Ermenek’te ailelere davadan vazgeçmeleri için para teklif edilmiş

Karaman'ın Ermenek İlçesi'nde geçen 28 Ekim'de meydana gelen 18 işçinin yaşamını yitirdiği maden faciasıyla ilgili Ermenek Ağır Ceza Mahkemesi'nde açılan 3'ü tutuklu 16 sanıklı davanın ilk duruşması, bugün başladı.

Duruşmayı izlemek için mahkeme salonuna bekleyen aileler, 3 tutuklu sanık salona alınınca "Katiller utanmadan karşımıza çıkıyorsunuz" diyerek tepki gösterip üstlerine yürümek istedi. Bunun üzerine 3 tutuklu sanık, salon dışına çıkartıldı. 

Ermenek'in Pamuklu Köyü'nde Has Şekerler Madencilik Şirketi'ne ait linyit ocağını geçen 28 Ekim günü, eski ocakta biriken suyun basması sonucu 18 işçi mahsur kaldı. Facia ardından başlayan arama- kurtarma çalışmaları 38 gün sürdü. Bu çalışmalar kapsamında 18 işçinin cesetleri farklı zamanlarda ulaşılarak ocaktan çıkartıldı.

Soruşturmayı yürüten Ermenek Cumhuriyet Başsavcılığı'nın hazırladığı 168 sayfalık iddianameyle Ermenek Ağır Ceza Mahkemesi'nde dava açıldı. 16 sanıklı ilk davanın ilk duruşması bugün başladı. İddianamede yer alan tutuklu sanıklar Has Şekerler Madencilik Şirketi sahibi Saffet Uyar, Ermenek Cenne Linyit Kömürü İşletmesi Müdürü ve hissedarı Abdullah Özbey ve aynı şirketin teknik nezaretçisi Ali Kurt ile tutuksuz sanıklar Ermenek Cenne Linyit Madencilik şirketi işletme müdürü Mehmet Zeybek ve Has Şekerler Madencilik şirketinin daimi nezaretçisi maden mühendisi Yavuz Özsoy'un da bulunduğu 14 sanık 'Bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olma' suçundan 20 yıldan 25 yıla kadar hapis istemiyle yargılanacak. Diğer sanıklar barut biriminde görevli işçi N.Ö. 'yetkisi olmadığı halde belgelere imza atmak', puantör M.A. da faciayı 'bildirme yükümlülüğünü ihlal' suçlamasıyla hakim önüne çıkacak.

Ölen madencilerin aileleri ile 1-2 yaşlarındaki çocuklarının da bulunduğu 62 kişinin şikayetçi olarak yer aldığı davada, aralarında aynı madende çalışan işçilerin de olduğu 45 kişi tanık olarak bulunuyor.

MADENCİ AİLELERİ, SANIKLARIN ÜSTÜNE YÜRÜDÜ 

Duruşma nedeniyle adliye binası çevresinde geniş güvenlik önlemi alındı. Polis, bariyerlerde binanın etrafını çevirdi. Duruşmayı izlemek isteyen madenci aileleri, güvenlik kontrolünden geçirildikten sonra adliye bahçesine alınıp, içeri girebildi. 

Duruşma yaklaşık 80 kişilik salonda yapılan duruşmaya aralarında ölen madencilerden Tezcan Gökçe'nin eşi Ayşe Gökçe, Mehmet Tokat'ın eşi Zeynep Tokat, Uğur İlhan'ın eşi Ayşe İlhan, Osman Çoksöyler'in eşi Sadiye Çok Kerim ve Ali Haznadar'ın babası Şükrü Haznadar ve annesi Saadet Haznadar, Uğur İlhan'ın eşi Ayşe İlhan'ın da aralarında bulunduğu 27 kişi, ölen madencilerin ve sanıkların avukatları ile tutuksuz sanık Mehmet Zeybek katıldı. 

