IMF'nin en iyi öğrencisi

Türkiye'nin IMF’ye olan kredi borcunun son taksitinin transferi, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan katılımıyla Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Ankara Şubesi’nde gerçekleştirildi. Son 10 yılda toplam dış borcu üç kat artarak 337 milyar doları bulan Türkiye, aynı dönemde IMF’ye 23.5 milyar dolar ödeyerek borcunu bitirdi. Ve hükümet erkanı dış borç gerçeğini bir kenara bırakıp son taksiti şaşalı bir resmi törenle ödedi. Türkiye’nin IMF ile uzun süreli bir birlikteliğinin olduğunu hatırlatan Babacan, bundan sonrası için Türkiye’nin IMF’ye ihtiyacı olmayacağını umduğunu söyledi.

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan da, Türkiye’nin IMF ile pozisyonlarını değiştirdiğini belirterek, “Biz, veresiye alan bir pozisyondaydık. Türkiye tarihinde ilk defa kredi açan bir ülke olduk” dedi. Ekonomi Bakanı, IMF ile 2008 krizi ile birlikte Türkiye’nin yollarını ayırdığını kaydederek, “Türkiye, artık siyasi ve iş dünyası ile kendi yoluna devam eden bir ülke. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde, bir miladı yaşıyoruz. IMF’ye olan son taksitimizi bugün ödüyoruz ve IMF ile pozisyonlarımızı değiştiriyoruz” dedi.

IMF’NİN EN İYİ ÖĞRENCİSİ

IMF ile bugüne kadar 19 stand-by anlaşması yapan Türkiye’de en başarılı öğrenci AKP Hükümeti oldu. 19 anlaşmadan sadece son iki stand-by, ‘başarıyla’ tamamlanabildi. Yani hükümet, IMF’nin bütün taleplerini itinayla yerine getirdi: Özelleştirmeler, ücretlerin düşük tutulması, kamu hizmetlerinin piyasaya açılması ve esnek çalışma biçimlerinin yaygınlaştırılması vb. IMF’nin öngördüğü politikalarsa hükümet programında içselleştirilmiş durumda.
IMF ile istikrar programı uygulamakta olan üye ülkeler arasında, sağlanan kredileri düzenleyen anlaşmaya “stand-by” adı veriliyor. Bu anlaşmalar çerçevesinde IMF’den kredi alan ülkeler, kurumun öngördüğü yapısal düzenlemeleri hayata geçirmeyi taahhüt ediyor.
Türkiye 11 Mart 1947 tarihinde IMF’ye üye oldu.
Türkiye’nin ilk stand-by anlaşmasının yapıldığı tarih 1 Ocak 1961. Bu ilk stand-by anlaşması bir yıl sürdü ve 31 Aralık 1961’de sona erdi.
Türkiye’nin AB ile ilişkilerinin başlaması da IMF ile stand-by düzenlemelerinin başladığı döneme rastlıyor.
30 Mart 1962’de IMF ile yeni bir düzenlemeye giden Türkiye’nin bu anlaşması bir yıldan da az sürdü ve 31 Aralık 1962’de bitti.
15 Şubat 1963’te üçüncü stand-by’a giden Türkiye’nin söz konusu anlaşması ise yaklaşık dokuz ay sürdü.
Dördüncü stand-by, 15 Şubat 1964 tarihinde başlarken, bu anlaşma da 31 Aralık 1964’te bitti.
Türkiye, 1961 yılından, 1970 yılına kadar her yıl, IMF ile bir stand-by gerçekleştirdi. Anlaşmalar genellikle bir yıl dolmadan sona erdi.
1970’ten, 1978’e kadar IMF’ye sekiz yıllık bir ara veren ve bu süre içinde stand-by anlaşması yapmayan Türkiye, 1978 yılından 1980 yılına kadar IMF ile yeniden birer yıllık stand-by anlaşmaları imzaladı.
Türkiye, 18 Haziran 1980’de ilk kez IMF ile en uzun stand-by anlaşmasını yaptı ve bu anlaşma 17 Haziran 1983’te sona erdi.
1983 yılında yeni bir stand-by düzenlemesine giden Türkiye’nin bu anlaşmasının süresi bir yıl sürdü.
Türkiye, 1984’ten 1994’e kadar IMF ile stand-by düzenlemesine gitmedi. 8 Temmuz 1994’te yapılan stand-by ise 26 Eylül 1995’te sona erdi.
1999’a kadar stand-by düzenlemesine gitmeyen Türkiye, 1999-2002 döneminde 17’nci stand-by düzenlemelerini gerçekleştirdi.
En son 18’inci stand-by düzenlemesine 4 Şubat 2002’de başlayan Türkiye, 4 Şubat 2005’de bu anlaşmanın sona ereceği tarihten önce Ocak 2005’te 19. stand-by’a gitti.
Türkiye’nin, IMF ile 52 yıl içinde gerçekleştirdiği stand-by anlaşmaları genelde, bitmesi gereken zamandan önce başarılamadan sona erdi. 52 yıllık süreçte, genellikle krizlerin ardından mecburi olarak bu düzenlemeye giden Türkiye, bu süreçte IMF’den 50 milyar doların civarında borç/kredi aldı. (HABER MERKEZİ)