HUKUK
Avukatınız yanıtlıyor...
SORU: Ben yaz ayında doğum yaptım. Yasal doğum iznim bitmek üzere. İşe döndükten sonra ücetsiz iznimi de kullanmak istiyorum. Ancak, işyerimizdeki müdür, ücretsiz iznimi kullanırsam işe yeniden dönmemin şüpheli olacağını söyledi. Bu, aslında bir engelleme değil midir? Ben buna rağmen iznimi kullanmak istersem işveren beni işten atabilir mi?
CEVAP: İş Kanununun 74. maddesi, analık halinde çalışma ve süt izni başlığı altında iş hukukunda doğuma ilişkin hakları düzenlemektedir. Bu düzenlemeye göre, kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam onaltı haftalık süre için çalıştırılmamaları esas kabul edilmektedir. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir. 2011 yılında çıkartılan torba yasa ile getirilen yeni düzenlemede “Kadın işçinin erken doğum yapması halinde ise doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılmayacak süreler, doğum sonrası sürelere eklenmek suretiyle kullandırılır” hükmü getirilmiştir. Şimdi kamuoyunda tartışılan yeni torba yasa taslak düzenlemesinde de 8 + 8 toplam 16 haftalık ücretli doğum izinlerinin 9 + 9 18 haftaya yükseltilmesi gündemdedir.
Sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenecektir.
Kanunun düzenlemesine göre, isteği halinde kadın işçiye, onaltı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde onsekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.
Kanunun yazılı metninden de anlaşılacağı üzere, ücretsiz iznin kullanılması için işverenin izin vermesi söz konusu değildir. Bu iznin kullanılabilmesi için işverene ücretsiz yasal iznin kullanılmak istendiğine dair isteğin işverene bildirilmesi yeterli olacaktır. Üstelik yasal olarak ücretsiz izin uygulamasının kanun metninde yar aldığı tek düzenlemedir.
Uygulamada bu talebin işverene yazılı olarak verilmesi gerektiği ifade edilmektedir. Ancak, Yargıtay vermiş olduğu 16.04.2012 Tarih, 2010/5907 E 2012/ 13018 K sayılı ilamı ile, yerel mahkeme tarafından davacının ücretsiz izin ile ilgili yazılı bir başvurusu olmadığı gerekçesi ile reddedilen dava hakkında, “… davacının izin talebinde bulunduğu gerek davalı tarafından çekilen ihtarnameden gerekse davaya cevap dilekçesinden anlaşılmaktadır. Davacının izin talebi kabul edilmediğine göre davacının haklı fesih ile iş sözleşmesini sona erdirdiği kabul edilerek kıdem tazminatının hüküm altına alınması gerekirken…” diyerek, ücretsiz yasal iznin kullandırılmamasını işçi açısından haklı nedenle fesih olarak kabul etmiş ve kıdem tazminatının ödenmesine karar vermiştir.
Dolayısıyla işvereninizin sizin ücretsiz yasal izninizi kullanmanıza izin vermeme gibi bir hakkı bulunmamaktadır. İşverenin buna rağmen sizin iş sözleşmenizi feshetmesi durumunda haksız fesih olur ve sizin açacağınız dava ile kıdem tazminatınızı alabilme hakkınız bulunmaktadır. Ayrıca, size yönelik doğum sebebi ile ayrımcı uygulamaları ve iş hayatınızı zorlaştırmaya yönelik uygulamaları söz konusu ise bu durumda ayrımcılık tazminatı da talep edebilirsiniz.
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Tehlike nedir?
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Özgürlükçü Anayasa
1 Mayıs ve sonrası
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
