15 Haziran 2016 00:51

Sosyal devlette iş kazasından nasıl rant sağlanır?

Sosyal devlette iş kazasından nasıl rant sağlanır?

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Adına Yakup dedim.  Taşeron işçisi. 
Ücreti net 2 bin TL. Ancak asgari ücret kadar olan tutarı banka hesabına yatırılıyor. Ücreti Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK ) ve vergi dairesine asgari ücret olarak bildiriliyor. 
Yakup’un ücretinin asgari ücreti aşan kısmı ise  elden ödeniyor. Yani kayıtlara girmiyor. 
Yakup iş kazası geçirmiş. Kazada ayağı kalçasından kırılmış.
Yakup sigortalı. Hakları var:
Genel sağlık sigortasına göre SGK hizmet sunucuları (SGK ile anlaşmalı özel veya kamu hastaneleri) ücretsiz tedavisini yapacak.
Genel sağlık sigortası ayrıca gerekli durumlarda tedavi sonrası rehabilitasyon hizmeti verecek.
Yakup iş kazası meslek hastalıkları sigortasından da yararlanacak. İş kazası meslek hatalıkları sigortasından çalışmadığı günler için geçici iş göremezlik ödeneği alacak.
Yakup’un alacağı geçici iş göremezlik ödeneği ayakta tedavilerde prime esas günlük kazancın üçte ikisi.
Yakup’un ücreti SGK’ye asgari ücretten bildirildiği için 1647/30 = 54.90 TL’nin üçte ikisi. Yani Yakup her gün için SGK’den 54.90/3x2=36.60 TL geçici iş göremezlik ödeneği alma hakkına sahip.
Yakup’un tedavisi bitip iş başı yaptığında SGK meslekte kazanma gücü kayıp oranını belirleyecek. Bu kayıp yüzde 10 ve üzeri ise Yakup’a kurum sürekli iş göremezlik geliri bağlayacak. Yakup sürekli iş göremezlik gelirini çalışıp çalışmadığına bakılmaksızın ölene kadar alacak.
Yakup’un kalçadan kırılan bacağı için alacağı rehabilitasyon hizmetlerinin nasıl ve hangi süreler içerisinde alınabileceğinin ayrıntıları Sağlık Uygulama Tebliğinde (SUT) düzenlenmiş. SUT’a göre; “Bir hasta için son bir yıl içinde en fazla; aynı bölgeden toplam 30 seans, iki farklı vücut bölgesinden toplam 60 seans fizik tedavi işlemlerine ait bedeller kurumca karşılanır. Aynı bölge için bir yıl içinde en fazla iki sağlık raporu düzenlenebilir.” 
30 seans sonrası devam edecek tedaviler için ise üçüncü basamak* sağlık kuruluşu, sağlık kurulunca  sağlık raporu düzenlenmesi gerekmektedir. 
Yakup için sorun özel tedavi merkezleri için ise para kazanma aşaması bu noktada başlıyor.
Yakup SGK ile anlaşmalı özel bir hastanede ameliyat olmuş. Teknik adıyla SGK özel sağlık sunucusundan tedavi hizmeti almış.
Ameliyat sonrası Yakup’a fizik tedavi vermişler.
Yakup’un gittiği eski adıyla X Devlet Hastanesi, yeni adıyla Resmi Sağlık Sunucusu tarafından Yakup’a: “Biz sana ancak 30 seans fizik tedavi uygulayabiliriz. Bunun üstüne çıkmamamız SUT hükümlerine aykırı” denilmiş.
30 seans üzeri fizik tedavi için gerekli olan üçüncü basamak sağlık kuruluşundan sağlık raporu alması gerektiği Yakup’a hiç söylenmeden adı bende saklı SGK ile anlaşmalı bir özel fizik tedavi merkezine yönlendirilmiş. 
SGK özel sağlık sunucusu her seans için Yakup’tan katılım payı ve ilave ücret istemiş. İlginçtir istenen katılım payı ve ilave ücret seans başına 35 TL. Yani Yakup’un SGK’den aldığı geçici iş göremezlik ödeneği olan 36.60 TL den 1.60 TL eksik.
