16 Mayıs 2020 00:00

Avia yasası çevrimiçi nefret söylemine çözüm olur mu?

klavye üzerinde hakim tokmağı

Fotoğraf: Pixabay

Paylaş

Fransa Ulusal Meclisi, çevrimiçi platformları yasa dışı içeriği hızla kaldırmakla yükümlü tutan Avia Yasası’nı çarşamba günü onayladı. Avia Yasası’nın yürürlüğe gireceği 1 Temmuz tarihinden itibaren Youtube, Facebook, Instagram ve Twitter gibi platformlar terörizm ve pedofili ile alakalı içeriklerin polis tarafından bildirilmesinin ardından 1 saat içinde kaldırmak zorunda olacak. Yasa söz konusu içerikleri kaldırmayan platformlara ciddi para cezaları getiriyor. Yasanın esas tartışmalı kısmı terör ve pedofilinin dışında kalan diğer yasa dışı içerikler ile ilgili kısım.

Yasa, platformları nefret söylemi, cinsel taciz, insanlığa karşı işlenmiş suçlar, insanlık onuruna karşı işlenmiş suçların savunulması, kölecilik ve savaş suçları gibi çeşitli suçlarda kullanıcı şikayetine dayalı ihbarları 24 saat içinde karara bağlamakla yükümlü kılıyor. 24 saatlik sınırın aşılması halindeki ağır para cezaları da göz önünde bulundurulduğunda bu durum platformları pratikte bazı suçlar için suçun işlenip işlenmediğine ya da gönderinin yasal olup olmadığına dair karar mercii haline getiriyor. Bu şartlarda olası bir cezayı göze alamayacak platformların ihbar edilen hemen her şeyi tedbir olarak suç kabul edip kaldıracağı neredeyse kesin. Yine bağlam hakkında en ufak bir fikri olmayan yapay zekalı(!) içerik filtrelerinin devreye alınması ve kararların daha yayından önce bu filtrelere bırakılması da oldukça büyük bir olasılık.

Peki ya olası bir cezayı göze alabilen dev platformlar? Neyin nefret söylemi, neyin cinsel taciz, neyin insanlığa karşı işlenmiş suç olduğuna her birinin çeşitli ülkeler ve gruplarla çeşitli çıkar bağları bulunan bu dev platformların karar vermesini istediğimize emin miyiz? Sosyal medya platformlarının mevcut içerik çıkartma pratikleri bu platformların tarafsız ve adil olmadıklarını, bu konulardaki kendi kurallarını dahi işlerine geldiği gibi uyguladıklarını göstermek için fazlasıyla yeterli.

Yasanın kapsamdaki savaş suçu gibi bazı başlıklar belki çok fazla tartışma yaratmadan kolayca karara bağlanabilir. Öte yandan başta nefret söylemi olmak üzere sosyal medya platformlarının işlerine geldiği yerlerden tanımlamayı ve uygulamayı tercih ettikleri çeşitli başlıklara dair içerik çıkartma kararlarının kullanıcı şikayetlerine ve platformlara bırakılması çıkartmayı tercih edecekleri suç oluşturmayan içerikler açısından sansür tartışmasını da beraberinde getiriyor. Benzer şekilde suç olarak tanımlanacağı halde çıkartılmayan içerikler için de örneğin “Nefret söylemine göz yumulması” tartışmasını beraberinde getirecektir. Her iki durum açısından da kararı şirketlerin inisiyatifine bırakmak ifade özgürlüğü açısından da nefret söyleminin engellenmesi açısından da sorunu çözmek yerine derinleştirmekten başka bir işe yaramaz.

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...