Ailelerden bazıları gözyaşlarını tutamadı. Avukatlar salona orta büyüklükte yazı tahtası getirdi. 16 kişinin yargılanacağı davada tutuksuz 5 sanığın ifadesinin daha önce alındığı öğrenildi. Mahkeme başlamadan önce tutuklu sanıklar Saffet Uyar, Abdullah Özbey ve Ali Kurt, salona alındıktan sonra, aileler, 'Katilller, utanmadan karşımıza çıkarıyorsun', 'Kömür uğruna bizim evlatlarımızı yediniz' diyerek sanıkların üstüne yürümek istedi. Ölen madencilerden bazılarının eşleri, sanıklara çantalarını fırlattı. Bunun üzerine sanıklar salon dışına alındı. Bazı ailelerde sakinleştirilmek için dışarı alındı. 

MAHKEMEDEN VAZGEÇMELERİ İÇİN PARA TEKLİFİ İDDİASI 

Sakinleştirilmek için koridora alınan sanık yakınları, bu kez burada da sanıklara tepkilerini sürdürdü. Bazıları 'Utanmadan bize davadan vazgeçmek için para teklif ediyorsunuz' diye bağırdı. Ailelerin tepkisi üzerine salona takviye jandarma ekibi alındı. Madenci babası Şükrü Haznadar, "Ben size iki evladımı verdim. Katiller" diye bağırarak tepkisini dile getirdi. 

Salona giren Mahkeme Başkanı Mustafa Başer, aileleri sakinleştirmeye çalıştı. Başer, "Acınızı anlıyoruz ama yargılamanın sağlıklı olması için lütfen sakin olun" dedi. 

Bir madenci yakını ise mahkeme başkanına, "Siz bizim yerimizde olsaydınız ne yapardınız?" dedi. Başkan Başer, bunun üzerine "Bu yargılama esnasında herkes hak ettiği cezayı alacak" diye yanıt verdi.

‘BİR KARA KÖMÜRE DEĞİŞTİNİZ EVLATLARIMIZI’

Aileler sakinleştikten sonra tutuklu 3 sanık tekrar salona alındı. Ancak ailelerden bazıları yine tepkisini dile getirdi. Bazıları sanıklara, "Bir kara kömüre değiştiniz evlatlarımızı" dedi. Mahkeme Başkanı Başer de, "'Bu şekilde nasıl yargılama yapacağız?" diyerek tepkisini dile getirdi. Tepkilerini sürdüren aileler, "Çocuklarımızdan bir tas çorbayı kıskandınız" dedi. Bir madenci işe ise, "Bu mahkeme burada bitsin. Onları da suya atalım.'dedi. Bu sırada sanık avukatları, mahkeme başkanına, 'Mahkeme huzurunu sağlayın sürekli hakaret oluyor' dedi. Başkan Başer de, madenci ailelerine 'Lütfen sizde bir daha hakaret etmeyin. Yoksa tutanaklara geçirmek zorunda kalacağız. Kimse üzülsün istemeyiz" diye uyarıda bulundu. 

FACİA ESKİ OCAKTAN KAYNAKLANMIŞ

Ardından iddianame okunmaya başladı.İddianamede, Has Şekerler Maden ocağının bulunduğu yerde 1994-97 yılları arasında çalıştırılan 'Numune' adlı ocak ile Has Şekerler Ocağı'nın çakıştırılmış haritası MİGEM'den temin edilip, incelendiği belirtildi. Çakıştırılmış imalat haritasına göre 3’üncü başyukarının Numune Ocak'tan kalan imalata çok yakın olduğunun anlaşıldığı, 4’üncü başyukarının giriş ve tepe noktalarında baskından kaçmaya çalışan işçilerin bir bölümünün cesetlerinin bulunması ve 3’üncü başyukarının tamamen göçükle dolu olması, büyük taş ve kaya parçalarının bulunması, az miktarda su gelirinin devam sonucunda facianın 3’üncü başyukarından başladığı vurgulandı.

İddianamede, 3’üncü başyukarıda daha önce kömür göçmesi ve devamlı kömür kaymasına rağmen, mühendislerin tahkimat yapılıp, çalışmaya devam ettirdiği, sondaj ile kontrol yapmadıkları, kaza günü işçiler öğle yemeği yemek için madenin çeşitli bölgelerinde bulundukları sırada 3’üncü başyukarıdan suyun patladığı, işçilerden bazılarının kaçmayı başardığı, ancak kaçamayan işçilerinde mahsur kalıp hayatlarını kaybettiği belirtildi. 

