Mart'ta cari açık yaklaşık 40 kat artarak 4 milyar 923 milyon dolara çıktı

Türkiye'nin cari işlemler açığı Mart ayında, geçen yılın aynı dönemindeki 120 milyon dolardan, bu yıl 4 milyar 923 milyon dolara yükseldi. Dış ticaret açığı ise önceki yılın aynı ayına göre 3 milyar 551 milyon dolar artarak 4 milyar 289 milyon dolara ulaştı. İktisatçı Mustafa Sönmez, rakamları "Mart'ta ihracattan ve turizm başta hizmetlerden döviz girişinin azalmasıyla, cari açık 4 milyar doları geçti, ilk 3 ayın açığı 7,7 milyar dolara yaklaştı. İlk çeyrekte 6 milyar dolar sermaye çıkışı oldu ve rezervler 16,5 milyar dolar azaldı. Açığı frenlemek için ithalat kısıtlanıyor" diye değerlendirdi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu ise "Borca ve sıcak paraya dayalı sahte zenginleşme masalı bitti" dedi.

Merkez Bankası'nın verilerine göre, "Bunun sonucunda on iki aylık cari işlemler fazlası, 1 milyar 463 milyon dolara geriledi. Buna göre, "Bu gelişmede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 3 milyar 551 milyon dolar artarak 4 milyar 289 milyon dolara ulaşması, hizmetler dengesi kaynaklı net girişlerin 918 milyon dolar azalarak 735 milyon dolara gerilemesi ve geçen yılın aynı ayında 131 milyon dolar net giriş gözlemlenen ikincil gelir dengesi kaleminde bu ay 197 milyon dolar net çıkış gerçekleşmesi" etkili oldu.

Altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı ise, bir önceki yılın Mart ayında 3.93 milyar dolar fazla vermişken, bu ayda 1.16 milyar dolar açık verdi.

Hizmetler dengesi altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, bir önceki yılın aynı ayına göre 529 milyon dolar azalarak 514 milyon dolara geriledi.

Birincil gelir dengesi kalemi altında yatırım geliri kaleminden kaynaklanan net çıkışlar, bir önceki yılın aynı ayına göre 9 milyon dolar azalarak 1 milyar 49 milyon dolara indi.

Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler, bir önceki yılın aynı ayına göre 14 milyon dolar azalarak 796 milyon dolara geriledi.

Portföy yatırımlarında 5 milyar 498 milyon dolar net çıkış oldu; buna göre, yurt dışı yerleşikler hisse senedi piyasasında 1 milyar 63 milyon dolar ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 2 milyar 118 milyon dolar net satış yaptı.

Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, diğer sektörler 81 milyon dolar net geri ödeme yaptı.

Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 644 milyon dolar ve yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları 2 milyar 565 milyon dolar azaldı.

Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak; bankalar, genel hükümet ve diğer sektörler sırasıyla 460 milyon dolar, 109 milyon dolar ve 3 milyon dolar net geri ödeme yaptı. 

Resmi rezervler 16 milyar 589 milyon dolar azaldı.

"AÇIĞI FRENLEMEK İÇİN İTHALAT KISITLANIYOR"

İktisatçı Mustafa Sönmez açıklana cari açık verilerini Twitter hesabından "İktisatçı Mustafa Sönmez, rakamları "Mart'ta ihracattan ve turizm başta hizmetlerden döviz girişinin azalmasıyla, cari açık 4 milyar doları geçti, ilk 3 ayın açığı 7,7 milyar dolara yaklaştı. İlk çeyrekte 6 milyar dolar sermaye çıkışı oldu ve rezervler 16,5 milyar dolar azaldı. Açığı frenlemek için ithalat kısıtlanıyor" diye değerlendirdi. 

May 13, 2020

CHP'Lİ ERDOĞDU BORCA VE SICAK PARAYA DAYALI SAHTE ZENGİNLEŞME MASALI BİTTİ

CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu, cari işlemler dengesinin Mart ayında 4,92 milyar dolar açık verdiğini belirterek, “Borca ve sıcak paraya dayalı sahte zenginleşme masalı bitti. Merkez Bankasının rezervleri Mart ayında 16 milyar dolar eksilirken,  hem ihracat hem ithalat rakamları düştü. Reel sektörün borç çevirme oranı bir önceki yılın Mart ayında yüzde 130 düzeyindeyken bu dönemde yüzde 84’e kadar geriledi. Bu zaten çok borçlu olan şirketlerimizin daha da borçlandığı anlamına geliyor. Salgının henüz başında olmamıza rağmen turizm gelirlerindeki azalma ise yüzde 53’e ulaştı” dedi.

