04 Haziran 2017 02:08

Utanmaktan bıkmamak

Utanmaktan bıkmamak

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Bugün dünyanın birçok yerinde insanlar utanç içerisinde yaşıyorlar. Buna şaşırmamak gerek çünkü utanmaları için gerçekten çok neden var. Uzaktan yönetilen ve göklerde gezen ölüm araçları ile insanlar öldürülüyor. Botlar ve teknelerle Avrupa’ya ulaşmaya çalışırken ölen insanların çetelesi tutuluyor. Çok zor yollardan tek başlarına Kuzey Amerika’ya ulaşmaya çalışan, yaşları daha çok küçük çocukların sayısı belli bile değil. Bebekler daha ana rahmindeyken kimyasallara maruz kalıyor ve bu kimyasallar ile doğuyor. Açlık içerisinde yaşayan milyonlarca insan varken tüketim çılgınlığı içerisinde yaşayan kitleler var. Utananlar ve utanılacaklar listesi çok uzun.

Trump’ın başkan seçilmesinden sonra ABD’de utanç içinde yaşayanların sayısı büyüdü. Trump’ın Paris’teki iklim görüşmelerinden çekilmesinden, Meksika sınırına devasa bir duvar örülmesine utanılacaklar listesi uzun. Milyonlarca insan Trump’ın kızına Beyaz Saray’da bir ofis vermesinden, onu bir çeşit danışmanlık görevine getirmesinden, başkanın çocuklarının başkanın uçağını kullanmasından utanç duyuyor. Trump ve ailesi zaten korkunç düzeyde zenginler ama kamu kaynaklarını sömürmekten sanki özel bir zevk alıyorlar. Belki de dünyayı talan ederek zengin olmak böyle bir şey. Ellerine geçirdikleri her olanakta dünyayı sömürmek gerektiğini düşünüyorlar.

Trump öylesine berbat bir başkan ki, başkalarını utandıracak bir şey yapması işten değil. Kadınlara yönelik tutumunun, sarkıntılık yapmaktan düpedüz cinsel saldırıya uzandığı biliniyor. Videosu bile var. Ayrımcılık yapmakta Trump’ın üstüne yok. Müslümanlara yönelik seyahat yasağı koymak gibi kararları kolayca alabiliyor. Herkesten önce kendini düşünmekten hiç çekinmeyen, bundan utanç duymayan biri Trump.

Trump’ın başkanlığı ve mide bulandırıcı tutumu aslında bir açıdan olumlu çünkü var olan berbat ve gerçekten utanılacak düzenin reddedilemez düzeyde açığa çıkması anlamına geliyor. Alışılmış olan ise utanılacak düzenin yumuşatılması. ABD’de başkanların en önemli görevlerinden biri nicedir bu yumuşak görüntüyü sağlamaktı. Ronald Reagan bu görevi belki de en iyi yapanlardan biriydi çünkü bir aktör olarak rol kesmeyi çok iyi biliyordu. Ekranlardaki sevimli görüntünün yerine çirkin Trump görüntüsünün gelmesi toplumda kimi tepkilerin filizlenmesini kolaylaştırdı.

Mesele elbette yalnızca Trump değil. Milyonlarca insanı utandıran benzerleri var; dünyada nice utanç kaynağı var. Türkiye utanç kaynağı bol ülkelerden biri. Utanılacak kişiler, olaylar, davalar listesi her gün kabarıyor. Türkiye’de gizlemeye, saklamaya gerek duymadan çalmak, çırpmak, talan etmek uzun süredir olağanlaştı. İnsanların gözünün içine bakarak yalan söylemek, yalan ortaya çıkarsa hiç mi hiç tınmamak da. Kamu kaynaklarını sonuna dek sömüren, oğlunu kızını sanki onlara oy veren olmuş gibi görevlere getirenler tıpkı Trump gibi en tepedeler. “Biz aldatıldık” demekten utanmıyorlar. Askerdeki çocuğunun öldüğünü öğrenen anaların babaların gözlerindeki acıyı görmekten utanmıyorlar. Düne kadar yere göğe sığdıramadıkları Gülen’in peşine takılmış kişilerin yakınlarını tutuklamaktan, bakım gerektiren çocuklarının bakımını kesmekten utanmıyorlar. Belki de artık hiçbir şeyden utanmıyorlar. Çünkü bütün gücün ellerinde olduğunu düşünüyorlar.

Peki, küçükken kolayca utanan çocuklar nasıl oluyor da büyüyünce böyle utanmaz yetişkinlere dönüşebiliyor? Daha doğrusu, nasıl oluyor da küçükken doğruları söyleyen, dürüst olan ve kolayca utanan çocukların bazıları utanmaz arlanmaz yetişkinlere dönüşürken, bazıları doğru söylemekten, dürüstlükten ve utanmaktan vazgeçmiyorlar? Bu soruların yanıtını uzun ve ayrıntılı vermek gerek. Ama şimdilik kısa yanıt verecek olursak, utanılacak bir toplum içerisinde büyüyen çocukların büyük çoğunluğu utanmak yerine ön yargılara, kin ve nefrete, dogmalara yöneltiliyor ve çıkar ağları içine çekilmeleri sağlanıyor. Yoksa düzenin devrilmesi söz konusu olabilir.

Utanmayı unutanları bir yana bırakıp, milyonlarca utanana dönelim. Türkiye’de milyonlarca insan bir eve panzer girdiğinde ve uyuyan çocukları öldürdüğünde utanç duyuyor. Açlık grevindeki iki insan tutuklandığında, oğluna sahip çıkmaya çalışan bir ana yerlerde sürüklendiğinde yerin dibine geçiyor. Ali İsmail Korkmaz’ın saldırıya uğradığı anı düşündükçe hâlâ derinden sarsılıyor. Türkiye hâlâ utananların utanmazlardan çok daha fazla olduğu bir ülke. Bunu hiç ama hiç unutmamak gerek.

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...