Bir fotoğrafa hikaye yazmak -2
Fotoğraf: Lewis W. Hine
2 Ekim tarihinde Kadraj köşesinde yazdığım ‘’Bir Fotoğrafa Hikaye Yazmak’’ başlıklı yazıma Gebze’den işçi arkadaşlarımdan karşılık geldi. Yazım 88 yıllık bir geçmişe, New York’un 1929 ekonomik buhran sonrası inşa edilen en yüksek Rockefeller binası olan ve günümüzde General Elektrik Holding binası olarak kullanılan Empire State Building üzerineydi. 20 Eylül 1932 yılında çekilen bu fotoğraf 2 Ekim 1932 yılında New York Herald Tribune’de yayımlanmış. Tesadüf ben de 2 Ekim’deki yazıma konu etmişim. Özellikle ikon olan “Gökdelenin tepesinde yemek yiyen işçiler” fotoğrafıydı. Biraz daha bu fotoğraf üzerinde durmak ve yorumlarımı paylaşmak istiyorum. Haftaya da fotoğraftaki ‘mutlu’ görüntüde işçilerin neden ikonlaştırıldıklarına değineceğim.
Anlaşıldığı kadarıyla bu fotoğraflar PR (Halkla ilişkiler) amaçlı ve büyük bir reklam kampanyasının parçasıydı. 250 metre yükseklikte akrobatik hareketlerle çalışan yemek yiyen işçiler. Ne emniyet kemerleri ne kaskları ne güvenlikleri var. Ama mutlular, Lewis Hine’nin tanımıyla ‘Emeğin onuru’nun fotoğraflarının yaratıcıları.
İŞİN ASLI
Aklıma şu dizeler geliyor; “Cennetin güzellikleri / cehennemde yaratılır.*” Amerika 1929 ekonomik buhranı sonrası yoksulluğun zirve yaptığı yıllarda Rockefeller dünyanın ilk ve en büyük demir konstrüktör binasının ‘Empire State Building‘ inşaatı sürerken pazarlamasını yapmak isterler. Dönemin büyük fotoğrafçılarını toplarlar ve işçilere senaryo dahilinde pozlar verdirilir. Belki daha fazla ama fotoğrafçılar olarak; “Charles Ebbets, William Leftwich, Thomas Kelley ve Lewis Hine” isimleri geçiyor. Muhtemelen bu iş için paralarını aldılar. Karşılığında fotoğraflarını şirkete verdiler/sattılar. Şirket envanterine bazıları anonim bazı kareler fotoğrafçılarının isimleriyle kaydedildiler. Lewis Hine belki izinli belki izinsiz orada çektiği 51 adet fotoğrafla ‘’Men at work’’ adlı albümünü 1932 yılında çıkarttı. Uzun yıllar bizler de bu fotoğrafı, fotoğrafçısının büyük gayretleriyle tarihe kayıt düşmek üzere binbir zorlukla çekilmiş belgesel bir fotoğraf olarak nitelendiriyor ve genellikle Usta Belgeselci Fotoğrafçı Lewis Hine’ye mal ediyorduk. Lewis Hine projeli çalışan sosyolog bir fotoğrafçı. Madende çalışan çocuk işçiler, tekstilde çalıştırılan kız çocukları, göçmenler vb. konularda günümüzde hâlâ referans gösterilen ve kullanılan, kapitalizmin vahşiliğini gösteren belgeselci. Peki işçiler gözleri kara akrobasi hareketleriyle çalışıyorlardı da fotoğrafçılar çok mu güvenlikliydiler? Tabii ki hayır. Onların da işçilerden pek farkı yoktu. Aynen işçilerin çalışma koşullarıyla çalışmışlar. İşçilerin olduğu kadar fotoğrafçıların da çalışma koşullarının zorluğunu görüyoruz. Üstelik birbirlerinin fotoğraflarını bile çekmişler…
* Siyasi tutuklu Erol Zavar’ın bir fotoğrafıma yaptığı yorumdan alınmış bir dizedir.
YAZARIN DİĞER YAZILARI
- Çöp konteynerlerini hazır tutalım… 05 Nisan 2024 04:30
- Bir sabahın üç kapısı var göğe 29 Mart 2024 04:15
- Türkiye vatandaşlığına kabul edilmeyen fotoğrafçı Othmar Pferschy’nin dramı 01 Mart 2024 04:20
- Emirgan Sanat Evinden kültür merkezlerine… 16 Şubat 2024 04:20
- ‘Adalet-sizlik’ 02 Şubat 2024 04:13
- ‘Öyle bir yere geldik ki… hiçbir sokağın adı yok’ 19 Ocak 2024 04:11
- Yeni yıla başladık 12 Ocak 2024 04:36
- Ruh ve beden üzerine … 22 Aralık 2023 04:12
- Hatırla... 01 Aralık 2023 04:13
- Sözlerin izlerinden cennetin güzelliklerine… 24 Kasım 2023 04:10
- Ölümsüz bir çocuk: Hanzala! 03 Kasım 2023 04:00
- Hangi demokrasi, nasıl bir cumhuriyet? 27 Ekim 2023 04:00
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
