Dalga dalga İstanbul kuşatması: Toplamda 617.2 milyar TL'lik bütçe ilçelerde 878 bin oy gasbı

CHP’li belediyelere yönelik Ekim 2024’ten bu yana sürdürülen yargı operasyonlarında şimdiye kadar başta İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu olmak üzere toplam 11 belediye başkanı tutuklanırken 100’ün üstünde belediye çalışanı da cezaevinde. 

19 Mart'ta İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne başlatılan operasyonun ardından CHP'li belediyelere yönelik peşpeşe operasyon haberleri geliyor. CHP Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer’in 30 Ekim 2024’te “PKK/KCK silahlı terör örgütüne üye olmak” suçlamasıyla tutuklanmasıyla başlayan süreç, İBB ve CHP’li ilçe belediyelerine yönelik geniş çaplı dalga dalga yayılan bir yargı operasyonuna dönüştü. Şimdiye kadar 5 dalga olarak yapılan operasyonlarda “terör” suçlamalarının yanı sıra “Yolsuzluk, rüşvet, ihaleye fesat karıştırma ve suç işlemek amacıyla örgüte üye olma” gibi mali suç iddialarında bulunuldu.

Operasyonlar Ahmet Özer’le başlatılıyor

19 Mart’tan itibaren İstanbul Büyükşehir Belediyesine yönelik adım adım ilerleyen ve kamuoyunda büyük yankı uyandıran operasyonlarda beş ayrı “dalga” halinde çok sayıda belediye çalışanı, yönetici ve özel sektör temsilcisi gözaltına alındı ve tutuklandı. Tutuklanan 19 kişi ‘etkin pişmanlık’ kapsamında ifade vererek tahliye oldu.

Operasyonların birinci dalgasında Esenyurt Belediye Başkanı Özer 30 Ekim 2024’te gözaltına alınarak ardından tutuklandı. Özer’e yöneltilen suçlama “PKK/KCK silahlı terör örgütüne üye olmak (TCK 314/2)” olurken Özer’in 2015’teki çözüm süreci sırasında PKK yöneticisi Remzi Kartal ile telefon görüşmesi yaptığı ve örgütsel belgelerde adının geçtiği gibi iddialar yöneltildi. Hazırlanan iddianamede, Özer için 7.5 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası talep edildi. Özer görevden uzaklaştırılarak yerine İstanbul Vali Yardımcısı Can Aksoy kayyım olarak atandı.

Suçlamaları reddeden Özer’in ilk duruşması 23 Mayıs’ta Silivri’de görüldü. Özer’in tutukluluğunun devamına karar verildi ve dava 14 Temmuz’a ertelendi. Bu arada Özer, 21 Ocak’ta da Aziz İhsan Aktaş’ın elebaşılığını yaptığı öne sürülen suç örgütünün, belediye başkanları ile belediyelerin üst düzey yöneticilerine rüşvet vererek ihaleleri organize ettiği iddiasıyla başlatılan soruşturma kapsamında “İhaleye fesat karıştırma” suçundan da ayrıca tutuklandı.

Beşiktaş ve Beykoz Belediyelerine soruşturma

Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat, 13 Ocak’ta İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının başlattığı ihale yolsuzluğu soruşturması kapsamında Balıkesir’in Edremit ilçesinde gözaltına alındı. Akpolat dahil 23 kişi, 16 Ocak günü “Suç örgütü kurmak ve yönetmek, suç örgütüne üye olmak, rüşvet verme, ihaleye fesat karıştırma ve mal varlığı değerlerini aklama” iddialarıyla tutuklandı. Öte yandan 27 Şubat’ta da CHP’li Beykoz Belediye Başkanı Alaattin Köseler sabah 04.00 sularında evinden gözaltına alındı. Köseler ile birlikte 13 kişi tutuklandı.

