‘90’lar hala geçmedi bu bölgede’

Ezgi Görgü
İstanbul

Thomas De Waal, Washington’da bulunan Cornegie Uluslararası Barış Vakfı’nda çalışıyor, 1991’den beri haberler yapan Waal,  Rusya ve Kafkasya üzerine uzmanlaşmış durumda. Thomas De Waal, “En görünmez çatışma alanlarından biri burası ve 150 km’lik ateşkes hattında binlerce birlik yerleştirilmiş durumda.Özellikle Azerbaycan tarafında militarizasyonun üst seviyede olduğu bölgede insansız hava araçları var, Ermeni harekatı sırasında düşürülen bir helikopter var, kendi kendine düzenlenmiş bir ateşkes var ama insanlar ölmeye devam ederken ‘donmuş çatışma’ da var” dedi.

Hala Avrupalı 6 ülkenin 6 ayda bir gözlemleyici olarak gelmesini olumlu bulan Waal, Türkiye için de önemli bir çatışma alanı ama buranın diplomatik bir yanı yok diyerek, diplomatik ilişkilerin kurulduğuna ancak etkin olmadığına dikkat çekti. Objektif olarak bakılacak olursa bunun kimseye yararı olmadığını vurgulayan Waal, sınırın kapatılmasının da Ermenistan ile Rusya arasındaki ilişkilerin güçlenmesine yol açtığını kaydetti. Türkiye’nin sınırında çözülmemiş bir sorun olduğunu vurgulayan Waal, bu bölgede yer alan Türkiye, Ermenistan ve Azerbeycan için negatif güçler denilebileceğini ancak bölgeyle ilgili çalışmaların bir elin parmağını geçmediğini de sözlerine ekledi.

90’larda gazetecilik yaptığını söyleyen Waal, “Karabağ sorunu çok önemli, bana objektif bir kitap önerir misiniz dediğimde bir cevabı yoktu” diyerek bu alandaki eksikliği görebildiğini ve bunun üzerine çalışmaya başladığını, kitabı da bu süreç sonunda hazırladığını aktardı. Kitabın Ermenice ve Rusçaya çevrilmesini kitabın etkili bir konuma getirdiğini söyleyen Waal, “Bu kitapla metodolojiyi değiştirmeye çalışmak istedim. Karabağ, Ermenistan ve Azerbeycan hakkında çıkan mitleri yıkmaya çalıştım; çünkü Ermeniler ve Azeriler sürekli kavga halinde gösteriliyor. Gürcistan’da çatışma alanının birkaç kilometre ötesinde bir köyü anlatan Waal, Ermenilerle Azerilerin birlikte yaşadığı bu köyde genel kanının aksine çok olumlu bir durumun var olduğunu kaydetti.
Thomas De Waal, son dönemde artan silahlanmanın, her iki taraftaki toplumların birbirini tanımadan zamanın geçmesine dair duyduğu kaygılardan dolayı gelecek için umutlu olamadığını da ancak bu tür çalışmalar oldukça olanakların artabileceğini belirtti.