12 Ekim 2020 19:06
Son Güncellenme Tarihi: 12 Ekim 2020 11:27

Temmuzda işsizlik oranı yüzde 27,3 oldu; işsiz sayısı 10 milyona dayandı

TÜİK temmuz ayı işsizlik verilerini açıkladı. İşsizlik oranı yüzde 13,4 olurken; işsiz sayısı ise 4 milyon 227 bin kişi olarak açıklandı. Daraltılmış işsizlik verileri sıklıkla eleştiriliyor.

Fotoğraf: MA (Arşiv)

Paylaş

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temmuz ayı işsizlik verilerini açıkladı. Daraltılmış hesaplama yöntemiyle çalışan TÜİK’e göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2020 yılı Temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 369 bin kişi azalarak 4 milyon 227 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 0,5 puanlık azalış ile yüzde 13,4 seviyesinde gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı 0,6 puanlık azalış ile yüzde 15,9 oldu.

İŞSİZLİK ‘AZALIRKEN’ İSTİHDAM DA AZALDI

İstihdam edilenlerin sayısı 2020 yılı Temmuz döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 254 bin kişi azalarak 27 milyon 263 bin kişi, istihdam oranı ise 2,9 puanlık azalış ile yüzde 43,5 oldu.

Bu dönemde, istihdam edilenlerin sayısı tarım sektöründe 361 bin, sanayi sektöründe 246 bin, hizmet sektöründe 761 bin kişi azalırken inşaat sektöründe ise 114 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin yüzde 19,4'ü tarım, yüzde 19,6'sı sanayi, yüzde 6,1'i inşaat, yüzde 54,9'u ise hizmet sektöründe yer aldı.

İŞGÜCÜNE KATILMA ORANI YÜZDE 50,3

İşgücü 2020 yılı Temmuz döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 1 milyon 622 bin kişi azalarak 31 milyon 491 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 3,5 puanlık azalış ile yüzde 50,3 olarak gerçekleşti.

KAYIT DIŞI ÇALIŞANLARIN ORANI YÜZDE 32,7 OLDU

Temmuz 2020 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki payını gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,3 puan azalarak yüzde 32,7 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 3,1 puan azalarak yüzde 20,1 oldu.

15-64 YAŞ GRUBUNDA İŞSİZLİK ORANI YÜZDE 13,7

15-64 yaş grubunda işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,5 puanlık azalışla yüzde 13,7, tarım dışı işsizlik oranı ise 0,6 puanlık azalışla yüzde 16,0 oldu. Bu yaş grubunda istihdam oranı 2,7 puanlık azalışla yüzde 48,3; işgücüne katılma oranı ise 3,6 puanlık azalışla yüzde 55,9 oldu.

GENÇ NÜFUSTA İŞSİZLİK ORANI %25,9

15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,2 puanlık azalışla yüzde 25,9, istihdam oranı ise 4,5 puan azalarak yüzde 30,4 oldu. Aynı dönemde işgücüne katılma oranı 6,8 puanlık azalışla yüzde 41,0 seviyesinde gerçekleşti. Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,4 puanlık artışla yüzde 29,8 seviyesinde gerçekleşti.

MEVSİM ETKİSİNDEN ARINDIRILMIŞ İŞSİZLİK ORANI YÜZDE 13,6

Mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı bir önceki döneme göre 0,5 puan azalarak yüzde 13,6 oldu. İşsiz sayısı bir önceki döneme göre 75 bin kişi azalarak 4 milyon 207 bin kişi olarak gerçekleşti.

Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı bir önceki döneme göre 0,8 puan artarak yüzde 42,6 oldu. İstihdam edilenlerin sayısı 540 bin kişi artarak 26 milyon 648 bin kişi olarak tahmin edildi.

Mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre 0,7 puan artarak yüzde 49,3 oldu. İşgücüne katılan sayısı 464 bin kişi artarak 30 milyon 855 bin kişi olarak tahmin edildi.

Ekonomik faaliyete göre, mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam, tarım sektöründe 28 bin kişi azalırken sanayi sektöründe 57 bin kişi, inşaat sektöründe 111 bin kişi, hizmet sektöründe 399 bin kişi arttı.