19 Mart’ta İmamoğlu gözaltına alınıyor; İBB’ye birinci dalga

Operasyonların boyutu mart ayı ortalarında İmamoğlu’na ve İstanbul Büyükşehir Belediyesine yönelmesi ile farklı bir evreye geçti ve daha da büyüdü. Ekrem İmamoğlu 18 Mart’ta İstanbul Üniversitesinden aldığı diplomanın iptal edilmesinden bir gün sonra gözaltına alındı, 23 Mart’ta ise yolsuzluk soruşturmasından tutuklandı. İmamoğlu ile birlikte “Yolsuzluk, rüşvet, suç işlemek amacıyla örgüte üye olma” gibi farklı iddialarla İBB’den 94 üst düzey yönetici gözaltına alındı. Gözaltına alınan 94 kişiden 54’ü tutuklandı. Tutuklandığı gün İmamoğlu toplanan 15 milyona yakın oyla CHP’nin cumhurbaşkanı adayı ilan edildi. İmamoğlu İçişleri Bakanlığı kararıyla İBB Başkanlığı görevinden uzaklaştırıldı.

İBB’ye ikinci dalga operasyon

İBB’ye yönelik bir diğer soruşturma dalgası 26 Nisan’da geldi. Yolsuzluk, rüşvet, suç işlemek amacıyla örgüte üye olma, ihaleye fesat karıştırma, nitelikli dolandırıcılık ve İBB iştiraklerinde (İSTAÇ, KİPTAŞ, İSKİ) usulsüzlük iddiaları üzerine operasyon düzenlendi. Bu operasyonda 52 kişi gözaltına alınırken 18 kişi tutuklandı. Tutuklananlar arasında Ekrem İmamoğlu’nun eşi Dilek Kaya İmamoğlu’nun ağabeyi Cevat Kaya, İBB Boğaziçi İmar Müdürü Elçin Karaoğlu, İSKİ Genel Müdürü Şafak Başa ve İBB Genel Sekreter Yardımcısı Arif Gürkan Alpay yer aldı. İBB Özel Kalem Müdürü Kadriye Kasapoğlu da bu dalgada gözaltına alınırken daha sonra adli kontrolle serbest bırakıldı.

İBB’ye üçüncü ve dördüncü dalgalar

20 Mayıs’ta İBB’ye yönelik yeni bir soruşturma dalgası daha geldi. İhaleye fesat karıştırma, rüşvet, suç işlemek amacıyla örgüte üye olma, İBB’ye bağlı Medya AŞ, Kültür AŞ ve Peyzaj AŞ gibi iştiraklerde usulsüzlük iddiaları ile ilgili yürütülen soruşturmada 22 kişi gözaltına alındı; bunlardan 13’ü tutuklandı.

Tutuklananlar arasında İBB Halkla İlişkiler Daire Başkanı Taner Çetin, İBB Halkla İlişkiler Müdür Yardımcısı Mustafa Karaoğlu ve Çeşme Belediye Başkan Yardımcısı Onur Gülin yer aldı. 23 Mayıs’ta İstanbul, İzmir, Trabzon, Antalya, Tunceli ve Kocaeli’de eş zamanlı düzenlenen operasyonlarda 46 kişi gözaltına alınırken, aralarında İmamoğlu’nun Koruma Müdürü Mustafa Akın ve Özel Kalem Müdürü Kadriye Kasapoğlu’nun da bulunduğu 25’i tutuklandı.

Beşinci dalga: İBB ve Adana ilçe belediyelerine operasyon

31 Mayıs’ta düzenlenen İBB odaklı yeni dalgada 38 kişi gözaltına alındı, bu kişilerden 22’si tutuklandı. Bu operasyon dalgası İstanbul’dan Adana’nın iki ilçesine de uzadı. Tutuklananlar arasında eski CHP Milletvekili Aykut Erdoğdu dahil olmak üzere üçü İstanbul, ikisi Adana’dan beş ilçe belediye başkanı da yer aldı. Bu dalga ile İstanbul’da gözaltına alınan CHP’li belediye başkanları ve belediye çalışanlarının sağlık kontrolüne sevk edildikleri sırada çekilen görüntülerin paylaşılması ise kamuoyunda büyük tepki çekti.

İstanbul’dan Büyükçekmece, Gaziosmanpaşa, Avcılar belediye başkanlarının yanı sıra Adana’dan Ceyhan ve Seyhan belediye başkanları da tutuklandı. Bu son tutuklamalarla CHP’nin toplam 11 belediye başkanı tutuklanmış oldu.