Yakup fizik tedaviyi yaptırmaz veya yarım bırakırsa 5510 sayılı Yasa’nın 22 maddesine göre sorumlu. 22 maddeye göre;  Yakup“iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık nedeniyle hekimin bildirdiği tedbir ve tavsiyelere uymaması sonucu tedavi süresinin uzamasına veya iş göremezlik oranının artmasına, malûl kalmasına neden olması halinde, uzayan tedavi süresi veya artan iş göremezlik oranı esas alınarak dörtte birine” kadarını SGK’ye geri ödemek zorunda kalacak.
Yakup diyor ki; “Kazadan sonra ne asıl işveren ne alt işveren hiçbir biçimde ilgilenmedi. Fizik tedavi merkezine 35 TL ödediğimde hiçbir gelirim yok kirada oturuyorum aç kalacağım.”
Yakup’un meslekte kazanma gücü kayıp oranı tespit edilmeden sürekli iş göremezlik geliri bağlatma olanağı yok.
Yakup’un meslekte kazanma gücü kayıp oranını tespit ettirmeden iş kazası nedeniyle işverenden maddi tazminat istemli açabileceği davayı sonuçlandırması şansı yok.
Yakup’un meslekte kazanma gücü kayıp oranının tespit ettirebilmesi için tedavinin bitip doktorların işbaşı vermesi zorunlu.
Yakup’un yapabileceği tek şey 30 gün ve üzeri fizik tedavi alman için SUT’ta belirlenen esaslara göre “En az bir fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman hekiminin yer aldığı üçüncü basamak sağlık kurumu sağlık kurulundan sağlık raporu” alıp tedaviyi sonuçlandırmak. 
Başvurduğu resmi sağlık sunucusu ise onu özel fizik tedavi merkezine yönlendirmenin dışında duvar olmuş. Böylece Yakup iş kazası nedeniyle SGK’den aldığı geçici iş göremezlik ödeneğinin tamamını özel fizik tedavi merkezine vererek tedaviyi sonuçlandırmaya fiilen mahkum edilmiş durumda.
Yakup’un gerçek ücreti üzerinden SGK’ye yatırılmayan primleri nedeniyle kayıplarını hiç dile getirmiyoruz.
Yakup SGK’den aldığı geçici iş göremezlik ödeneğini özel fizik tedavi merkezine yatırdığı gibi, işverene açacağı maddi tazminat davasında hesaplanan maddi tazminatından özel fizik tedavi merkezine yatırdığı geçici iş göremezlik ödeneğinin kusuruna denk gelen kısmı da düşülecek.
İşte size çağdaş bir işçi sağlığı iş güvenliği sistemi. 
Bu arada İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi açıklamış; “Son üç buçuk yılda en az 194 çocuk işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi… 2013 yılında en az 59 çocuk işçi, 2014 yılında en az 54 çocuk işçi, 2015 yılında en az 63 çocuk işçi.”
Yaşayan işçimiz taşeron elinde esir, iş kazasında ölmeyip sakat kalan işçilerimiz piyasaya açılan sağlık sisteminin kurbanı, çocuk işçilerimiz ise her yıl elli elli, altmış altmış ölmeye mahkum. Devletimiz ise Allah zeval vermesin “Sosyal Devlet”.
*Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşları: Sağlık Bakanlığına bağlı eğitim ve araştırma hastaneleri ve özel dal eğitim ve araştırma hastaneleri ile bu hastanelere bağlı semt poliklinikleri, üniversite hastaneleri ile bu hastanelere bağlı sağlık uygulama ve araştırma merkezleri, enstitüler ve semt poliklinikleri, üniversitelerin diş hekimliği fakülteleri, Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı tıp fakültesi hastanesi ile eğitim ve araştırma hastaneleri, Bezm-i Âlem Valide Sultan Vakıf Gureba Eğitim ve Araştırma Hastanesi.

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...