Onu da size biz öğretcezzz!

Hilal KILIÇ
Hacettepe Üniversitesi

Haftalarca televizyonlarda, sosyal medyada Beyaz ve Candan atışması furyası esti.Bizler de izledik, kah güldük, kah kendimizce uyarlamalar yaptık. Ancak ana akım medya dilinin erilliğinin, ülkemiz çapında ciddi bir üne sahip kadın erkek fark etmeden bir çok ünlü tarafından benimsenmesi ve bunun normalleşmiş oluşu gözden kaçmaması gereken, bariz bir durumdu. Beyaz’ın stüdyosuna hacze gelen Candan’a gözdağı vermek isteyen Beyaz’ın yanına erkekleri toplayıp “Türk toplumu affetmez” söylemi, cevaben Candan’ın kadın dayanışması gösterisi yaparken mercimek salatalı, kurabiyeli bir gün organize edişi, bu defa da Beyaz’ın 5 erkeği bir kartala doldurup “mercimeği fırında severiz” , “gazozuna ilaç at gitsin” sözleri böylesine göze sokulan bir ataerkil dilin eleştirilmesinin gerekliliğini önümüze çıkardı.Bu atışmayı sadece bir goy goy diyerek göz ardı etmeye olan genel eğilimin yanlışlığı kesinlikle dillendirilmelidir. Mizah, kadın üzerinden çeşitlenip güçlendirilecek, bir alan değildir ve bu hale de getirilmemelidir.

NERESİNDEN TUTSAN ELİNDE KALIYOR

Televizyon camiasına yerleştirilmiş bu dili sadece tek bir örnek üzerinden açıklamaya çalışmak kesinlikle yeterli olmayacaktır. Şu anda, ana akım medya kanallarının yayınladığı program ve dizilerin hepsine bir göz gezdirelim. Kadının ahlakını kendine göre çerçevelemeyen, erkek egemenliğini herhangi bir sahnesinde hissettirmeyen, giyim kuşamına kadar müdahale edip kadının hanımefendiliğini yüceltmeyen tek bir yayın neredeyse yoktur. Kadın ya naif, kırılgan ve korunması gereken bir varlık olarak tariflendirilmekte  ya da güçlü, sert, “erkek gibi”  olduğunda ideal kadın olarak tariflendirilmektedir. Örneğin; ciddi bir fan kitlesine sahip, şimdi dürüst olalım birçoğumuzun da merakla yeni bölümünü bekleyip kahkahalarla izlediği Kardeş Payı; bu kadın tariflemelerinin ikisini de ön plana çıkarmış bir yapım. Romantik yemeklere çıkarılan, kapısında şarkılar söylenen, çiçekler verilen Eda ve mahallenin “delikanlı” kızı, hediye olarak bir çeyrek hayvan verilen, atarı gideri sevilen Feyza.Ya da şu günlerde en çok reyting alan Bu Tarz Benim programına bakalım;  kadın vücudunun ve güzelliğinin sermayeye göre şekillendirilişinin somutlaması olan bu programda dönen tüm tartışmalar ve diyaloglar neresinden tutsak elimizde kalacak cinsten.
Bu mesele üzerine verilecek örnek konusunda öylesine bir bolluğa sahibiz ki bu yazıyı sayfalarca sürdürebiliriz.Yeniden Candan-Beyaz atışmasına dönecek olursak bir kaç örnekle baskın eril dili somutlayalım.

GÜLÜP GEÇİLECEK GİBİ DEĞİL

‘Tribün’ kelimesinin karşılığının 15-20 erkeğin bir araya gelmesi demek olduğunu düşünen Beyaz, beyaz atkısı ve takım elbisesiyle Yeşilçam’ın sert erkeği imajını kullanmıştır. “O eşyalar buraya gelecek” cümlesini kurarken el hareketlerinin, mimiklerinin baskıcı ve erkek hegemonyasını dayatan tavrı göze öylesine batıyor ki bu tavırdan rahatsız olmamak mümkün değil. Karşısında ona cevap veren Candan’ın ise bir kadın olarak bu dili nasıl kabul ettiğini kendi çektiği videolar ile görüyoruz. Sürekli bakımlı bir kadın, ona affet diye tezahürat eden kadınları dinleyip eşi dostu kırmayıp bu atışmanın sonlanması için “şimdilik” affeden kadın.

İçinde yaşadığımız toplum ve teknolojiyle gün geçtikçe genişleyen global dünyada kadın; yaşamın her alanında ataerkil düzenin zorluklarıyla başa çıkmak zorunda kalmaktadır.Eril dil öylece, durup dururken medya dili haline gelmemiştir tabi ki. Toplumun genelleşmiş yargılarının kişilere yansıması, kişilerin sermayenin en büyük pazarlarından biri olan televizyonla tanışması ile olanlar olmuştur. Söylenmesi gereken şudur; izleyip geçmek, amaan canım mizah yapmışlar demek bu dilin daha da yerleşmesi ve hayatlarını her yerden baskılayan bu sisteme kadınların dahi gülüp geçmesini normalleştirmek düşülecek en büyük yanlış olacaktır.
Bu şarkı da bu düzeni izleyip geçmeyecek, trajediye komedi havası vermeyeceklerden, Beyaz ve Candan’a gitsin o zaman;
ceeeeez valla isyan ediceeeezz
medyanın bu dilini eziceeeezzz
kadın dayanışması neymiş 
onu da size biz öğretceeeeeezz