Sibirya’nın buzları altından çıkan sanat: 2 bin yıllık dövmeler gün yüzüne çıktı
Altay Dağları’nda bulunan 2 bin yıllık mumya, dövmeleriyle antik çağ dövme sanatının teknik ve estetik düzeyine ışık tutuyor.

Görsel: Antiquity
Merve Tur
[email protected]
Sibirya’daki Altay Dağları’nda bulunan 2 bin yıllık bir mumya, üzerindeki dövmelerle arkeoloji dünyasını heyecanlandırdı. Bölgedeki kalıcı buz tabakası sayesinde neredeyse bozulmadan günümüze ulaşan beden, antik çağ insanlarının dövme sanatına ne denli hâkim olduklarını gösteriyor.
Korunmuş deri üzerindeki dövmeler, dijital yakın kızılötesi fotoğrafçılığıyla üç boyutlu olarak incelendi. Elde edilen veriler hem teknik hem de estetik anlamda şaşırtıcı sonuçlar ortaya koydu.
Dövmede ustalık farkı: Sağ kol usta, sol kol çırak eli
Araştırmada özellikle dövmelerin sağ ve sol kol üzerindeki farklar dikkat çekti. Sağ kol üzerindeki hayvan figürleri – geyik, kedi, horoz – vücut hatlarıyla uyumlu, detaylı ve teknik açıdan oldukça ileri bir işçilik sergilerken; sol kolun daha aceleyle ve deneyimsiz bir el tarafından yapıldığı tahmin ediliyor.
Max Planck Geoantropoloji Enstitüsü’nden Dr. Gino Caspari, bu farklılığın çırak-usta ilişkisine işaret edebileceğini belirtiyor. Caspari’ye göre, bu dövmeler yalnızca sembolik bir ifade değil; aynı zamanda eğitim ve teknik ustalık gerektiren özel bir zanaatın ürünü:
“Bu bulgu, tarih öncesi dönemde bireysel becerilerin ve öğrenme süreçlerinin varlığına işaret ediyor. Dövme bir süsleme olmanın ötesinde, sanatsal ve teknik bir ifade biçimi.”
Antik sanat modern teknolojiyle buluşuyor
Çalışmanın detayları Antiquity dergisinde yayımlandı. Bilim insanları, dövmelerin analizinde modern dövme sanatçılarına da danışarak elde ettikleri bulguları yorumladı. Araştırma, antik dönemde dövme yapan bireylerin ciddi bir teknik bilgiye ve estetik duyarlılığa sahip olduğunu ortaya koydu.
Caspari sözlerini şöyle noktalıyor:
“Bu görüntülerle birlikte o dönemin sanatçısına, yaptığı hatalara, öğrenme sürecine adeta dokunur gibi oluyoruz. Sanat canlanıyor.”
Evrensel'i Takip Et