Suriye'de Kürtsüz 'Ulusal Diyalog Konferansı'

Suriye'de Beşar Esad'ın ülkeyi terk etmesinin ardından Şam'da yönetimi ele geçiren cihatçı örgüt Heyet Tahrir el Şam (HTŞ) bugün 'Ulusal Diyalog Konferansı' düzenliyor. Esad sonrası siyasi durumun ve anayasanın görüşüleceği konferans bir gün sürecek. Yaklaşık 4 bin kişinin katılacağı belirtilen konferansa Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi davet edilmedi. Konferansın hazırlık komitesine de Kürtlerin yanı sıra Dürzi ve Aleviler de alınmamıştı. Konferansın hazırlıklarının aceleye getirilmesi de eleştirildi.

Konferansın başlıkları

Hazırlık komitesinin yaptığı açıklamaya göre konferansta anayasa bildirgesinin şekillenmesine yardımcı olacak tavsiyeler ele alınacak. DW'nin haberine göre söz konusu bildirge, Suriye'nin yeni hükümet düzeninin esaslarını ortaya koyacak. Konferansta ayrıca adalet sistemi, ekonomik çerçeve ve kurumsal dönüşüm planı da ele alınacak. Ulusal Diyalog Konferansı Hazırlık Komitesi Sözcüsü Hasan Dığeym, sunulacak önerilerin 1 Mart'ta iktidarı resmileşecek 'geçici hükümet' tarafından değerlendirileceğini belirtti.

Dışlayıcı Hazırlık Komitesi

Konferans Arap ve Batı ülkeleri tarafından da yakından izlenecek. Birçok ülke HTŞ ile yaptığı görüşmelerde Suriye ile ilişkilerin normalleşmesi için siyasi sürece etnik ve dini grupların dahil edilmesini şart koşmuştu.

Ancak 7 üyesinden 5'ini HTŞ ve örgüte yakın kişilerin oluşturduğu 'Ulusal Diyalog Konferansı Hazırlık Komitesi'ne Dürzi ya da Alevi topluluğundan üye alınmadı. Hrıstiyanlardan temsilci yer alırken başta PYD ve SDG olmak üzere Kürt partileri de hazırlık komitesine dahil edilmedi.

Sözcü Dığeym, konferansta Ankara'nın çıkarlarının gözetileceğini belirterek "SDG, Ulusal Diyalog Konferansı'na dahil edilmeyecek. Konferansın ulusal içeriği, herhangi bir ayrılıkçı konuyu reddedecek" demişti. 

Komite, 11 Şubat’ta HTŞ lideri Ebu Muhammed el Colani'nin (Ahmet el Şara) kararıyla kurulmuştu. Birleşmiş Milletler'in (BM) konferansın düzenlenmesine yardımcı olma yönündeki teklifleri de HTŞ tarafından reddedilmişti.

Alelacele toplandı, Kürtler ve azınlıklar dahil edilmedi

Uzun süredir yurt dışında yaşayan bazı Suriyeli muhalifler, tarihi düzenlenmesinden bir gün önce duyurulan konferansa katılamamaktan şikayetçi.

Suriye Türkmen Meclisi de konferansa davet edilmemesine tepki gösterdi, "Suriye'nin yeni yönetiminin yürüttüğü siyasi süreci desteklediğimizi vurguluyoruz ancak, hazırlık komitesinin izlediği dışlayıcı yaklaşımı ve bizi yok saymasını reddediyoruz" açıklamasında bulundu.

Barzani çizgisindeki Kürt partilerin oluşturduğu ENKS (Suriye Kürt Ulusal Meclisi) de "Konferansın bu kadar hızlı bir şekilde düzenlenmesi ve duyurunun yalnızca bir gün önce yapılması, siyasi ve ulusal bileşenlerin sürece dahil edilmemesi, Kürt halkının ulusal ortaklık ve temel haklarının göz ardı edilmesi anlamına gelmektedir ki, her ciddi ulusal uzlaşı çabasının temelinde bu haklar yer almalıdır" açıklamasını yaptı.

Konferansa davet edilmeyen Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG) de tepkili. SDG Sözcüsü Ferhad Şami ile Özerk Yönetim Yürütme Konseyi Eş Başkanı PYD'li İlham Ahmed, Reuters'e yaptıkları açıklamada hiçbir üyelerinin konferansa davet edilmediğini belirtti.

Dürzi azınlığın yaşadığı Suveyda'ya 24 davet gönderildi ancak Suriyeli Dürzi topluluğunun ruhani lideri Şeyh Hikmet el Hicri, Reuters'e hayal kırıklığını ifade eden açıklamalarda bulundu. El Hicri "Ülkeyi yönetme veya bir devleti doğru şekilde şekillendirme yeteneği görmedik" dedi. El Hicri "İşlerin daha iyi organize edileceğini veya geçiş sürecinin sonunda sonunda iyi şeylerin olacağını ümit ederek devam ediyoruz" ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz günlerde de Şam’da, Haseke’den gelen bir grupla 'Ulusal Diyalog Yolu' adı altında toplantı düzenlenmiş, bu toplantıya da hiçbir Kürt partisi davet edilmemiş ve yalnızca birkaç Kürt şahsiyet katılmıştı. (Dış Haberler)