Gaziosmanpaşa Belediyesi CHP’den AKP’ye geçti

Gaziosmanpaşa Belediye Meclisinde, tutuklanan Belediye Başkanı Hakan Bahçetepe'nin görevden uzaklaştırılmasının ardından yapılan seçimde, belediye AKP'ye geçti. Seçimde başkanvekilliği görevine AKP'nin adayı Eray Karadeniz seçildi.

Yine Haziran ayında Seyhan ve Ceyhan belediye başkanlarının tutuklanmasının ardından ise belediye meclisinde yapılan başkan vekili seçimini, CHP'nin adayları kazandı.

Eski belediye başkanları da hedefte

Öncesinde "terör örgütüne belediyelerden finans sağlandığı" iddiasıyla aralarında eski Sarıyer Belediye Başkanı Şükrü Genç'in de olduğu 12 kişi tutuklanmıştı.

Eski CHP Maltepe Belediye Başkanı Ali Kılıç ile eski Ataşehir Belediye Başkanı Battal İlgezdi hakkında da hapis cezası istemiyle iddianameler hazırlanmıştı.

7 DEM Parti'li belediyeye kayyım atandı

İkitdarın 31 Mart 2024 yerel seçimlerinden bu yana CHP’li belediyeler dışında DEM Parti’li belediyeleri de kayyım eliyle gasbetti.

Son yerel seçimden bu yana kayyım atanan belediyeler şöyle: 

4 Haziran 2024 Hakkâri Belediyesi (Yüzde 48.91 oy oranı)4 Kasım 2024 Batman Belediyesi (Yüzde 64.52 oy oranı)4 Kasım 2024 Mardin Büyükşehir Belediyesi (Yüzde 57.4 oy oranı)4 Kasım 2024 Halfeti (Yüzde 39.45 oy oranı)22 Kasım 2024 Dersim (Yüzde 40.21 oy oranı)29 Kasım 2024 Bahçesaray (Yüzde 21.33 oy oranı)13 Ocak 2025 Akdeniz Belediyesi (Yüzde 36.92 oy oranı)29 Ocak 2025 Siirt Belediyesi (Yüzde 49.63 oy oranı)15 Şubat 2025 Van Büyükşehir Belediyesi (Yüzde 55.48 oy oranı)24 Şubat 2025 Kağızman (Yüzde 32.68 oy oranı)

Erdoğan kayyım düzenini kalıcılaştırmak istiyor

Cumhurbaşkanı Erdoğan daha önce de belediye yönetimlerinin yozlaştığını savunarak büyükşehir, ilçe, şehir belediyeleri, il özel idare sisteminde kapsamlı değişiklik önerdi. Erdoğan’ın bu önerisi, yakın zamanda belediyelere ilişkin yeni bir yasal düzenleme yapılacağını gündeme getirmişti. Belediyelerin yetkilerine bazı sınırlamalar ve harcamalarına sıkı denetim getirilmesinin yanı sıra, yeni düzenleme kapsamında, çöp toplama ve içme suyu gibi temel hizmetlerde grev hakkına kısıtlama getirilmesi veya belediyelere alternatif tedbir alma yükümlülüğü getirilmesi de gündemde. Son konuşmasında da yine belediyeleri hedef alan Erdoğan “Reklama, konsere, eğlenceye ayrılan tutarın depreme, yangına müdahale gibi kritik kalemlerden katbekat fazla olmasının hiçbir açıklaması olamaz” dedi. Erdoğan’ın yerel yönetimleri hedef alan bu açıklamaları kayyım politikasıyla birlikte seyrini sürdürüyor. Muhalefet yerel yönetimlere ilişkin bu düzenlemenin “Seçme seçilme hakkını ayaklar altına almayı ve yerel yönetimlere Saray darbesi yapmayı yeni bir boyuta taşıyacak. Vali, kaymakam ve özel idarelerin yetkileri artırılacak, belediyelere tamamen kayyım düzeni getirilecek” şeklinde yorumlanıyor.

(Politika Servisi)