Sağlık nedenleri ile fesih durumunda tazminata hak kazanılır

SORU: Merhaba bir konu hakkında bilgi alacaktım. Ben 7 senedir bir firmada kesme operatörü olarak çalışıyorum. İşimden dolayı her gün ağır bobinler kaldırıyorum. Günde ortalama 15-20 kiloluk 100’e yakın bobin takıp çıkarıyorum. 5 ay önce bana kasık fıtığı teşhisi konuldu ve ameliyat oldum. Ben işyerinden ayrılmak istiyorum çünkü zorlanıyorum. Bunun için de tazminatımı yakmak istemiyorum. Acaba nasıl bir yol izlemeliyim? Duyumlarıma göre doktordan işyerinde çalışamaz raporu alıp istifa edip tazminatı hak ediyormuşuz. Yardımcı olabilir misin? Sonuçta 7 senelik bir emeğim var, bir oğlum var, onun rızkını bırakıp da gitmek istemiyorum. Şimdiden teşekkür ederim vereceğiniz cevap için.

CEVAP: İyi günler. Öncelikle geçmiş olsun diliyorum. İşyerlerindeki çalışma koşulları, maalesef işçiler açısından sağlığını olumsuz etkileyen veya aynı işin düzenli olarak yapılması durumunda işçilerin meslek hastalığına yakalanmasına sebep olacak niteliktedir çoğu zaman. Tıpkı sizin işiniz gereği ağır bobinleri kaldırmak durumunda olduğunuz gibi. Bu açıdan işçinin iş sözleşmesini -şartlarının oluşması halinde- sağlık nedenleri ile feshetmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanacaktır. İşçinin iş sözleşmesinin sağlık nedeni ile işveren tarafından feshedilmesi halinde de kıdem tazminatının işçiye ödenmesi gerekir.

İşçinin haklı nedenle fesih sebepleri 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24. maddesinde 3 bent altında düzenlenmektedir. 1. Bentte “sağlık sebepleri” başlığı altında iki çeşit durum öngörülmüştür.

Bunlar: “a) İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa.

b) İşçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa.”

Burada görüldüğü üzere, işçinin haklı nedenle iş sözleşmesini sağlık gerekçeleri ile feshedebilmesi için işin yapılmasının işçi için veya başkaları için tehlikeli olacağının öngörülmesidir.

İşçi açısından sağlık nedeniyle fesih hakkının doğabilmesi için yapılan işin, işçinin yaşamı veya sağlığı için tehlike yaratması gereklidir. Bu tehlike işin niteliğinden kaynaklanmış olmalıdır. İşin niteliğinden doğan bu hastalıklar çoğu zaman meslek hastalıklarıdır. Yargıtay da işyeri koşullarından kaynaklanmayan hastalıkları bu madde hükmüne göre haklı fesih nedeni saymamaktadır. Dolayısıyla, sizin durumunuzda sorunuzda da belirttiğiniz üzere, alacağınız bir doktor raporunda bu hastalığınızın yaptığınız işten kaynaklandığını (ağır kaldırmaktan) ve sizin sağlığınız için bu işin atık sizin için tehlikeli olduğunu belirtmelidir.

Yargıtayın yerleşik içtihadına göre hastalığın işçinin sağlığı ve yaşayışı için tehlikeli olduğunun da sağlık raporunda belirtilmesi gerekir. (Yargıtay 9. HD 20.09.2004 tarih 2004/4481 E. 2004/19426 K.)

“Hastalığın işyerindeki koşullardan kaynaklandığı doktor raporuyla ispat edilmeli, bunun için gerekiyorsa işyerinde inceleme yapılmalıdır. Tehlikenin haklı neden oluşturması için geçici veya sürekli olması bu noktada önem taşımamaktadır. İşin tehlike oluşturup oluşturmadığı tespit edilirken objektif koşullar yanında, işçinin yaşı, vücut ve sağlık durumu, cinsiyeti gibi subjektif koşullar da dikkate alınır. Hangi hastalıkların yapılan işin niteliğinden doğduğu ise, her somut olayın özellikleri dikkate alınarak belirlenmelidir.”

“Mahkemece davacı işçinin tedavi gördüğü hastaneden tedavi evrakları getirtildikten sonra adli tıp veya üniversite hastanelerine sevki ile 4857 sayılı Kanunu’nun 24/I-a maddesi uyarınca iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılmasının işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olup olmadığı, davacının hastalığının işin devamını imkansız kılacak şekilde bir hastalığının olup olmadığı yolunda sağlık kurulu raporu alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmiş olması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.” (Yargıtay 22.HD. 2013/6958 E. 2014/6362 K. 18.03.2014)

Dolayısıyla alacağınız bir doktor raporunda yukarıda belirttiğim hususlar çerçevesinde bilgilerin yer alması durumunda kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesini feshedebilirsiniz. Bunun için doktor raporunu da ekleyerek iş sözleşmenizi haklı nedenle sağlık sebepleri ile fesehettiğinizi belirten bir dilekçe -istifa değil- yazarak işverene vermeniz gerekir.

2020 yılının siz okurlarımızın yasal haklarınızın sağlandığı ve insanca çalışma koşullarının sağlanması için dava açmak durumunda kalmayacağınız bir yıl olması dileği ile yeni yılınızı kutlarım.