Mısır’da düşük katılım rejimin yüzüne tokat

Ali KARATAŞ / Yusuf ERTAŞ

Geçen hafta yapılan Mısır Cumhurbaşkanlığı seçimleri “düşük katılımı” ve oylama süresinin ek bir gün daha uzatılmasıyla hem Arap hem de dünya basınının gündemine oturdu. Mısır seçimlerinde durumu özetleyen sayfamızın başlığı al Kuds Al Arabi gazetesine ait.
En çok oy pusulasının üçüncü gün sayıldığı Mısır Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Sisi oyların yüzde 93’ünü alarak ezici bir çoğunlukla Mısır’ın devrik Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’den sonra seçimle gelen ikinci cumhurbaşkanı oldu. Onun tek rakibi solcu politikacı Hamdin Sabahi, oyların yüzde 4’ünün geçersiz olarak sayıldığı seçimde yüzde 3 oy kazandı.
Ancak, “Mısır ve geleceği için seçimlere katılın” çağrısı ile 40 milyon seçmenin sandıklara giderek “görülmemiş bir sayıda”  katılımın gerçekleşmesini isteyen Sisi’nin beklentilerinin aksine seçimlere katılımın düşük olması Sisi’nin “elini zayıflatacağı” yorumlarına yol açtı.

DÜŞÜK KATILIM SİSİ’NİN ZAFERİNİ GÖLGELEDİ

Mısır basını, Mısır Cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılımın yüzde 45 - yüzde 47 arasında gerçekleştiğini açıkladı. Ancak katılımın açıklanan bu rakamların çok altında olduğu iddia edildi. Takamol Mısır olarak bilinen Mısır Medya ve Kamuoyu Araştırma Merkezine göre, seçimin ilk iki gününde seçimlere katılım oranı kayıtlı seçmen sayılarının sadece yüzde 7.5’ine ulaştı. Merkez, ilk iki günde, kayıtlı 54 milyon seçmenden sadece 4 milyon 4 bin kişisinin oy kullandığını açıkladı. Yine Arap Ülkelerindeki Hak ve Özgürlükleri İzleme Örgütü, Mısır seçimlerinin şeffaf bir şekilde yapılmadığını belirterek gerçekte Mısırlı seçmenin sadece yüzde 12’sinin sandık başına gittiğini öne sürdü. Kendisine ait İnternet sitesinde seçimlere dair bir grafik yayımlayan örgüt, “Bu rakamlar, Mısırlı yetkililerin söylediklerinin aksine seçimlere katılımın yüzde 11.92’de kaldığını gösteriyor” ifadesine yer verdi. Katılımın beklenenden daha düşük olması, istikrarı sağlayabilecek bir kahraman olarak destekçileri tarafından putlaştırılan bir adamın güvenirliği konusunda soru işaretlerine yol açtı. Oylama öncesi TV kanallarına verdiği bir dizi röportaj boyunca birçok Mısırlı Sisi’nin, insanlara sıkı çalışmaları ve sabırlı olmaları için genel bir çağrı yapmasının dışında, Mısır’ın sorunlarını nasıl çözeceğine dair bir görüş dile getirmediği düşüncesinde.
Sisi’nin, yolsuzluk, yüksek işsizlik ve sonraki mali yıl için 19 milyar dolara mal olabilecek yakıt sübvansiyonları tarafından ağırlaştırılmış bir bütçe açığı altında inleyen ekonomiyi nasıl düzelteceği merak konusu.
  Yine şubat ayında çalışma koşullarının düzeltilmesi ve ücretlerinin artırılması talepleri ile greve giden ancak Hükümetin isteği üzerine grevlerini seçim sonrasına erteleyen tekstil işçilerinin taleplerini nasıl karşılayacağı belirsizliğini koruyor. İşçiler sık sık yaptıkları açıklamalarla taleplerinin arkasında olduklarını ve bu talepler karşılanmaz ise yeniden greve gidecekleri tehdidinde bulunuyor.