GENİŞ TANIMLI İŞSİZLİK: YÜZDE 34,4

TÜİK verilerini eleştiren Ekonomist Mustafa Sönmez, “TÜİK, yine dar tanımlı işsizlikten gidiyor ve işsizlik yüzde 13.4'e işsiz sayısı da 4 milyon 227 bine indi diyor. Oysa, iş aramayan işsizler ile sayı 9,2 milyon, gerçek işsizlik de yüzde 25,4. Yani, iş arayandan fazla, iş aramaktan umutsuz, aramayan işsiz ve 12 puan fazla işsizlik var. 4,2 milyon açık-resmi işsiz sayısının gerçeği iş aramayanlarla 9,2 milyon. Bir de istihdamda görünüp işsiz olan İşkur'dan harçlık alan 3,2 milyon kişi var. Bunlar da eklenince, geniş tanımlı işsiz sayısı 12,4 milyon kişiye, geniş tanımlı işsizlik oranı da yüzde 34,4'e çıkıyor” değerlendirmesinde bulundu.

DİSK-AR: İŞSİZLİK ORANI YÜZDE 27,3; 10 MİLYON KİŞİ İŞSİZ

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından yayımlanan rapora göre Türkiye’de geniş tanımlı işsiz sayısı 9.8 milyona tırmandı. Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 27.3 olarak gerçekleşti.

DİSK-AR, ILO’nun yöntemini esas alarak Kovid-19’un yarattığı gerçek istihdam kaybını ve işsizliği hesapladı. Kovid-19 etkisiyle revize edilmiş geniş tanımlı işsiz sayısı ve iş kaybı temmuz 2020’de 10.4 milyon olarak gerçekleşti.

Kovid-19 nedeniyle meydana gelen eş değer iş kaybı 1 milyon 879 bin olarak gerçekleşti. Temmuz 2020’de revize edilmiş geniş tanımlı işsiz ve iş kaybı sayısı (Tam zamanlı istihdam kaybı dahil) temmuz 2019’a göre 627 bin artarak 10 milyon 397 bine yükseldi. 35 milyon 782 bin olarak hesapladığımız geniş iş gücüne göre revize edilmiş geniş tanımlı işsizlik (İstihdam kaybı dahil) oranı ise yüzde 29.1 olarak hesaplandı.

Son bir yılda toplam iş gücü 1 milyon 622 bin azalarak 33 milyon 113 binden 31 milyon 491 bine geriledi. İş gücüne katılım oranında büyük düşüş yaşandı. Yüzde 53.8 olan iş gücüne katılma oranı son bir yılda 3.5 puan gerileyerek yüzde 50.3’e düştü.

Kadın iş gücü son bir yılda 818 bin kişi azalarak 10 milyon 42 bin ve erkek iş gücü ise 804 bin azalarak 21 milyon 449 bine geriledi. Böylece son bir yılda toplam iş gücü yüzde 4.9, erkek iş gücü yüzde 3.6 ve kadın iş gücü yüzde 7.5 azaldı.

İŞ BAŞINDA OLANLARIN SAYISINDA BÜYÜK ERİME

Ücretsiz izin uygulamalarının başlamasıyla beklendiği üzere işbaşında olanların sayısında ciddi düşüş meydana geldi. İşbaşında olanların sayısı son bir yılda 1 milyon 333 bin azaldı. Temmuz 2019’da 26 milyon 22 bin olan işbaşında olanların sayısı temmuz 2020’de 24 milyon 689 bine geriledi. İşbaşında olanların toplam sayısı son bir yılda yüzde 5.1, erkeklerin sayısı yüzde 3.7 ve kadınların sayısı yüzde 8.2 azaldı.

ÇALIŞMA SAATLERİ AZALDI

Kısa çalışmanın ve ücretsiz izin uygulamalarının yaygınlaşmasıyla birlikte çalışma saatlerinde de bir düşüş meydana geldi. Temmuz 2019’da 44.9 saat olan işbaşında olanların haftalık ortalama çalışma süresi, Temmuz 2020’de 43.9’a geriledi. Son bir yılda haftalık fiili çalışılan ortalama süre toplamda yüzde 2.2, erkeklerde yüzde 2.8 ve kadınlarda yüzde 1.2 oranında düştü.

