Niteliksiz mühendis yetiştirilmesinin önüne geçilmeli

Yüksek Kimya Mühendisi İmren TAŞKIRAN
Ankara

Ülkemizin sağlık, barınma, gıdaya erişim gibi yaşamsal sorunlarının yanı sıra eğitim sorunu hayatımızın her alanını etkileyen çok önemli bir sorun olarak karşımızdadır. Bu sorun ülkemizin mevcut durumunu etkilediği gibi gelecek nesillerin hayatını da sistematik şekilde etkilemektedir. İlk öğretimden üniversite sonrasına kadar eğitimin her aşamasında eleştirel akıldan ve bilimden uzak, biat kültürü temelinde bilgi edinmeye dayalı bir eğitim sistemi uygulanmaktadır.

Üniversite eğitimi bu sistemin son halkasıdır ve aynı sorunlar tipik olarak burada da kendini göstermektedir. İktidar, gençleri sokaktan uzak tutabileceği düşüncesiyle sürekli olarak kontenjanları artırırken, bir yandan da yeni üniversiteler kurmak yoluyla öğrencileri yetersiz ve niteliksiz eğitime mahkum etmektedir. İktidar, nitelikli, yetkin, donanımlı gençler yetiştirmek yerine işsizlik oranlarını gizlemeye çalışmaktadır.

Mühendislik özeline bakacak olursak; sağlam ve kapsamlı doğa ve mühendislik bilimleri ve matematik eğitimleri ile edinilen uygulamalı bir bilim alanıdır. Mühendisler, fabrika tasarımından itibaren sanayi ve zirai üretimin her alanında önemli hizmetler sunmaktadır. Mühendislerin insanlık ve toplum yararına, etkin, verimli ve isabetli sonuçlar ortaya koyabilmesi için öğrencilere analitik düşünme, eleştirel akla ve bilime dayalı bilgi edinme, risk analizi ve araştırma yapma yeteneklerinin kazandırılması zorunludur. Mühendislik eğitimi yalnızca yeterli sayıda yetkin öğretim üyeleri olan, gerekli laboratuvar ve alt yapı olanaklarını sunabilen, günümüzün ihtiyaçlarına uygun eğitim müfredatını uygulayan kurumlarda yapılmalıdır.

Mühendislik alanlarındaki eğitimde gerek yeni açılan okullar gerekse de artırılan kontenjanlar açısından ülkemizin ihtiyaçlarına dönük bir planlama yapılmamaktadır. Yetersiz eğitim nedeniyle mezun olan öğrencilerimizin yetkinlik sorunları vardır. Bu genel sorunun yanı sıra farklı üniversitelerin farklı baz puanlarla öğrenci alması nedeniyle meslektaşlarımız arasında bir donanım ve birikim farkı da ortaya çıkabilmektedir.

Donanımsız ve teknik açıdan yetersiz olan öğrenciler mezun olduktan sonra istihdamda yerlerini bulamamaktadırlar. Diğer mühendisler gibi kimya mühendisleri de iş bulmakta ciddi güçlük çekmekte, işi olan meslektaşlarımız da her an işsiz kalmak korkusuyla yaşamaktadır.

Kimya mühendisleri endüstride önemli ve hayati iş kollarının neredeyse hepsinde yer almaktadır.

Ülkemizde 28 adet devlet üniversitesinde kimya mühendisliği bölümü bulunmasına rağmen 10 adet üniversitemiz tercih edilmediği için kontenjanları dolmamıştır. Kimya mühendisliği bölümüne en düşük puan ile yerleşen öğrencilerimizin matematik ve fen bilimleri puanları oldukça düşüktür, yetersizdir.

2021 yılı Alan Yeterlilik Testine (AYT) giren kişi sayısı 1 milyon 627 bin 145’dir. Sınavı geçerli sayılan aday sayısı 1 milyon 627bin 083’dir. Kimya mühendisliği bölümüne en düşük puan ile yerleşen kişi mühendislik başarı sınırı olan 300 bine çok yakın olan 299 bin 499’inci kişidir. 2021 yılı Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) verilerine göre 1867 adet kontenjan açılmış 1737 kişi kimya mühendisliği bölümüne yerleşmiştir. Bu yerleşimlerin birçoğu öğrencilerin açıkta kalmamak için yaptıkları tercihlerin sonucudur.

Teknik ve akademik açıdan yeterli laboratuvarları, derslikleri, kütüphaneleri ve yurtları olmadan üniversite açılmamalıdır. Bu koşulları sağlamayan üniversiteler kapatılmalıdır. Mevcut üniversitelerin yukarıda belirtilen şekilde eğitim kadrosu ve kütüphane, derslik, laboratuvar, yurt vb. alt yapı eksiklikleri gecikmeksizin yeterli düzeye getirilmelidir. Üniversitelerde bilimsel araştırmalar daha çok desteklenmelidir. Niteliksiz mühendis yetiştirilmesinin önüne geçilmelidir.

Belirttiğimiz nedenlerden dolayı mühendislik eğitimine bir kalite standarttı getirilmeli, mühendislik bölümlerine kabul sınırı 300 binden 100 bine çekilmelidir. Kimya mühendisliği kontenjanları ihtiyaca göre belirlenmelidir. YÖK’ün bu konuya eğilmesini ve gereken düzenlemeleri gecikmesizin hayata geçirmesini talep ediyoruz.

Mühendisler yoksullaşıyor, geçinemiyor, ülkeden ayrılmak istiyor