Erdoğdu, Merkez Bankasının bugün açıkladığı Ödemeler Dengesi verilerine ilişkin olarak yaptığı değerlendirmede, geçtiğimiz yılın Mart ayında 120 milyon dolar açık veren cari işlemler dengesinin, bu yılın aynı döneminde yaklaşık 5 milyar dolar açığa çıktığını belirterek şunları söyledi: “Geçtiğimiz yılın Mart ayında 740 milyon dolar açık veren dış ticaret dengesinin bu yılın aynı döneminde 4 milyar 290 milyon dolar açık vermesi, 1 milyar 650 milyon dolar fazla veren hizmetler dengesinin 740 milyon dolara gerilemesi, cari açığın genişlemesinde etkili oldu.”

VERİLER TURİZMDE BÜYÜK BİR İŞSİZLİĞE İŞARET EDİYOR

Covid-19’dan en fazla etkilenen turizm sektörüne ilişkin olarak hizmetler dengesinin altında takip edilen seyahat kalemi kaynaklı net gelirlerin, geçtiğimiz yılın Mart ayında 1 milyar 400 milyon dolar düzeyindeyken bu yılın aynı ayında 650 milyon dolara kadar gerilediğine işaret eden Erdoğdu, “Görüldüğü gibi turizm gelirleri geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yüzde 53 azaldı. Turizm ve bağlantılı sektörlerde 2 milyon 600 bin insan ekmek yiyor. Bu da bu sektörden gelecek büyük bir işsizliğe işaret ediyor” diye konuştu.

Erdoğdu "Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) ve Uluslararası Para Fonu (IMF) raporları Covid-19 salgını nedeniyle gelişmekte olan ülkelerden bir sermaye çıkışı olacağını hatta bunun 2009 yılındaki küresel finans krizinin de ötesinde gerçekleşeceğini söylemekteydi. Ama AKP ekonomi yönetimi, daha açıkçası Maliye ve Hazine Bakanı Berat Albayrak’ın, BDDK gibi düzenleyici otoriteler eliyle yaptığı düzenlemeler bu çıkışın daha fazla olmasına neden oldu. Ülkeye gelen sermayeyi kendi başarısı olarak gösteren bu zihniyet aynı sermaye çıkmak istediğinde bunu saldırı olarak nitelemekten çekinmedi. Üstelik BDDK’nın aldığı kararlarla Türk Lirasını neredeyse konvertibl bir para olmaktan çıkardı.” diye konuştu.

“SAHTE ZENGİNLEŞME MASALI BİTTİ”

Ticaret Bakanlığı’nın yayımladığı geçici dış ticaret verilerine göre Nisan ayında ihracatın bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 41,4 azalırken, ithalatın yüzde 28,3 gerilediğini vurgulayan Erdoğdu şu görüşleri dile getirdi: “Dolayısıyla önümüzdeki aydan itibaren tekrar yüksek cari açığa dönüleceğini göreceğiz. Hükümet bu açığı engellemek için ithalat vergilerini yükseltiyor. Hem kur yükselip hem ek vergi gelince üretimde ve tüketimde kullanılan tüm ithal ürünleri fiyatı artıyor. Yani vatandaş fakirleşiyor. İktidarda oldukları süre boyunca yaptıkları ihtiyatsız ve hesapsız borçlanma ile sıcak paraya dayalı sahte zenginleşme masalı bitti.  Bu ekonomik krizden çıkış için ülkemizin ivedilikle demokrasiye dönmesi, ekonomiden dış politikaya, kamu yönetiminden ve eğitim alanına kadar her alanda topyekûn köklü reformlar yapması gerekiyor. CHP olarak her alanda yetişmiş insan kaynağımızla biz buna hazırız.” (EKONOMİ SERVİSİ)

Cari açık ocak ayında 1,8 milyar dolara yükseldi