DÜŞÜK KATILIM SİSİ’NİN SEÇİM ZAFERİNE GÖLGE DÜŞÜRDÜ

Ramazan FATAŞ
Gulf Times

ANALİSTLER, ilk sonuçlar Eski Genelkurmay Başkanının açık bir kazanıma doğru yelken açtığını göstermesinden saatler sonra, Mısır Cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki düşük katılımın Sisi’nin ezici zaferini gölgelediğini söylediler.
Sayılara ilk bakıldığında Sisi için iyi bir mesafe olduğunu gösteriyor. Bağımsız gazete Al Mısri Alyoum’a göre Mısır’ın 27 ilinin tümünde sayılan oyların 23 milyon 900 binini kazandı. Onun tek rakibi Solcu Politikacı Hamdan Sabahi ise oyların yüzde 3.1’ine denk gelen 754 bin 757 oy topladı.
Ama Mısır Basını’nın bildirdiğine göre katılım yüzde 45 ile yüzde 47 arasında oldu. Bağımsız Aş Şuruk gazetesinden Eşref Barbari, “Bu seçimler, önceki seçimlerle aynı seviyede katılım için seçmenleri ikna etmede başarısız oldu” dedi.
Son röportajlarından birinde Sisi, Mısır’ın 53 milyon 900 bin kayıtlı seçmeninden 40 milyonunun sadığa gideceğini umduğunu söylemişti. Ancak açıklanan rakamlar 2012 yılında yüzde 52 olan Mursi’nin kazandığı seçimdeki katılımın gerisinde kaldı.
Barbari, “Bu sonuçlar, bu ülkenin geleceği ile ilgilenen herkese, özelliklede Sisi’ye anlamlı bir mesaj oldu. Önemli bir mesaj da Mısırlıların büyük bir bölümünün, herhangi bir Cumhurbaşkanına açık çek verme fikrine karşı olduğudur” dedi.
Düşük katılım, insanları oylamaya taşımak için yetkililerin Herkülane çabalarına rağmen geldi. Devlet medyası ve ordu yanlısı yayıncılar seçimin ilk iki günü boyunca seçmenleri sandıklara gitmeleri için ikna etme çabasını sürdürdü. Asker destekli hükümet Salı günü bir günlük resmi tatil ilan etti ve kendi memleketinde oy kullanmak isteyen Mısırlılara ücretsiz demir yolu ve otobüs taşımacılığı hizmeti sundu. Bu, seçmen sayılarını yükseltmeye yetmedi. Bunun üzerine seçim komisyonu Mısır’ın bölgelerinde sıcaklığın 40 dereceye çıktığını belirterek oylamayı ek bir gün uzattı.
Barbari, “Sisi ve destekçileri ne bir Cumhurbaşkanlığı programı sundu ne de seçim mitingleri düzenledi. Onlar insanlara ulaşmak için ciddi bir çaba sarf etmediler” dedi.
Devlet işletmesi Al Ahram Stratejik Araştırmalar Merkezinde bir uzman olan Cemal Abdel Cevad bir ölçüde buna katılmadığını söyledi.
Abdel Cevad, “Katılım Sisi’nin beklediği kadar yüksek olmasa da seçilmiş bir başkan olarak meşruluğunu azaltmaz” dedi.

SEÇİMİN UZATILMASI SÜRECE ZARAR VERDİ

Daily News Egypt

ULUSLARARASI Demokrasi Kuruluşu (DI) Mısır Cumhurbaşkanlığı seçiminin üçüncü güne uzatılmasını şiddetle eleştirdi. DI, seçimin uzatılmasını “Sürecin güvenirliliğine ciddi olarak zarar veren bir dizi olağan dışı adımlardan sonuncusu” olarak nitelendirdi. ABD Merkezli örgüt Çarşamba günü, oylama süresini uzatmak için Cumhurbaşkanlığı Seçim Komitesi (PEC) tarafından alınan kararın “Seçim komisyonunun bağımsızlığı, Hükümetin tarafsızlığı ve seçim sürecinin bütünlüğü konusunda birçok soruyu gündeme getirdiğini” söyledi.
DI, Mısır’ın ikinci cumhurbaşkanlığı seçimlerini izlemek üzere Yüksek Seçim Kurulu tarafından izin verilen altı uluslararası izleme kuruluşlarından biri. Diğerleri şunlar: Avrupa Birliği, Afrika Birliği, Arap Birliği.
DI Başkanı Eric Bjornlund açıklamada, “ciddi seçim süreci ile ilgili son dakika kararı, oylama süresinin uzatılması için alınan böylesi bir karar, sadece olağanüstü durumlarda yapılmalıdır” dedi. PEC, seçimin ilk iki gününde seçmen katılımının az olduğunun fark edilmesi üzerine salı gecesi oylamayı uzatma yolunu seçti. Komite uzatmanın nedenleri olarak ülkeyi vuran en son “sıcak hava dalgasını” ve vatandaşlardan alınan şikayetleri gösterdi.

