02 Eylül 2017 01:00

Robot vergisi

Robot vergisi

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Eğer hayata geçerse, Güney Kore yönetimi tarafından önerilen yeni yasa robotlar gözetilerek koyulmuş ilk vergi yasası olacak. Geçtiğimiz mayıs ayında Güney Kore’de önerilen yasadan daha katı bir robot vergisi yasası Avrupa Parlamentosuna önerilmiş ve ezici bir çoğunlukla reddedilmişti. Güney Kore’de büyük ihtimalle kabul görecek olan bu yeni yasa doğrudan bir vergi değil, vergi indirimlerinde azaltma. Yasa ile robotlar ve otomasyon harcamaları için yapılan yüzde 3 ila 7 arasındaki vergi indirimleri yüzde 2 azaltılarak yüzde 1-5 aralığına çekilecek.

Geçtiğimiz şubat ayında Bill Gates, insan çalışanların üretimleri ile bağlantılı kazançlarının vergilendirildiğini hatırlatıp robotların bu işlerde insanların yerini almaları halinde aynı verginin hükümetler tarafından toplanabilir olması gerektiğini savunmuştu. Robotlara vergi konmalı mı ya da robotlar artı değer üretir mi gibi sorular şimdilik bir kenarda dursun. Biz yeni tip otomasyon sistemlerinin neler yapabileceğine bir göz atalım.

İlk örneğimiz SoftWear adlı bir firmanın LOWRY adını verdiği tek bir kişi tarafından kontrol edilen otomasyonlu dikiş bandı. 8 saatte 669 tişört dikebilen 10 işçilik bir üretim bandının yerini almak üzere geliştirilen LOWRY, aynı sürede 1142 tişört dikebiliyor. LOWRY gelişmiş optik algılayıcıları sayesinde kumaşın kırışması ve benzeri sebeplerden kaynaklanan dikiş hatalarının da önüne geçiyor. Armani ve Adidas’ın da üreticisi olan Tianyuan Garments Arkansas’da 2018’de açılacak yeni fabrikasına bu üretim bantlarından 21 adet kurdurdu. Planlanan üretim miktarı yıllık 1.2 milyon tişört.

İkinci örneğimiz sürücüsüz kamyon ve TIR’lar. Uber’in satın aldığı Otto’dan Daimler’e daha şimdiden bir kaç firmanın sürücüsüz nakliye kamyonları yollara çıkmaya başladı. Nakliye ücretlerinde, ücretin önemli bir kısmını sürücünün ücreti oluşturuyor. Üstelik yasalar ve biyoloji yasaları insan şoförlerin 7/24 kesintisiz araç kullanmasını imkansız kılıyor. Özetle sürücüsüz kamyonlar nakliye sektöründe masrafları aşağı çekerken kesintisiz yol alabilmeleri nedeniyle verimliliği arttırma potansiyeline sahip.

Bu tip sistemler nerelerde, ne kadar yaygınlaşır? Üretimin ya da nakliyenin ne kadarı bu sistemlerle yapılabilir? Kaç işçi bu ve benzeri sistemler nedeni ile işsiz kalır? Yeni bir makine kırıcılar hareketi doğar mı? Kapitalizm artı değer sömürmeden durabilir mi? Sorular uzayıp giderken bu tip sistemler her geçen gün biraz daha yakına geliyor. 

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...