03 Ocak 2019 11:08

Emekçilerin enflasyonu değil zenginlerin enflasyonu düşüyor

Emekçilerin enflasyonu değil zenginlerin enflasyonu düşüyor

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Aralık ayı enflasyon oranı açıklandı.

Önce, genel verileri paylaşalım.

Aralık ayında enflasyon bir önceki aya göre yüzde 0.40 oranında geriledi.

Bir önceki ay yüzde 21.62 olan yıllık enflasyon yüzde 20.30’a düştü.

Genel veriler, az da olsa ‘düşüş var’ diyor.

Söz konusu düşüş nasıl oldu?

Görünür iki etken öne çıkıyor.

Bir; otomotiv, beyaz eşya ve mobilyadaki vergi indirimleri ve kampanyaların... İki; enerji fiyatlarındaki düşüşün (Petrol fiyatlarında sert düşüşlerin yanı sıra son bir ayda doğal gaz fiyatı yüzde 42 geriledi) etkisi...

Bir de görünmeyen etki var. O da tüketememe (Perakende verileri tüketimin çakıldığını gösteriyor) etkisi.  

Yüksek enflasyon karşısında ceplerdeki para eriyor yoksulluk derinleşiyor. Ekonomideki daralma sonucu işsizlik artıyor. Yoksullaşmanın ve işsiz kalmanın doğal sonucu olarak da tüketim düşüyor.

Görünen ve görünmeyen diye sıraladığımız bu etki aslında ‘iki zor’ yöntemin hayata geçirilmesi aslında.

İlki, hükümetin zor yoluyla sonuçları etkileme yönteminin ekonomi alanındaki uygulaması. TÜİK’in enflasyonla ilgili yöneticisinin değiştirilmesi.

Şirketlere indirim kampanyası dayatması...

Vergi teşvikleri...

İkincisi ise ‘Tanrı kimseyi açlıkla terbiye etmesin’ ama resmen açlık ve yoksulluğun zoru. Tüketecek para kalmadı bunun sonucunda enflasyon minicik de olsa düşüyor.

Seçime kadar ‘zor yoluyla’ düşürmenin sonucu, acaba seçimden sonra ne olur?

Bu soruya cevap vermeden önce...

“Düşüş denen şey acaba emekçilere yansıyor mu?” sorusuna cevap verelim.      

ARABA ALMIYORSAN DÜŞÜŞ YOK

Enflasyondaki düşüşe asıl katkı, otomobilden akaryakıta, toplu ulaşımdan otoyol fiyatlarına 30 kalemden oluşan ulaşım sektöründen geldi.

Araç almayan, aracına benzin koymayan için enflasyonda düşüş yok.

Düşüşe diğer katkı ayakkabı ve giyim sektöründen geldi.

Lakin bunun pek bir kıymeti yok. Çünkü, giyimde mevsim etkisiyle fiyatlar aralıkta her zaman düşüş gösterir.

Geçen ay fiyatların en çok artığı sektör giyim ve ayakkabı grubu olmuştu. İnsanlar kış öncesi alışverişlerini ateş pahasına yaptı zaten!

Bunlar dışında emekçileri ilgilendiren zaruri alanlarda fiyatlar arttı.

Örneğin, gıda fiyatları aralıkta bir önceki aya göre bir puanın üzerinde arttı. Gıdada yıllık enflasyon yüzde 25’in üzerinde.

Elektrik, doğal gaz gibi alanları kapsayan konut giderlerinde enflasyon yüzde 23’ün üzerinde.

Ev eşyasında yüzde 32.

Çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 28.80.

Şimdi bu durumda emekçinin enflasyonun düştüğünü kim söyleyebilir.

2002’DEN BERİ BİR İLK

Emekçiler açısından durum iç açıcı olmadığı gibi...

Enflasyon açısından da durum hiç parlak değil.

Zira, Türkiye, AKP’nin iktidar olduğu 2002’den bu yana ilk kez yılı yüzde 20’nin üzerinde bir enflasyonla (yüzde 20.3) bitirdi.

Şimdi yukarıda cevapsız bıraktığımız soruya dönelim.

Hükümetin zor ve kıyak yolu ile düşürme taktiği nasıl sonuçlar doğurur.

Beyaz eşya, otomobil ve mobilyadaki geçici vergi indirimleri seçim sonuna kadar uzatıldı.  

Elektrik ve doğal gaz fiyatlarında ocaktan itibaren yüzde 10 indirim yapılacak.

İstanbul başta olmak üzere, belediyelerin su fiyatlarında indirim yapması bekleniyor.

Seçime kadar bunların enflasyon rakamını küçültücü etkisi olabilir.

Seçim sonrası teşvikler kalktığında, nisan ayından itibaren yıllık enflasyonda sert bir yükseliş ve devamında dalgalı bir seyir gündeme gelebilecek.

Ayrıca alınmayan vergiler, vergi gelirlerinde azalma yaratıp bütçe açığını artırıyor. Bu da yeni vergileri gündeme getiriyor.

Anlayacağınız...

Patronların kârını etkilemeden devletin kendi alacağından vazgeçerek gündeme gelen indirimlerin de acısı vatandaştan çıkacak!  

Epey daha yüzde 20’li seviyelerde enflasyona hazır olalım.

MEMUR VE EMEKLİNİN KAYBI MÜJDE DİYE SONULUYOR

Yıl sonu enflasyon oranının belli olması ile birlikte, memur ve emekli maaşlarına yapılacak zam oranı da belli oldu.

Buna göre SGK ve BAĞ-KUR emeklileri ocakta yüzde 10.19 zam görecek. En düşük işçi emeklisi 104 TL alacak.

Memur ve emeklileri ise toplusözleşme gereği  yüzde 4 + enflasyon farkı ile beraber yüzde 10.69 maaş zammı alacak. Son 6 için maaşlarına yüzde 3.5 zam yapılmış olan memurlar, son 6 ayın eflasyonu 10.24  çıktığı için, 6.69 oranında fark alacak.

Memur ve emeklinin geçen yıl yüzde 7’lik gelir kaybı yaşadığını gösteren fark ödemesi ‘müjde diye’ duyuruldu. Enflasyonun yüzde 20’yi aştığı bir dönemde ilk 6 ay için yapılacak yüzde 4’lük zammın çok komik kaldığı görmezden gelindi.

Geçen yılki kayıp farkı (yüzde 7) ile yüzde 4’lük bu yılki zammın toplamı dahi mevcut yüzde 20’nin üzerindeki enflasyonun yanında cüce kalıyor.

Bunun neresi müjde!

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...