16 Ekim 2020 23:32

Yaşasın üçüncü mekanlar

Mavisel Yener; Yunus Bekir Yurdakul’un "Üçüncü Mekân Esintileri" kitabını yazdı.

Yunus Bekir Yurdakul / Fotoğraf: Kişisel arşivi

Paylaş

Mavisel YENER

Yunus Bekir Yurdakul’un, hayatın incelikli sahnelerini bir araya getiren yapıtının adı: Üçüncü Mekân Esintileri.* Günlerin gelgeç akışı içinde kişisel sevinçlerimiz, hüzünlerimiz, yolculuklarımız, deneyimlerimiz unutulup gidiyor. Zamana direnen tek şey yazı olduğuna göre, yaşadıklarımızı sıcağı sıcağına not etsek ya da geçmişe ait anımsadıklarımızı kaleme alsak, geleceği aydınlatmış olmaz mıyız?
Üçüncü Mekân Esintileri, yaşantı “an”larından derlenmiş, renkli anılar yumağı. Yaşamdan (ç)alıp yazmak aslında “sabır” denilen değerli bir töz. Yunus Bekir Yurdakul sabırla izlemiş, deneyimlemiş, biriktirmiş sonra da an(lat)ılara buyur etmiş okurunu. Murteza Albayrak, içtenlikli desenleriyle güzellemiş kitabı.

CÖMERTLİK SOFRASINA ÇAĞIRIYOR OKURU

İnsandan insana bir köprü oluşuyor Üçüncü Mekân Esintileri’nde. Ne çok ses var bizi çağıran. Muhsin Ertuğrul, Cahide Sonku, Necati Cumalı, Mevlüt Kaplan, Didem Madak, Hasan Ali Toptaş, Necmi Selamet, Aydın Boysan, Talat Aydilek, Bahri Karaduman, Avram Ventura, Halim Yazısı, Muzaffer Kale, Ahmet Günbaş, Fergun Özelli, Özdemir Nutku, Hidayet Karakuş, Muzaffer İzgü ve nicesinin yabana atıl(a)mayacak anıları cömertlik sofrasına çağırıyor okuru.

“İncelikler avcısı” Yunus Bekir Yurdakul’un on bir başlıkta topladığı an(lat)ılar, arka planına aldığı kentler (çoğu kez İzmir) açısından da önemli izler koyuyor ortaya. Şehirlerin önemli merkezleri olan “Üçüncü Mekân”lara dikkat çekiyor kitap. “Üçüncü Mekân” kavramını ilk ortaya atan, kent sosyoloğu Ray Oldenburg olmuş. 1989’da yayımlanan kitabında bu tarz yerlerin toplum hayatı için neden ve nasıl vazgeçilmez olduklarını tartışırken, tüm “üçüncü mekânlar”ın yerel demokrasi ve toplum yaşamının merkezini oluşturduklarını belirtmiş. Birinci mekânımız evimiz, ikincisi işimizdir (okulumuzdur). Toplumsal paylaşımlara, sohbetlere olanak tanıyan üçüncü mekânlara ne denli yer ayırabiliyorsak yaşamda, o denli şanslıyız. “İzole” yaşadığımız pandemi döneminde bunun daha da çok ayırdına vardık.

HEPİMİZE HATIRLATMALAR YAPIYOR

“Devam mecburiyeti” olmayan üçüncü mekânlarda “yüz yüze” gerçekleştirdiğimiz buluşmalara eşlik eden fikir paylaşımlarını, sohbetleri her zaman not eden Yunus Bekir Yurdakul, hepimize hatırlatmalar yapıyor. Bir gün yazılacağını aklımızın ucuna getirmediğimiz olayları anlatarak aslında tüm anıları tetikliyor. Bunu yaparken gereksiz ayrıntı ve uzatmalardan kaçınarak kolay okunabilir kısa metinlerle sesleniyor. Üçüncü Mekân Esintileri hepimize birer hediye veriyor, torunlar, çocuklar kökleriyle ilgili izleri kaybetmesin diye minik yol haritası da çiziyor.
Kitabın son bölümünün adı: “Çay İçin”. Hisarönü’nde, Kızlarağası Hanı’nın giriş katındaki “Acı Kahve” İzmirlilerin gözde üçüncü mekânlarından biridir. Üçüncü Mekân Esintileri’nin bu bölümünün ilk anlatısının orada geçmesi elbette rastlantı değil. Orhan Kemal diyor ki; “…bir gün çay içelim seninle, çaylar benden manzara senden olsun…” İlle de kahve ya da çay eşliğinde okuyacaksınız bu bölümü, çaylar sizden anılar Yunus Bekir Yurdakul’dan olacak.

Üçüncü Mekân Esintileri, yazarın bizi yine yeniden seslerde, eylemlerde, anılarda buluşturacağını muştuluyor bize. Kaşla göz arasında geçip gitmesin yaşananlar. Yaşasın üçüncü mekânlar!

*Üçüncü Mekân Esintileri, Yunus Bekir Yurdakul, Desenler: Murteza Albayrak, Pagos Yayınları, Mart 2020, s.120

ÖNCEKİ HABER

İstanbul’da Garzan açıklaması: Kürtlerin insan gibi ölmelerine bile izin verilmiyor

SONRAKİ HABER

Cinayet faili polisi yargılayan mahkeme, avukatı dinlemeden duruşmayı bitirdi