amacıyla Nebuchadnezzar II ile evlendirilir. Ancak Amyitis'in geldiği ülke son derece yeşil, dağlık bir doğaya sahiptir. Eşinin memleket özlemini gidermek için yapay bir dağ oluşturarak, binanın teraslarına asmalar ektirir. Asmalar, sanıldığı gibi iplerle asılı değildir, aksine terastan aşağıya sarkar.
Kral Nebuchadnezzar MÖ 605 yılında geldiği iktidarda 43 yıl kalır.
MÖ 1. yüzyılda yaşayan Strabo, Babil bahçelerini şöyle tanımlıyor: "Biribiri üzerinde yükselen kubbeli teraslardan oluşur ve kübi sütunların üzerine kuruludur. Mümkün olan en geniş alana ekim yapabilmek amacına yönelik olarak içleri çukur olan bu teraslar toprakla doludur. Sütunlar, kubbeler ve teraslar fırınlanmış tuğla ve ziftten yapılmıştır. Bunun nedeni Babil'de yeterli miktarda taş bulunmamasıdır. Çimento olarak bitum yersakızı adı verilen maddeden yararlanılmıştır."
Asma bahçelerinin yapımında kullanılan zift, terasların geceleri ay ışığında parıldamasına yol açar
Sulama tekniği
Strabo, bahçelerle ilgili olarak belki de en ilgi çekici noktaya, yani bahçelerin sulanmasına da dikkat çeker. Bağdat çok az yağış aldığından, su Fırat Irmağı'ndan temin edilir. Bu, büyük miktarlardaki suyun, metrelerce yukarı taşındıktan sonra, "zincir pompa" adı verilen bir teknikle teraslara boşaltılması anlamına gelir. Daha sonra teraslarda bulunan kanallar aracılığıyla bitkiler sulanır. Suyun pompalanmasında ise köleler kullanılır.
Yunan tarihçi Diodorus'a göre bahçeler 120 metre genişliğinde, 120 metre uzunluğunda ve 24 metre yüksekliğinde. Diğer kaynaklar, bahçelerin kent surları ile aynı yükseklikte olduğunu söyler. Heredot'un notlarında ise duvarların yüksekliği 96 metre olarak geçiyor.
Kalıntılar bulundu
Kimilerine göre, Babil'in Asma Bahçeleri, sadece Yunan tarihçilerinin ve coğrafyacılarının hayal gücünün bir ürünü. Bugün Babil'den hiçbir kalıntı bulunmuyor. Ancak Alman Arkeolog Robert Koldebey, on dört yıl süren çalışmalarının sonucunda, efsanevi Babil Kulesi'ne ve Sarayı'na ait kalıntıların yanı sıra "garip görünümlü" temel ve tonozlar ortaya çıkardı. Tonozlardan birinde bir de kuyu bulundu. Zincir tulumbasına bağlı olduğu düşünülen kuyu, muhtemelen gökyüzüne yükselen bahçelerin altyapısını oluşturuyordu.

ÖNCEKİ HABER

'Uzak' mahallelere yardım ulaşmıyor

SONRAKİ HABER

Ankara'da hukuk tartışılacak