COĞRAFYADAN GÖRÜŞLER...

Al Kuds al Arabi/Başyazı:  Oy Kullanmadaki Zayıflık Sistemin Yüzüne Tokat:
Salı günü gerçekleşen seçimde Mısır hükümeti, çoğunluğu seçime katmada başarısız oldu. İktidarın yanında yer alan gazeteler “üçüncü devrim seçim sandıklarında” ifadelerini kullandı. Al Kuds al Arabi gazetesi, başyazısında seçimlere düşük olmasında ekonomik durumun düzelmemesi ve güvenliğin sağlanmamasının önemli bir faktör olduğuna dikkat çekti.  Şu an yönetimin yapması gerekenin, “yenilen tokatın farkına vararak boykotun nedenlerini araştırması gerektiği” görüşünü dile getirdi.

Tarık el Hamid/Şark al Awsat: Hasan Nasrallah ve ABD projesi
Lübnan Hizbullahı Genel Sekreteri Hasan Nasrallah İsrail’in Lübnan’dan çekilişinin yıl dönümünde yaptığı konuşmada ABD’nin bölgedeki projesinin devletleri ırklara ve mezheplere göre değil her bir silahlı grubun bir emirlik olduğu devletçiklere bölmek olduğunu söylemişti. Şark al Awsat gazetesinden Tarık el Hamid, Nasrallah’ın bu ifadelerini “taraftarlarına zafer satmak” olarak niteledirdi. El Hamid Nasrallah’ın zaman satın almak istediğini vurguladı.

Abdelbari Atwan/rai alyavm: ABD’nin Müdahalesinde Yeni Aşama
Obama Suriye muhalefetini daha geniş bir şekilde destekleme niyeti olduğunu açıkladı. Atwan, Obaman’ın bu açıklamalarını, ABD’nin Suriye krizine müdahalesinde “yeni bir aşama olarak” değerlendirdi.

COĞRAFYADAN KISA… KISA…

*ÜRDÜN
ÖĞRETMENLER TALEPLERİ İÇİN SOKAĞA ÇIKTI
Ürdün Öğretmenler Sendikası (JTA), binlerce öğretmenin, Eğitim Bakanlığının politikalarını protesto etmek için perşembe günü Başbakanlık binasının önünde bir araya geldiğini söyledi. Sendika Sözcüsü Ayman Okour, eğitimcilerin yeni kamu hizmetleri yönetmeliğinin değiştirilmesini istediğini söyledi. Okour’un belirttiğine göre Sendika, bunun yanı sıra, öğretmenlerin korunması için daha iyi sağlık önlemlerinin alınmasını, sağlık sigortası ve “iş zorlukları” için ek mali ödemelerin sağlanmasını istiyor.

*LÜBNAN
KAMU ÇALIŞANLARI 7 HAZİRAN’DA GREVE GİDECEK
Devlet memurları ve devlet okulları öğretmenleri, eğer milletvekilleri yeniden maaş zammı tasarısını onaylamazsa 7 Haziranda açık uçlu greve başlayacakları tehdidinde bulundu. Sendikalar Koordinasyon Komitesi (UCC), 7 Haziranda yapılacak resmi sınavlar dahil olmak üzere, tüm kamu sektöründe  ucu açık bir genel greve gideceğini duyurdu. UCC, milletvekillerine hitaben yaptığı açıklamada,  “size son bir şans veriyoruz. Ya maaş zammını 6 Haziran’dan önce geçirirsiniz ya da biz kamu sektörünü felç eder resmi sınavları boykot ederiz” dedi.

*SUUDİ ARABİSTAN
HİZBULLAH’A YAPTIRIM
Suudi Arabistan,  Hizbullah’la bağlantılı kişilerle ticareti yasaklıyor. Bu kararın gerekçesi Suriye’de yaşanan savaşa Hizbullah’ın müdahil olması. Bu kararın Lübnan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yaşanan tıkanıklıktan sonra olması dikkat çekiyor.

*SURİYE
SEÇİMLERE HAZIRLIK DEVAM EDİYOR
Suriye’nin başkenti Şam’da önümüzdeki salı günü (yarın) gerçekleştirilecek seçimlerle ilgili 1563 merkezde seçimlerde görevlendirilenler stadyumda yapılan bir toplantı ile bilgilendirildi. Suriye devlet televizyonu toplantıya katılımın yüksekliğini “seçimlerin demokratikliğinin bir göstergesi” olarak nitelendirdi.