ALARM SİSTEMİ OLMADIĞI İÇİN FACİA GEÇ FARK EDİLMİŞ 

İddianamede, sabit gaz ölçüm istasyonunda Hidrojen Sülfür ölçen cihaz olmadığı vurgulandı. Ayrıca, Has Şekerler Maden Ocağı'nda, yasal zorunluluk bulunmasına ve hayati öneme haiz olmasına rağmen, acil durumlarda ocağın derhal boşaltılmasını sağlayacak bir alarm sisteminin ocakta bulunmadığına dikkat çekildi. Alarm sistemi olmadığı içinde ocak içerisinde suyun patladığı noktaya uzak noktadaki bazı işçilerin kazanın ilk aşamasında olayın vehametini anlayamadıkları ve madenden hemen kaçma yerine yerdeki yemek kaplarını toplama, olayı algılamaya çalışma ya da diğer arkadaşlarına haber verme endişesiyle vakit kaybettikleri ifade edildi. Ayrıca, su patlamasının olduğu yere uzak noktadaki işçilerden doğrudan çıkışa yönelenlerin kurtuldukları, tereddüt eden işçilerden bir bölümünün suların galerileri hızla ve büyük ölçüde doldurması nedeniyle ocak içerisinde mahsur kalarak öldükleri anlaşıldığı yer aldı.

‘SUYUN TADINA BAKILIP ANALİZ YAPILIR MI ?’ 

Sanıkların iddianamedeki ifadeleri de tek tek okundu. Yaklaşık 3 ay tutuklu kaldıktan sonra tahliye olan Has Şekerler Madencilik Şirketi'nin daimi nezaretçi ve fiilen işletme müdürü Yavuz Özsoy'un, ifadesi de okundu. Özsoy'un "Yaptığım incelemelerde ocağın birçok yerinden damlayarak su geldiğini gördüm. Bu doğal suydu, içilebiliyordu, kokmuyordu. Bu nedenle herhangi bir sorun olduğunu düşünmedim" ifadesi okunduğu sırada bir madenci yakını, "Suyun tadına bakılıp analiz yapılır mı? Ne kadar aptalca" diye bağırarak tepkisini gösterdi. 

SANIĞA BASTON VE YUMRUKLA SALDIRI 

Diğer sanıkların iddianamedeki ifadesi okunduğu sırada 1990-2010 yılları arasında Ermenek Cenne Kömür İşletmeleri'nde 'Teknik nezaretçi' olarak çalışan ve tutuksuz yargılanan Ahmet Dağdeviren, tuvalete gitmek için mahkeme başkanından izin istedi. Dağdeviren, salondan çıkmak isterken karşısında duran bir madenci yakını bastonla başına vurdu. Ardından da diğer madenci yakınları da tepki gösterip saldırdı. Arbede sırasında başına yumruk darbesi alan Dağdeviren, güvenlik güçlerinin müdahalesiyle salondan çıkartıldı. Bir madenci eşi de fenalaşınca salon dışına alındı ve sağlık görevliler müdahale etti. 

Salondan gerginliğin artması üzerine, sanıklar yeniden salon dışına çıkartıldı. Güvenlik güçleri de madenci yakınlarını sakinleştirmeye çalıştı. Mahkeme heyeti duruşmaya 15 dakika ara verdi. 

SALDIRI YAPANLAR HAKKINDA TAHKİKAT 

Ara ardından duruşmaya devam edildi. Mahkeme Başkanı Mustafa Başer, sanığa saldıranların kimliklerinin tespit edilip, haklarında tutanak tutulup, tahkikat başlatılmasını istedi. Salondaki diğer madenci yakınlarını da uyaran Başer, aynı durum tekrarlandığı takdirde, duruşma salonundan çıkartılıp bir daha alınmayacaklarını söyledi. (DHA)