Gürer: “15 yılda 750 bin çiftçi sosyal güvenlik kapsamından çıktı”

CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Türkiye'de tarım sektöründe yaşanan sorunların üreticilerin sosyal güvenlik sisteminin dışında kalmalarına yol açtığını söyledi. SGK verilerine dayanan Gürer, "Tarımda emek veren üretici, gelir-gider dengesi bozulunca prim ödeme güçlüğü ile güvenceli çalışmadan uzaklaşmak zorunda kalıyor!" dedi.

Tarımda 4B (BAĞ-KUR) sigortalı sayısı 2009'dan bu yana 587 bin kişi azaldı

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, tarımda kendi adına çalışan üreticileri kapsayan Tarım Zorunlu 4B (BAĞ-KUR) sigortalılarının, 2009 yılında 1 milyon 14 bin 948 kişi iken, 2024 Aralık ayında 427 bin 298 kişiye düştüğünü vurguladı. Bu azalışın yüzde 58'i aştığını belirten Gürer, "AKP iktidarı köylüyü tarımdan, çiftçiyi tarladan soğuttu. Kendi tarlasını süren, hayvanına bakan üretici artık BAĞ-KUR'a prim ödeyemez hale geldi. 15 yıl önce 1 milyonu aşkın olan Tarım BAĞ-KUR'lusu bugün 427 bine düştü. Bu, sadece sosyal güvenlikten çıkış değil; üretici, çiftçi içine düştüğü sorunların artışını da gösteriyor," diye konuştu.

Tarımda 4A (2925 sayılı kanun kapsamı) sigortalı sayısı yüzde 91 azaldı

Tarımda ücretli olarak mevsimlik veya sürekli çalışanları kapsayan Tarım 4A (2925 sayılı Kanun kapsamında) sigortalı sayısının da düştüğünü belirten Ömer Fethi Gürer, "2009 yılında 178 bin 541 kişi olan Tarım 4A sigortalısı, 2024'te sadece 14 bin 676 kişiye indi. Bu azalış yüzde 91'i buldu. Prim yükü ağır, destek yok, kayıt dışı çalışma yaygın. Tarımda çalışan on binlerce emekçi, güvencesizliğe mahkûm bırakıldı."

Tarımda sigorta prim ödeme zorlaştı

Ömer Fethi Gürer, tarımda sigortalılık oranının düşmesinin başlıca nedeni ödeme güçlüğü görülse de, "yarın değil, bugün yaşamaya çalışma" mücadelesi ile ortaya çıkan sorunlardır:"Tarımda sigortalı olmak, üreticinin geleceğini güvence altına alır. Ancak geliri düşen çiftçi, BAĞ-KUR primi ödeyemiyor. Gençler köyde kalmak istemiyor çünkü sosyal güvenlik sistemine dâhil olabilme olanakları sınırlı. Yıllar içinde tarımda çalışan nüfus yaşlandı. Kırsala dönmek ve kırsalda kalmak koşulu ile tarımda olan gençler ve kadınların SGK primi devlet tarafından karşılanmalıdır. Prim artışı da BAĞ-KUR primi ödeyenlerin ödeyemez duruma düşmesine vesile oldu. Zarar eden, geliri düşen çiftçi, üretici ilk kısıntıyı ödediği primden kıstı ve geleceği değil, bugün yaşamını sürdürmeyi öncelikliyor. BAĞ-KUR prim gün sayısının düşürüleceği Cumhurbaşkanı tarafından seçim öncesi açıklandı. Seçim geçeli iki yıldan fazla zaman oldu; esnaf ve çiftçinin 9000 gün prim gününün 7200 güne düşürülmesi hâlâ karşılanmadı. Prim gün sayısı bir an önce düşürülmelidir," diye konuştu.

Destekleyici politikalar

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, tarımda sigortalılık oranının artırılması için kapsamlı sosyal politikaların şart olduğunu belirterek, "Tarımda çalışanları tekrar sigorta sistemine kazandırmak için prim indirimi ve borç yapılandırması gibi uygulamalarla destekleme şart. Tarımda çalışan kadınlar, gençler, mevsimlik işçiler için ayrıcalıklı teşvik modelleri oluşturulmalı. Aksi takdirde kırsalda sorunlar artacak, şehirlerde işsizlik katlanacak," dedi.

"Tarımda sosyal güvenlik gelecek demektir"

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, "Üretici sigortadan çıkıyorsa, üretimde sorun artışına da işaret eder. Tarımda sosyal güvenlik kapsamında kişi sayısı çiftçi refahı ile doğrudan ilgilidir. Çiftçi refahı, girdi ve üretim maliyeti ile makul kârla sağlanır. Çiftçi, girdi maliyetleri sürekli artarken, geliri düşerken sigorta primi ödeyecek takati kalmıyor. İktidarın bu bağlamda yapması gereken, çiftçi ve üreticinin kayıt içinde kalmasını sağlayacak destekleri sunmak ve süreci doğru görüp doğru okuyarak çözümcü politikalar uygulamaktır," dedi.