28 Temmuz 2020 01:05

Şebnem Ahi: Yapılabilecek tek şey sansüre dur demek ve ses çıkarmak

Sosyal medya düzenlemesi bugün TBMM Genel Kurulunda görüşülecek. İstanbul Barosu Bilişim Hukuku Komisyon Başkanı Şebnem Ahi ile düzenlemeyi değerlendirdik.

Fotoğraf: Şebnem Ahi arşivi

Paylaş

Sosyal medya düzenlemesi bugün Meclis Genel Kurulu’na geliyor. TBMM Genel Kurulu, bugün toplanarak sosyal medyaya ilişkin düzenlemeleri içeren İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni ele alacak.

Düzenlemede Türkiye’de temsilci bulundurma, ya da istenenleri yerine getirmeyen ağ sağlayıcılar için yüzde 90’a kadar bant daraltma gibi ‘sansür’ girişimleri yer alıyor. Twitter, Facebook, Google gibi sosyal ağlardan ise henüz bir açıklama gelmedi.

İstanbul Barosu Bilişim Hukuku Komisyon Başkanı Şebnem Ahi ile düzenlemeyi değerlendirdik. Ahi düzenlemeyi “Bu şirketlere daha önceki yıllarda da Türkiye’de ofis açmaları ve vergi ödemeleri için yasa taslakları oluşturuldu ve baskı yapıldı ancak Amerika menşeili bu firmaların o yönde bir girişimi de olmadı. Nitekim şu anda yasadaki mevcut düzenleme ile her halükarda bir URL’nin erişime engellenmesi yönünde karar verilmişse uluslararası yazışmalar erişim sağlayıcılar birliği aracılığı ile yapılarak zaten hızla uygulanabilmekte. Dolayısıyla bu yapılması beklenen uygulamanın asıl mevzusunun vergi olduğunu düşündürüyor” şeklinde değerlendirdi.

"MUHTEMELEN VPN KULLANILACAK"

Ayrıca sosyal ağlarda bant daraltma aralığı yüzde 90'a kadar çıkabilecek. “Bu durumun sonuçları ne olabilir?” diye sorduğumuz Ahi kullanıcıların, oldukça yavaş bir site ile karşılaştığında muhtemelen VPN kullanacağını ve aslında bu şekilde şüpheli takibi çok daha zor olabileceğini söylüyor. “Diğer yandan seçim dönemleri gibi siyasi partiler için de bu sitelerin ciddi bir propaganda aracı olduğu unutulmamalı” diyen Ahi; aynı zamanda kullanıcıların internet servis sağlayıcısına ödediği ücret karşılığında tam ve eksiksiz bir hizmet alamıyor olacağını dolaylı olarak da, tüketici yasalarına da aykırı olduğunu söylüyor.

"HABER ALMA ÖZGÜRLÜĞÜ BAKIMINDAN AYKIRI"

Ahi sitelerden haber almak amaçlı da faydalanıldığını, Anayasaya da haber alma özgürlüğü bakımından aykırı olduğunu söyleyerek şöyle devam etti: “Son olarak kamu birimlerinin vatandaşa acil durumlarda vs. bilgilendirme amaçlı da ciddi olarak kullanıldığı unutulmamalı. Ayrıca bu siteler üzerinden yavaşlatma neticesinde pek çok internet girişimi, reklamcı, reklamveren, yatırımcı da olumsuz etkilenecek. Kaldı ki sadece beraberinde sansürü getirmekle kalmayıp, insanlara tüm bu uygulamalar baskı hissettireceği için otosansür de kaçınılmaz sonlarından biri olacaktır. Bu en nihayetinde ifade özgürlüğünün olmadığı bir ortam endişesi yaratacaktır ve bu da en sonunda yine uluslararası anlamda duruşumuzu zedeleyebilir. Son olarak bölgesel olaylarda zaten yavaşlatma yapabiliyorlardı ve bu bile sansür olarak karşılanırken yüzdenin yüksek olması bir yana bunun yasal zemine oturtulması da çok ciddi tepki çekecektir.”

DÜNYADAKİ ÖRNEKLERİ NASIL?

Düzenleme hazırlanırken en çok Fransa ve Almanya örnekleri veriliyordu. Öyleyse dünyada sosyal ağların kontrolü gibi bir durum söz konusu mu? Varsa nasıl işliyor? Ahi şöyle anlatıyor: “Benzetilen ülkelerde ifade özgürlüğü ve hukukun işleyişi açısından bizimle bir karşılaştırma yapılması daha yerinde olacaktır. İnternet platformlarına ve sosyal medya şirketlerine, nefret söylemi, hakaret ve terör propagandasına karşı aksiyon alma zorunluluğu getiren Almanya’daki yasaya karşın bu yasa tasarısı açıkça dayatmacı ve keyfi uygulamaları da beraberinde getireceği için endişe yaratmaktadır.”

"VPN’LERİ ENGELLEMEK İMKANSIZ"

İnternetin tamamını kontrol etmenin mümkün olmadığı açık. VPN, Tor, Opera gibi pek çok uygulamalarla pek çok işlem yapılabilir. “Ancak bu 'sansür' ile de mücadele etmek gerekiyor. Neler yapılabilir?” diye sorduğumuz Ahi bu tür uygulamaların tercih edileceğinin ortada olduğunu söyleyerek “Yalnız mevcut yasa ile bunların da engellenmesi zaten mümkün kılınmıştı. Fakat Vpn’leri tek bir eylemle engellemek teknik olarak imkansız bu yüzden tek tek engellediler veya yavaşlattılar. Bundan sonra yapılabilecek tek şey sansüre dur demek ve ses çıkarmak. Ancak yasalaşırsa, muhalefet partisine düşen de bunu iptali için Anayasa mahkemesine taşımak” dedi. (İstanbul/EVRENSEL)