Kuru soğan bey!
"Soğan, ekonomiyi gözlerindeki ışıltıyla tarif eden Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati’ye nazire edercesine de sadece kokusuyla değil artık fiyatıyla da gözlerimizi yaşartıyor."
Fotoğraf: DHA
Vural NASUHBEYOĞLU
Uzun süredir memleketin temel konusu geçim derdi ve artan hayat pahalılığı. Nasıl olmasın! Her şey ataşe pahası. Neye uzansanız el yakıyor. Elektronik aletler, giyim kuşam, tiyatro sinema, gezme tozma bir yana temel gıda maddelerine yaklaşılmıyor. Her gün yeni bir zam, fiyatı fırlamış ürünlerle güne merhaba diyoruz. İyi de kuru soğan sana ne oluyor. Sen ki fakirin fukaranın sofrasının temel direğisin. Hadi diğerlerini anladık sen bizden ne istiyorsun. Acaba dost sandığımız kuru soğanın arkasında da AKP’nin sıkça işaret ettiği dış güçler mi var?
2019’da yerel seçimleri ‘beka sorunu’ diye niteleyen AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, o dönem enflasyonun sorumlusu olarak da kuru soğana işaret etmişti. Ardından meydanlara ‘enflasyonla topyekün mücadele’ sloganıyla tanzim satış noktaları kurulmuş, depolar basılmış marketler tehdit edilerek kuru soğanın, patatesin arkasındaki güçlere gözdağı verilmişti. Vatandaş da bu tanzim satışlarda üç kuruş daha ucuza kuru soğan almak için saatlerce süren uzun kuyruklara sokulmuştu. O kuyruklar aslında büyüyen yoksulluğun da fotoğrafıydı. O günlerden bugüne köprülerin altından çok sular aktı. Ama sofralarımızın vazgeçilmezi olan soğan baskılara boyun eğmedi. Silivri’nin soğuğu da kuru soğana sökmedi.
Türkiye Ziraat Odaları Birliğinin (TZOB) verilerine 2022’de de markette en yüksek yıllık fiyat artışı yüzde 314.6 ile kuru soğanda oldu. Kuru soğan bu iddialı. 2023 martında da mega kent İstanbul’da yüzde 22.4’lük artışla birinciliği yine kimseye bırakmadı. Kuru soğan adeta tüm dünyaya kafa tutan asrın liderinin imajını yerle bir etmeye ant içmiş gibi. Arkasında hangi dış güçler varsa artık. Yeni mahsullerin piyasaya çıkacağı zaman biraz düşüş gösterecek olsa da siz varken ben yine zirveye yerleşirim der gibi bakıyor.
Bakıyor da… O zirveye oynayıp kafa tutarken olan vatandaşa oluyor. Çarşıda pazarda bir zamanlar ucuz olduğu için etiketlerde 4-5 kilo olarak fiyatlandırılan kuru soğan şimdi birazcık iriyse tek başına da etiketleniyor. Bir zamanlar ucuz diye kilolarca alabildiğimiz ama taşımakta zorlandığımız kuru soğan şimdi fiyatı yüzünden taşınamaz durumda. Bu yükseliş sosyal medyanın da dilinde artık onun adı ‘soğan bey’. Soğandaki bu yükselişin bir dönem ‘menemen soğanlı mı soğansız’ olur tartışmasıyla memleketi ortadan ikiye bölen, ünlü şefleri bile birbirine düşüren ortamda ibrenin mecburen de olsa soğansız menemene döndüğünü düşünüyorum
Evet sofrada yumruğumuzla kırdığımız, cücüğünü yemek için kimilerinin yarıştığı, fakir fukaranın dostu kuru soğan artık bize mesafeli. Ekonomiyi gözlerindeki ışıltıyla tarif eden Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati’ye nazire edercesine de sadece kokusuyla değil artık fiyatıyla da gözlerimizi yaşartıyor. Kuru soğan demişken 2001’de kaybettiğimiz büyük Halk Ozanımız Aşık Mahzuni Şerif’i anmamak olmaz. Son sözler de onun olsun: “…Yiğit muhtaç olmuş kuru soğana/Bilmem söylesem mi, söylemesem mi”
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
