14 Temmuz 2018 00:18

Muhalif medyada tık avcılığı

Fotoğraf: Envato

Paylaş

İsmail Gökhan Bayram

Tüm yazıları

Click bait, tık yemi ya da Türkçede daha yaygın kullanılan haliyle tık avcılığı okurları sosyal medyadan web sitesine ya da sitenin ana sayfasından haber sayfasına çekmek için yaygın bir şekilde kullanılan bir yöntem. Yöntem okurun ilgisini çekecek ancak çoğu kez haberde karşılığı olmayan ya da haberdeki karşılığına kıyasla yanıltıcı sayılabilecek bir cümlenin başlığa ve/veya sosyal medyaya yazılmasına yani bir aldatmacaya dayanıyor. Örneğin sosyal medyaya “iOS güncellemesi geldi: İşte yenilikler!” yazıyor. Tıklayıp haberi açınca bir de ne göresiniz: “…iOS 11.4.1 sürümü ile kullanıcılara sunulan herhangi bir yenilik bulunmuyor.” Daha fazla ve güncel örnekler için Twitter’da tık avcılığıyla mücadeleyi kendine iş edinmiş LimonHaber hesabına[0] göz atabilirsiniz.

Zama “ücret ayarlaması” diyen, enflasyon oranlarını “Milyonlarca çalışan ve emeklinin zam oranını belirleyen enflasyon rakamları açıklandı” diye müjdeleyen yayınların tık avcılığını tartışmanın gereği yok. Ancak LimonHaber’e göz atarak muhalif olarak tanınan yayın ve sitelerin dikkate değer bir kısmının da tık avcılığına başvurduğunu görebilirsiniz. Üstelik bu yönteme başvurulmasını “Onlar da para kazanıversin bir şey olmaz” ile savunan ya da muhalif yayınları koruma adına bu tabloyu sessizlikle geçiştiren çok sayıda okur var. Muhalif yayınları hele de böyle bir dönemde sahiplenmek gerek ancak hataları, eksikleri ve yanlışları görmezden geldiğimiz kör bir sahiplenmenin kime ne faydası olur?

Tıklama veya gösterim sayısına dayalı ücretlendirilen reklam sistemlerinin getirdiği gelir miktarları öyle düşündüğünüz gibi devasa miktarlar değil. Bu sistemlerin dışında özel reklamlar almadıkları sürece Google ve benzeri sistemlerin reklamları ile bir sitenin personel giderlerini geçtim sunucu ve yazılım geliştirme giderlerini bile karşılaması çoğunlukla mümkün değil. Özel reklamlar diye tarif ettiğim reklamların geliri ile ziyaretçi sayısı arasında ise çoğunlukla doğrudan bir bağ bulunmuyor. Yani o sitelere giden ziyaretçi sayısının artması reklam geliri açısından dikkate değer meblağlara karşılık gelmiyor. Dolayısıyla “Görmezden gelelim ki onlar da para kazansın” yaklaşımının düşündüğünüz gibi bir karşılığı yok. Muhalif medyayı desteklemek istiyorsanız fazlasıyla verimli daha pek çok yol mevcut.

Sosyal medya kullanıcılarının çoğunlukla haberi açmadığını sadece gönderide yazanla yetindiğini; haberi açtıklarındaysa çoğunlukla haberin başlığı ya da ilk paragrafı ile yetindiklerini biliyoruz. Denklem böyle iken tık avcısı başlık ve sosyal medya gönderileri hele ki de haber biraz sansasyonel ise bu tip okurlar tarafından etkisi büyültülerek dev bir aldatmacaya kolayca dönüşebiliyor. Tık avcılığının yapanlara sağladığı dikkate değer tek kazanım ise belirli ölçekte bir popülerlik ve site trafiği sağlaması. Ancak bu popülerlik ve trafik okurları aldatma gibi yüksek bir bedelle birlikte geliyor. Oltaya gelmeyin; takip ettiğiniz, desteklediğiniz muhalif yayınların bu bedeli ödemesine izin vermeyin.

[0] https://goo.gl/JvRD1V

YAZARIN DİĞER YAZILARI