ÜMİTSİZ İŞSİZ SAYISINDA PATLAMA

İş gücüne dahil olmayanlar kategorisinde olan iş aramayıp çalışmaya hazır olanların ve ümitsizlerin sayısında patlama yaşandı. İş aramayıp çalışmaya hazır olanlar son bir yılda 1 milyon 126 bin artarken, ümitsiz işsiz sayısında 721 bin kişilik bir artış yaşandı.

İSTİHDAM KAYBI HIZ KAZANDI

Kovid-19’un etkisiyle istihdam kaybı hızlandı. Temmuz 2019’da 28 milyon 517 bin olan toplam istihdam son bir yılda 1 milyon 254 bin kişi azalarak 27 milyon 263 bine geriledi. Böylece son bir yılda istihdam yüzde 4.4 azaldı.

KADINLARI DAHA ÇOK ETKİLEDİ

Bütün veriler kadın iş gücünün erkeklere göre Kovid-19’dan daha olumsuz etkilendiğini gösterdi. Kadınlar Kovid-19 döneminde ücretli istihdamdan daha fazla çekilmek zorunda kaldılar. Bu durum kadınların ev içi iş yükünü kuşkusuz çok daha fazla artırdı. Temmuz 2019’da kadınların iş gücüne katılma oranı yüzde 34.9 iken temmuz 2020’de bu oran yüzde 31.7’ye düştü. Temmuz 2019’da yüzde 73.2 olan erkeklerin iş gücüne katılma oranı temmuz 2020’de yüzde 69.2’ye geriledi.

Temmuz 2019’da toplam istihdam oranı yüzde 46.4 iken 2.9 puan azalarak temmuz 2020’de yüzde 43.5’e geriledi. Temmuz 2019’da yüzde 64.1 olan erkeklerin istihdam oranı temmuz 2020’de yüzde 60.6’ya ve temmuz 2019’da yüzde 29.1 olan kadınların istihdam oranı ise temmuz 2020’de yüzde 26.8’e geriledi. Toplam istihdam son bir yılda 2.9 puan azalmışken kadınlarda yüzde 6.3 ve erkeklerde yüzde 3.5 azaldı.

DİSK’İN İŞSİZLİKLE MÜCADELE ÖNERİLERİ

DİSK-AR tarafından işsizliğe karşı geliştirilmesi gereken politikalar ise şöyle sıralandı:

  • İşten çıkarmalar Covid-19 süresince kesin olarak yasaklanmalı.
  • İşsizlik sigortasından yararlanma koşulları ve ödenek miktarı iyileştirilmelidir. Covid-19 koşullarında işsizlik ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanmada ön koşul aranmamalıdır.
  • İşsizlik Sigortası Fonu’nun amaç dışı kullanımına son verilmelidir.
  • “Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması” ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37.5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
  • İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
  • İş başında eğitim adı altında çırak, stajyer, kursiyerlerin ve bursiyerlerin ucuz iş gücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.
  • Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az 1 ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
  • Güvencesiz çalışma biçimlerine son verilmeli, tüm taşeron işçilere kadro verilmelidir. Kamu taşeron işçileri kamu işçisi olarak kadroya alınmalıdır.
  • Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
  • Toplum yararına çalışma programları kapsamında çalıştırılanlar daimi işçi statüsüne geçirilmelidir.
  • Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için iş gücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.

2,5 MİLYON GENÇ İŞSİZ

Genç İşsizler Platformunun hazırladığı rapora göre işsizlerin 2 milyon 506 bini genç işsiz. 876 bin üniversite mezunu işsize ek olarak 1 milyon 317 bin üniversite mezunu iş bulma ümidini kaybetme, eğitime devam etme, ev işleriyle meşgul olma gibi nedenlerle iş gücünde dahi yer almamakta, işsiz sayılmayıp iktisaden atıl kalıyor.

Üniversite mezunu 992 bin kadın yüksek eğitim düzeylerine rağmen iş aramıyor ve işsiz sayılmıyor. Rapora göre bu durum kadın istihdam sorununun yalnızca kültürel etkenlerle açıklanamayacağına işaret ediyor. (EKONOMİ SERVİSİ)

ÖNCEKİ HABER

Tunus açıklarında mülteci teknesi battı: 11 kişi hayatını kaybetti

SONRAKİ HABER

İstanbul'da iki gün boyunca yağmurun etkili olması bekleniyor

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...