Cepten sağlık harcaması yüzde 99 arttı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 yılına ilişkin sağlık harcamaları istatistiklerini yayımladı. TÜİK’e göre Türkiye'de sağlık harcamaları, 2023'te bir önceki yıla göre yüzde 105 artarak 1 trilyon 244 milyar 237 milyon liraya çıktı. Hane halkının cepten yaptığı cari sağlık harcamaları da geçtiğimiz yıla göre yüzde 99.6 arttı.

CEPTEN HARCAMA 220 MİLYAR

Hane halkları tarafından tedavi, ilaç gibi çeşitli amaçlarla yapılan cepten sağlık harcaması 2023'te bir önceki yıla göre yüzde 97.2 artarak 220 milyar 914 milyon liraya ulaştı. Hane halkı cepten sağlık harcamasının toplam sağlık harcamasına oranı 2023'te yüzde 17.8 olarak gerçekleşti.

OECD’NİN YARISI KADAR KAYNAK

Cari sağlık harcaması 2023'te yüzde 104 artarak 1 trilyon 134 milyar 894 milyon liraya yükseldi. Veriler rakamsal olarak artsa da Türkiye’nin sağlığa ayırdığı pay Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ülkelerinin neredeyse yarısı kadar. OECD’de toplam sağlık harcamasının gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranı yüzde 8.8 iken Türkiye’de 2023’te bu oran yüzde 4.7’de kaldı. Genel devlet sağlık harcaması yüzde 108 artışla 964 milyar 355 milyon lira olurken özel sektör sağlık harcaması yüzde 95.3'lük yükselişle 279 milyar 883 milyon lira olarak hesaplandı.

HARCAMANIN 5’TE 1’İ ÖZELİN

Bu dönemde, genel devlet sağlık harcamasının toplam sağlık harcamasına oranı yüzde 77.5, özel sektör sağlık harcamasının oranı ise yüzde 22.5 olarak gerçekleşti. Genel devlet ve özel sektörün alt bileşenlerine bakıldığında, 2023'te Sosyal Güvenlik Kurumu yüzde 42.1, merkezi devlet yüzde 34.8, hane halkları yüzde 17.8, sigorta şirketleri yüzde 2.5, hane halklarına hizmet eden kar amacı gütmeyen kuruluşlarla diğer işletmeler yüzde 2.2, mahalli idareler yüzde 0.6'lık paya sahip oldu.

EN BÜYÜK PAY HASTANELERİN

Sağlık hizmetleri ve ürünlerini satın almak için başvurulan sağlık kurumları içinde en büyük payı 2023’te de yüzde 52.5 ile hastaneler oluşturdu. Hastaneleri sırasıyla yüzde 20 ile perakende satış ve diğer tıbbi malzeme sunanlar, yüzde 10.7 ile ayakta bakım sunanlar izledi. Kişi başına sağlık harcaması 2022'de 431 dolar iken 2023'te yüzde 44 artarak 621 dolara çıktı.

‘SAĞLIĞIN BÜTÇESİ YETERSİZ, CEPTEN HARCAMA YÜKSEK’

Ankara Tabip Odası Başkanı Dr. Mine Coşkun, hane halkları tarafından tedavi ilaç ve benzeri yapılan cepten sağlık harcamasının 2023’te bir önceki yıla göre yüzde 97 arttığına işaret ederek “Neredeyse yüzde 100'lük bir artış var. Ve  sağlık harcamasının yüzde 17.8'i de cepten karşılanıyor. Bu rakamlar tabi ki sağlığın piyasalaşmasının sonucu” dedi. Genel bütçeden sağlığa ayrılan payın yüzde 10 olması gerekirken yüzde 6'da kaldığına işaret eden Coşkun “Bu yüzden daha çok cepten para harcayarak sağlık hizmetlerine erişmeye çalışıyoruz. Hasta olmamanın öncelikli yolu, koruyucu sağlık hizmetlerini güçlendirmekten geçiyor. Ama bakanlık bütçenin yüzde 28'sini koruyucu sağlık hizmetlerine ayırıyor. Sonuçta paran kadar sağlık anlayışının sonuçlarını yenidoğan çetesinde gördük. Bizim ihtiyacımız olan güçlendirilmiş, kamusal bir sağlık. Kişi başına sağlık harcaması yüzde 104 aratarak 14 bin 582 liraya çıktı. Bu tutar neredeyse asgari ücrete ulaştı. Artık sağlığa ulaşmak çok zor. MHRS randevuları tıkanmış durumda. Bu sebeple insanlar cepten para harcayarak sağlığa ulaşmak zorunda kalıyorlar” diye konuştu. (Ankara/EVRENSEL)