Dünden bugüne: Meşrulaşan şikeler

Karl Marx’ın “Tarihte ilk kez yaşandığında dram olan bir olay; tekrarlanırsa komedi olur” sözü, şikenin tarihçesinde kendisini doğrulamıyor.

Komediden ziyade, trajikomik bir hal var bu hikayelerde… Geçtiğimiz hafta, bu coğrafyada devlet eliyle işlenmiş ilk şikeyi ve soruşturulan ilk şikeyi yazmıştım. Bu hafta da, günümüzden biraz geriye gitmek suretiyle Türkiye liglerinde meşrulaştırılmış veya en azından hakkaniyetten uzak cezalara çarptırılmış şikeleri derleyeceğim.

ŞİKENİN EDERİ KAÇ PUAN?

1974-1975 sezonunda Üçüncü Lig Beyaz Grup’ta düşme hattındaki Feriköy’ün düşmemeyi garantileyen Ödemiş’ten aldığı 3-1’lik galibiyet sonrası TFF Ödemiş’in dört puanını silerek bu soruya cevap veriyor.

İLK AĞIR CEZAİ YAPTIRIM

1977-1978 sezonunda, sonradan yetkililerin “Kanıtlamak çok zor” dediği şike kavramı için kanaat notu yöntemi kullanıldı. 28 Mayıs 1978’de İzmir Alsancak Stadı’nda oynanan Altınordu-İskenderunspor maçının önemi büyüktür. Zira İzmir takımı kazanırsa Sivas ve Beykoz’u geçerek ligde kalacaktır. İddiasız deplasman takımı maçı 8-1 kaybederek rakibinin lige tutunmasını sağlasa da aradan bir ay geçmeden Federasyon Başkanı Hasan Polat kendilerine yapılan ihbarlar ve aktarılan şüphelerden hareketle iki takımı da küme düşürdüklerini açıklar.

Tape yok, delil yok, belge yok… Danıştaya da taşınan bu uygulama çare etmez ve takımlar bir alt ligde maceralarını sürdürür.

HOCAEFENDİSPOR

1996’da İhsan Kalkavan aracılığıyla Fethullah Gülen’in satın aldığı ve yazılı basında adı “Hocaefendispor” olarak geçen Nişantaşıspor da adı teşvik primine karışan takımlar arasında…

3. Lig 7. grupta mücadele eden Nişantaşıspor 17. haftaya attığı 16 gole karşılık kalesinde gördüğü 50 golle; bir galibiyet ve bir beraberlikle girer. Son sırada yer alan Nişantaşıspor lig üçüncüsü, lideri dokuz ikinci sıradaki Eyüp’ü ise bir puanla takip eden Bilecikspor’la oynuyor. Futbolun mucizesi bu ya; Nişantaşı 1-0 geri düştüğü maçı 4-1 kazanıyor! Eyüpspor da kaderin bir cilvesi midir bilinmez aynı skorla bir başka İstanbul takımını, Anadolu Üsküdar’ı, yenerek ikinci sıradaki yerini kuvvetlendiriyor.

Aradan beş hafta geçer; 3-0 geri düştüğü Maltepe maçını 3-3’e getiren Nişantaşıspor bu skorla aynı hafta Pendik’i yenen Eyüpspor’un ikinci sıraya yükselmiş Maltepe ile puanını eşitlemesini sağlar. Bu mucizelerin bedeli ise, on bin liradır.

Bilecikspor, başvurduğu Şike Tahkik Kurulundan Eyüpspor’un Nişantaşıspor’a 10 bin TL teşvik primi yolladığını onaylatıyor. Şike Tahkik Kurulu bu raporu “Gereğinin yapılması” beyanıyla TFF’ye iletiyor. TFF de tabii ki gereğini yapıyor ve kararı bozuyor. Nişantaşı’nın galibiyetini onuyor. Sezon sonu ise beklendiği üzere Nişantaşı üç galibiyet ve dört beraberlikle amatör kümeye düşüyor. Eyüp mü? Ligden çıkamaz.

