Bakanlık, Karabağlar “Kentsel Dönüşüm” de mükerrer planlara doymuyor  

Ramis SAĞLAM
İzmir

Türkiye’nin en büyük kentsel dönüşüm projelerinden olan Karabağlar Kentsel Dönüşüm Projesinde tartışmalar devam ediyor. Karabağlar Mahalleler Birliği öncelikle “mülkiyet” sorununun çözülmesini isterken, TMMOB’a bağlı Şehir Plancıları Odası (ŞPO) İzmir Şubesi ise projenin kentsel dönüşüm alanında yaşayan hak sahiplerine yönelik yapılmadığını söyledi. 

Karabağlar’da 15 mahallede 540 hektarlık “riskli alan” kararının üzerinden 11 yıl geçti. Karabağlar Mahalleler Birliği’nden Doğan Yüksel gazetemize yaptığı açıklamada, etaplandırılan alanda birinci etap planlarına ve şimdide 15 mahalleyi kapsayan alanda 1/5000 nazım imar planına itiraz edip dava açtıklarının bilgisini aktardı.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın bu kadar geniş bir alanda “dönüşüm yapacağım” dediğini belirten Yüksel, “Karabağlar’da kentsel dönüşüme girecek olan 17 bin hak sahibi bulunuyor. Burada vergisini veren, elektrik ve su kullanan 4 bin tapusuz ikamet ediyor” dedi.

“MÜLKİYET SORUNU ÇÖZÜLMELİ” 

Kentsel dönüşüm yapılacak alanın boş olmadığını vurgulayan Yüksel, “Bakanlığın öncelikle mülkiyet sorununu çözmesi gerekiyor. Tapusu olmayanlara tapusu verilmeli, sonra plan yapılmalı. Plan yapılırken de şeffaf olmalı, belirsizlikler ortadan kaldırılmalı. Bunun gerçekleşmesi için burada yaşayanlarla temas kurmaları gerekiyor. Bugüne kadar ne yüzlerini gördük ne de itirazlarımıza cevap alabildik. Kısaca tekrar söylemek gerekirse önce mülkiyet sorununu çözülmeli burada insanlar yaşıyor, burası patates tarlası değil” diye konuştu.  

“SORUNLAR ÇÖZÜLMEDİ, KAMUOYU YANILTILDI”

ŞPO İzmir, 2011 yılının ekim ayında Van’da meydana gelen depremden 7 ay sonra 2012 Mayıs ayında alelacele hazırlanan 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun, kentlerdeki var olan sorunları çözmek yerine daha da derinleştirdiğini belirtti.

Karabağlar Kentsel Dönüşüm Projesinin, kanun değişikliğinin hemen ardından 2012 yılında Resmi Gazete’de yayımlandığını hatırlatan ŞPO İzmir Şubesi, projenin bilimsel ve teknik dayanaktan yoksun olduğunu ifade etti. Karabağlar ilçesinde 11 mahalleyi kapsayan 540 hektarlık (ha) alanın "Riskli Alan" ilan edildiğine dikkat çekilen açıklamada, “O tarihten bu yana 540 hektarlık alanın içinde, 1. etap olarak adlandırılan ve tamamen boş olan 101 hektarlık alan içerisinde defalarca onaylanan planlar kapsamında inşaatlar tamamlanmaya ve adına kentsel dönüşüm denilerek kamuoyu yanıltılmaya çalışılmaktadır” denildi. 

KENTSEL GELİŞİM ALANI İPTAL EDİLDİ

Bakanlıkça 2018 yılında onaylanan İzmir- Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Plan Değişikliği, Karabağlar 1. etap “Kentsel Gelişim Planı” olarak belirlenmesi iptal edildi. İptal edilen 1. etap için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2022 tarihinde onaylanan İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı Değişikliğinin yürütmesini durdurulmasına karar verildi. 

Bakanlar Kurulunun 2012 yılında “riskli alan” olarak ilan ettiği alanla ilgili değerlendirmelerini sürdüren ŞPO, “Bakanlık tarafından 2015-2023 arasında 7 ayrı imar planı ve 3 ayrı plan değişikliği yapılmış, özünde birbirinden farkı olmayan mükerrer planlar üretti. Bu planların içeriğine bakıldığında 6306 sayılı yasanın gerekliliklerini bile yerine getirmekten uzak, Karabağlar için bütüncül bir kentsel dönüşüm modelini içermeyen, herhangi boş bir yerde planlama çalışması yapılır gibi hazırlandığı görülmektedir” dedi. 

“KONUTLAR HAK SAHİPLERİNE YÖNELİK YAPILMADI”

İktidara yakın medya tarafından "kentsel dönüşüm, meslek odalarının açtığı davalar yüzünden 11 yıldır engelleniyor" haberine de açıklık getiren ŞPO, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve ilgili mevzuata açıkça aykırı olduğunun altını çizerek, “boş ve taraflı olduğunun da bir göstergesi” olarak nitelendirildi.  

1. etap olarak adlandırılan ve bir kısmı hazine arazisi olan boş bir alanda İlbank güvencesiyle, Nuhoğlu İnşaat ve TOKİ projeleri ile üretilen sitelerdeki apartman daireleri (Yenitepe-İzmir) 29 Eylül 2021’de 267 adet, 15 Ekim 2021’de 141 adet açık artırmada satıldığını hatırlatan ŞPO, “Güvenlik kontrollü ve havuzlu kapalı siteler biçiminde inşa edilen konutlar, kentsel dönüşüm alanında yaşayan hak sahiplerine yönelik yapılmadığı görüldü. Konut piyasasına sunulan bu sitelerde ödeme gücü olan herkes tarafından satın alınmıştır. Kentsel dönüşüm, riskli alan ilan edilen yerlerde prestijli gayrimenkul projeleri üreterek arsaları ve yapıları pazarlamak değildir” diyerek, tepki gösterdi.