Yeni bir AB-Türkiye mülteci anlaşması mı hazırlanıyor?

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Türkiye’den Yunanistan adalarında geçen mülteci sayısının son aylarda atmasına karşı harekete geçen AB ülkelerinin, bir kez daha kesenin ağzını açmaya hazırlandığı ileri sürüldü. Almanya İçişleri Bakanı Horst Seehofer ve Avrupa Komisyonunun Göç, İçişleri ve Vatandaşlıktan Sorumlu Üyesi Dimitris Avramopoulas, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile yaptıkları görüşmen sonra Türkiye’yi eleştirme yerinde daha çok mültecileri tutmak için harcadığı çabadan ötürü övdüler. Görüşmede hazır bulunması gereken Fransa İçişleri Bakanı Christophe Castaner, Paris’te düzenlenen saldırı nedeniyle gezisini iptal etti. Yerine Fransa’nın Ankara Büyükelçisi Charles Freis görüşmelere katıldı.

Türkiye’nin mültecilerin Avrupa’ya geçişini engellemek için büyük bir çaba harcadığını söyleyen Seehofer, önümüzdeki dönemde en Türkiye-AB Mülteciler Anlaşması’nı güçlendirmek istediklerini söyledi. Görüşme sırasında, Yunanistan’ın Türkiye’nin AB ile yaptığı anlaşmaya uymadığı şeklindeki açıklamalarına yanıt veren Soylu’nun yaptığı savunmaya da Seehofer yanıt vermeyi tercih etmedi ve Türkiye överek görevlerini hatırlatmayı tercih etti. Mülteciler sorunu üzerinden Türkiye ilişkileri germemeye özen gösteren Seehofer, Soylu’nun savunmasının ardından “Ben Türkiye’nin çalışmalarını eleştirmedim” demek zorunda kaldı.Görüşmede daha çok Türkiye ve Yunanistan arasında ortak çalışmanın artırılmasına işaret edildi.

YENİDEN MALİ YARDIM TARTIŞILIYOR

Alman basınında yer alan haberlere göre, görüşme sırasında Soylu, Seehofer’e önümüzdeki dönem yapılması gerekenler konusunda bir liste vermek istedi.

Listenin Erdoğan ile konuşulmadan hazırlandığı da ifade edildi. Buna göre Soylu’nun Türkiye ile AB arasında üçüncü bir paket konusunda anlaşma gündeme getirdi. Seehofer ise konuyu AB Komisyon Başkanı Ursulavon der Leyen’e ileteceklerini söylemekle yetindi. Seehofer’in 2016’da yapılan anlaşmaya ek yeni bir anlaşmayla Türkiye’ye maddi destek vermeye sıcak baktığı ileri sürülüyor. Görüşmede ayrıca Seehofer’in Soylu’ya Türkiye’nin sınırlarının daha iyi korunması için yardım teklifinde bulunduğu da Alman basınında yer aldı. Yunanistan Göçten Sorumlu Bakan Yardımcısı Yorgo Kumuçakos de mülteciler konusunda ağır bir yükün altına giren Türkiye’ye daha fazla mali destek verilmesi gerektiğini söylemişti.

AB ZİRVESİ’NDE ELE ALINACAK MI?

Türkiye’ye yeni bir mali destek konusunun Almanya’da hükümet içinde de tartışıldığı ileri sürülüyor. Handelsblatt gazetesi yeni maddi yardım konusunun Almanya tarafından bu ay Brüksel’de yapılacak AB Zirvesi’ne götürüleceği ileri sürüldü. Seehofer’in başında olduğu İçişleri Bakanlı, bu konuda yöneltilen sorular karşısında sessiz kalmayı tercih etti. Hükümet ortağı Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) de mülteciler üzerinden Türkiye ile ilişkileri germe yerine birlikte çalışmayı önerdiği Haldelsblat’ın haberinde yer aldı. SPD Göç Çalışma Grubu tarafından hazırlanan bir belgede, AB’nin Türkiye’den daha fazla Suriyeli mülteci alması öneriliyor. Buna dayanak olarak da koalisyon anlaşmasında yer alan “Her yıl 180-220 bin arası mülteci alınabilir” maddesi gösteriliyor.

Görünen o ki, Almanya ve diğer AB ülkeleri mülteciler konusunda Erdoğan ile restleşme yerine mültecilerin Avrupa kıtasına ulaşmasını engelleyen çözümleri esas alıyor. Bunun için maddi yardım ise çok büyük bir sorun olarak görülmüyor.

Bu yardımların bir bölümüyle Erdoğan’ın sözünü ettiği “Güvenli Bölgede” mülteci kamplarının kurulup kurulmayacağı ise belli değil. Süddeutsche Zeitung’dan Christiane Schlötzer’in yazdığına göre, Erdoğan’ın sözünü ettiği 1 milyon mülteci için kampların maliyeti 24,4 milyar avro.

MÜLTECİ ÖRGÜTLERİNDEN TEPKİ

Aralarında Pro Asyl, Diakonie, Regugee Support Aegean’ında olduğu toplam 18 kurum, Almanya Başbakanı Angela Merkel’e bir mektup göndererek, Yunanistan adalarında tutulan mültecilerin AB’ye alınmasını istedi. Mektupta özellikle aileleri AB ülkelerinde yaşayan insanlara birleşim hakkının sağlanması talep edilerek, bugüne kadar yapılan pek çok başvurunun keyfi olarak reddedildiği rakamlarla ortaya konuldu.

Mültecilere yardım örgütü Pro Asyl tarafından Seehofer’in ziyareti dolayısıyla yapılan ayrı bir açıklamada ise Yunanistan ve AB yetkilileri, Türkiye’ye geri göndermeler konusunda uyarıldı. Açıklamada, “Türkiye güvenli ülke değil, bu nedenle bu ülkeye sınır dışılar, uluslararası hukuka aykırı” denildi.