ŞİKE VE TEŞVİĞİN MEŞRULAŞTIĞI MAÇ

Türk futbolunun şike karnesinin tamamen özeti kabul edilebilecek maça geliyor sıra. 2000-2001 sezonunun sondan ikinci haftasındayız. 3. Lig’de, finale iki hafta kalmış. Geliboluspor -9, Alibeyköy ise -15 averajda. Gelibolu’nun maçı deplasmanda, grup lideri Kartal Belediyespor’la. Alibeyköy ise kendi sahasında Beşyüzevler’i ağırlıyor. Alibeyköy galip gelse, Gelibolu mağlup olsa; averajla küme düşen gene Alibeyköy olacak.

Sezonun ilk yarısında 2-1 yenildiği Beşyüzevler’i, o maçta Türk futbolunun en farklı skoruna imza atıp 12-0 yenerek averajını -3’e çıkarıyor Alibeyköy. Öyle ki, sezonun tamamında 10 golü olan İsmet Hulusi Kalkan, o gollerin dördünü burada atıyor. O maça dek maç başına 2.1 ortalamayla gol yiyen Beşyüzevler, sezonun son maçında Gelibolu deplasmanına çıkacak olan Alibeyköy’e moral depoluyor böylece. Son hafta maçında ne oluyor dersiniz?

Gelibolu Alibeyköy’ü 3-0 yeniyor. Averajda iki farkla küme düşüyor. Üstelik kuruluşunun 30. yılında yükseldiği 3. Lig’de sadece bir sezon oynamış olarak ve bir daha yükselmemek üzere küme düşüyor! Hikayenin, tabii ki devamı var.

Çanspor, Gönenspor, Beşyüzevler ve Geliboluspor’un küme düştüğü sezon bitiminde toplanan TFF, elindeki deliller ışığında ve 14’e 1 gibi ezici bir çoğunlukla Alibeyköy-Beşyüzevler maçını “şikeli” olarak ilan eder. Gelibolu’nun kümede kalıp Alibeyköy’ün düşmesine karar verir. Alibeyköy ve Beşyüzevler’i bir yıl liglere katılmama cezasına çarptırır. Tahkim’e başvuran Alibeyköy için yargı süreci hızlı ilerler. Haziranda verilen karar temmuz ayında bozulur; ligler bittiği gibi tescillenir. Gelibolu küme düşer. Gelibolu kulislerinde dillendirilen iddia ise, yaklaşan seçimlerde Alibeyköy’ün oy potansiyeli yüzünden bu kararın verildiğidir.

ŞİKE YILLANIR MI?

2007-2008 sezonuna gelelim ve adresimiz gene 3. Lig olsun. Sezonun son haftasındaki Mezitlispor-Ceyhanspor maçına gidelim. Kısa bir özet geçelim evvela:

Mezitlispor 18 puanla son sırada. Cizrespor 29 puanla bir üstünde; Kilis Belediyespor 35, Karayılan Belediyespor ve Nusaybin Demirspor 36’şar puanda. Bu sıralamanın en tepesinde ise 37 puanla Ceyhanspor var. Mezitli ve Cizre’nin düştüğü sezonda son haftada Karayılan Belediyespor-Kilis Belediyespor ve Mezitlispor-Ceyhanspor maçları var. Tam bir yangın yeri ortalık!

Kilis ekibi Karayılan Belediyespor’u 2-1 yener. Nusaybin Demirspor kendi evinde Şırnak’tan 3-0’lık mağlubiyet alır. Ligi domine eden sonuç ise Ceyhanspor’un Mezitli’yi 2-1 yenmesi olur. O maça dek iki ekibin kendi arasında yaptığı maçlarda gülen taraf daima Mezitli olmuşken 89. dakikaya dek 2-0’lık üstünlük kuran Ceyhanspor kümede kalmayı garantiler böylece.

Şike hikayelerinin hep bir sürpriz finali var. Bu hikayede de!

Tarsus Cumhuriyet Başsavcılığı, 2007 temmuzunda bir çete soruşturması başlatır. 2009 yılında iddianameleştirilen bu soruşturma esnasında Mersin’de öldürülen üç kişinin faillerinin izi sürülürken yollar Mezitli-Ceyhan maçına çıkar. Şike Tahkik Komisyonu bu dava kapsamında hazırladıkları raporu TFF’ye sunar ve TFF bu raporla iki kulübü birer alt lige düşürür. İtirazlar da reddedilir. 2008 mayısında oynanan maçın cezası 2009’un haziran ayında kesilir sözün özü.