04 Ağustos 2018 00:01

Sansüre yardım ve yataklık

Sansüre yardım ve yataklık

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Geçtiğimiz gün The Intercept kendisine içeriden sızdırılan bilgi ve belgelere dayanarak Google’ın Çin’de kullanılmak üzere sansürlü bir arama motoru üzerinde çalıştığını duyurdu. Intercept’in haberine göre Google, Dragonfly (Yusufçuk) adını verdiği projeye 2017 baharında başlamıştı ve projede görev alan birkaç yüz kişi dışında projeyi kendi çalışanlarından bile gizliyordu.

Çin yaklaşık 750 milyon Internet kullanıcısı ile bir arama motoru için dünyanın en büyük pazarı. Kıyas açısından bu sayı Kuzey Amerika kıtasındaki Internet kullanıcısı sayısının neredeyse 2.5 katı, Avrupa’daki kullanıcı sayısından ise 150 milyon daha yüksek. Google 2010’a dek kendi arama motorunun sansürlü halini Çin’deki kullanıcılara sunmuş ancak 2010’da Çin yönetiminin uyguladığı sansürü, ifade özgürlüğünü kısıtlamasını ve Google’ın sistemlerinin hacklenmeye çalışmasını gerekçe göstererek Çin’den çekilmişti. Şimdi Sundar Pichai yönetimindeki Google bu pazara yeniden girmek istiyor ve bunun için Çin yönetimi ile iş birliği içinde temel olarak cep telefonlarına yönelik bir arama uygulaması geliştiriyor. Projenin gizli tutulması ise büyük olasılıkla hem Google içinden hem Google dışından gelecek katı itirazları önlemek üzere alınmış bir tedbir. Hatırlayacağınız üzere Google çalışanları Google’ın ABD askeriyesi ile birlikte yapay zekaya dayalı bir projeyi geliştirmesine yüksek sesle itiraz etmiş ve Google bu tepkiler nedeni ile kalifiye iş gücünü kaybetmektense ABD askeriyesi ile anlaşmayı yenilememeyi tercih etmek zorunda kalmıştı.

Çin Internet konusunda oldukça katı bir sansür politikası uyguluyor ve ülkede iş yapmak isteyenler bu politikalara uymak zorunda. Bu politikalara uymayan siteler ise çeşitli şekillerde engelleniyor. Eğer mevcut gidişatta bir değişiklik olmazsa Google Çin sansürüne uyumlu bir mobil arama uygulaması ile bu pazara geri dönecek. Google’ın Çin sansürüne boyun eğmesi sadece Google çalışanlarını ve Çinlileri değil tüm Internet kullanıcılarını, özellikle de sansürü makul ve olağan bir yöntem olarak kabul eden iktidarlar altında yaşayan kullanıcıları doğrudan ilgilendiriyor. Bu örnek hayata geçirildikten sonra bunun Google ya da başka şirketlerce model alınıp diğer ülkelerde o ülkelerin sansür politikalarına uygun bir şekilde kopyalanmasını ne önleyebilir ki? Önümüzdeki günlerde büyük olasılıkla Google içinden projeye karşı ciddi sesler yükselecektir. Internet kullanıcıları seslerini bu seslerle birleştirirse bu proje hayata geçmeden engellenebilir.

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...