23 Temmuz 2016 00:50

İnternet’in OHAL’le, OHAL’in internet ile imtihanı

Fotoğraf: Envato

Paylaş

İsmail Gökhan Bayram

Tüm yazıları

Darbe girişimi ve ardından OHAL ilanı ile birlikte sosyal medyada belirli bir kesimi bir endişe sardı. Hesabını kapatanlar, kilitleyenler ve daha önceki gönderilerini gözden geçirip “temizleyenler”in sayısı azımsanamayacak düzeyde. Hesabını kapatan bazı sosyal medya “fenomenleri” de isimsizce yazıp çizebilecekleri anonim hesaplara geçiş yaptılar. “Sosyal medyada yazıp çizdiklerimden ötürü alınır mıyım?” endişesi çok da haksız bir endişe olmasa da bu endişeye kapılanların önemli bir kısmının sosyal medya dışında çok da suya sabuna dokunmayan kişiler olması bu durumu komik bir hale getiriyor. Hayatın sosyal medya dışında kalan kısmında da politik kimliği ile derinlemesine yer alanların genelde sosyal medya hesaplarına dair böyle bir kaygıları yok. Geriye darbe girişimi ve OHAL öncesi sosyal medyada mangalda kül bırakmayıp şimdi süt dökmüş kediye dönen “endişeli” azınlık kalıyor. Bunların bir kısmı çoktan hesaplarının kapısına kilit vurup terk-i diyar eyledi. Terk-i diyar eylemeyen bir kısmı da şimdilerde sıklıkla ortalamacı gönderiler atmakla meşgul. Ortalık biraz yatıştığında kaldığı yerden mangalda kül bırakmamaya devam edecek bu lafazanları unutmamakta yarar var.

Öte yandan OHAL’in verdiği yetkilerin internet ve sosyal medya açısından nasıl uygulanabileceği de bir başka tartışma. OHAL yasası her türlü yayını yasaklama yetkisi veriyor. Ancak sansür aşma konusunda yıllardır ciddi deneyim kazanmış Tor ve/veya VPN servislerini rahatça kullanabilen bir kullanıcı kitlesi söz konusu. Yani bir siteye erişimi engellemek siteyi erişilemez kılmadığı gibi kısa vadede de genelde sitenin reklamını yapmak suretiyle ziyaretçi sayısını arttırıyor. Sunucuları kapatmak için veri merkezlerine baskın yapalım deseler çoğu site tam da bu sebeple veri merkezlerini ülke sınırları dışında tutmayı tercih ediyor. İlgili ülkeler ya da şirketlerle yazışmak isteseler, bir sürü bürokrasi. Üstelik istedikleri kapatma kararının oralardan çıkması oldukça düşük bir olasılık.

İnternet öncesi dönemden kalma, merkezi sistem yapılan yayınlara dair çıkartılmış bir yasayı internet gibi merkezi olmayan, dağıtık bir sisteme -hele ki bir de bu dağıtık sistem ekonomin ile fazlasıyla iç içe geçmişken- uygulamak öyle kolay değil. Geriye çok fazla seçenek kalmıyor: Ya ilgili site ya da hesaplarla ilgilenen kişileri bulacak ve etkisizleştirmeye çalışacaklar (Ki bu her zaman mümkün değil), ya tüm ekonomik sonuçlarını da göze alıp internetin fişini tümden çekecekler. Eğer bu seçenekleri uygulayamıyor ya da göze almıyorlarsa internete tahammül etmeyi öğrenecekler.

YAZARIN DİĞER YAZILARI