Ocak ayı işsizlik oranında rekor artış: Yüzde 14,7

Türkiye İstatistik Kurumu Ocak 2019 işsizlik rakamlarını açıkladı. TÜİK verilerine göre işsizlik 3,9 puanlık rekor artışla yüzde 14,7’ye yükseldi. Türkiye'de işsizlik oranı en son uluslararası krizin etkili olduğu Şubat 2009'da yüzde 14,8 ile zirve yapmıştı.

Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı Ocak döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 259 bin kişi artarak 4 milyon 668 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 3,9 puanlık artış ile yüzde 14,7 seviyesinde gerçekleşti.

GENÇ İŞSİZLİĞİ YÜZDE 26,7 İLE REKOR KIRDI

Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 4,1 puanlık artış ile yüzde 16,8 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 6,8 puanlık artış ile yüzde 26,7 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 3,9 puanlık artış ile yüzde 15,0 olarak gerçekleşti.

İSTİHDAM ORANI DÜŞÜYOR

İstihdam edilenlerin sayısı 2019 yılı Ocak döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 872 bin kişi azalarak 27 milyon 157 bin kişi, istihdam oranı ise 1,9 puanlık azalış ile yüzde 44,5 oldu.

Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 345 bin, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 526 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin yüzde 17,0'si tarım, yüzde 19,9'u sanayi, yüzde 5,4'ü inşaat, yüzde 57,7'si ise hizmet sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,7 puan, inşaat sektörünün payı 1,6 puan azalırken, hizmet sektörünün payı 2,3 puan arttı. Sanayi sektörünün payı ise değişim göstermedi.

KADININ İŞGÜCÜNE KATILIM ORANI YÜZDE 33,6

İşgücü 2019 yılı Ocak döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 387 bin kişi artarak 31 milyon 825 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,1 puanlık artış ile  yüzde 52,2 olarak gerçekleşti. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,2 puanlık azalış ile yüzde 71,1, kadınlarda ise 0,4 puanlık artışla yüzde 33,6 olarak gerçekleşti.

HER 3 ÇALIŞANDAN BİRİ KAYIT DIŞI

Ocak 2019 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,6 puan artarak yüzde 33,1 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,7 puan artarak yüzde 22,5 oldu.

Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam bir önceki döneme göre 223 bin kişi azalarak 28 milyon 14 bin kişi olarak tahmin edildi. İstihdam oranı 0,4 puan azalarak yüzde 45,9 oldu.

Mevsim etkisinden arındırılmış işsiz sayısı bir önceki döneme göre 170 bin kişi artarak 4 milyon 295 bin kişi olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı 0,6 puan artarak yüzde 13,3 oldu.

Mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılma oranı 0,2 puan azalarak yüzde 52,9 olarak gerçekleşti. Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerin sayısı, tarım sektöründe 22 bin, sanayi sektöründe 82 bin, inşaat sektöründe 44 bin, hizmet sektöründe 76 bin kişi azaldı.

Açıklanan rakamları değerlendiren ekonomistler krizin giderek derinleştiğine vurgu yaptı.

"KRİZ DERİNLEŞİYOR"

Doç. Dr. Ümit Akçay, sosyal medya hesabından yaptığı değerlendirmesinde "Bu rakamlar normal değil arkadaşlar. Daha önce söylemiştim, çok kızanlar olmuştu ama tekrarlamak zorundayım: Daha önce eşine az rastlanır bir krizin içinden geçiyoruz ve kriz giderek derinleşiyor." dedi.

Genç işsizlikte rekor geldi. Gençlerin dörtte birinden fazlası işsiz. pic.twitter.com/mq22iDYWsB

— Umit Akcay (@umitak) 15 Nisan 2019

Ümit Akçay: İktidar koalisyonu bu süreci taşıyamaz

İktisatçı-Yazar Mustafa Sönmez de işsiz sayısının 1 ayda 400 bin arttığını vurgulayarak, Tarım dışı işsizlik oranının 2009 krizini yakaladığına dikkat çekti. (EKONOMİ SERVİSİ)

İşsizlik yüzde 14.7 ye çıktı İşsiz sayısı 1 ayda 400 bin arttı 4 milyon 700 bine yaklaştı Bu bir patlama Tarım dışı işsizlik 2009 krizini yakaladı yüzde 17 ! pic.twitter.com/7OHk5NY0Ix

— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) 15 Nisan 2019

1 yolda 872 bin kişi işini kaybetti .
İstihdam edilenlerin sayısı 2019 yılı Ocak döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 872 bin kişi azalarak 27 milyon 157 bin kişi, istihdam oranı ise 1,9 puanlık azalış ile %44,5 oldu. pic.twitter.com/Qyw8KgByDY

— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) 15 Nisan 2019

Bülent Falakaoğlu

Türkiye böyle işsizlik görmedi

İKTİDAR KRİZİ DERİNLEŞTİREN YOLDA ISRAR EDİYOR

Özgür MÜFTÜOĞLU*

TÜİK 2019 yılı ocak ayı istihdam verilerini yayımladı. Geçtiğimiz ekim ayından bu yana hızla yükselen işsizlik ocak 2019’da rekor seviyede arttı. Geçen yılın aynı dönemine göre 3.9 puan artan işsizlik oranı yüzde 14.7’ye ulaştı.  Böylece neredeyse 2009’da küresel krizin etkilerinin en şiddetli olduğu dönemdeki işsizlik oranına ulaşıldı. Gençlerde ise işsizlik oranı yüzde 26.7 oldu.

İşsizlik oranları genellikle yeni iş yaratılamamasından kaynaklanır ve iş gücüne yeni katılanlar için önemli bir tehdittir. Oysa TÜİK’in açıkladığı verilere göre Türkiye’de yeni iş yaratılamadığı gibi çalışmakta olanlar da işlerini kaybetmeye başlamıştır. Buna göre ocak 2018’den ocak 2019’a 872 bin emekçi işini kaybetmiş. Bu rakamlar bize ekonomik ve siyasi krizin giderek derinleştiği önümüzdeki dönemde, sermayenin yeni yatırımlardan kaçındığı ve hatta Honda örneğinde olduğu gibi var olan yatırımlarını çektiği koşullarda işsizliğin çok daha büyük bir hızla yükselebileceğini göstermektedir.

Hükümet, 2008 yılından bu yana “işsizlikle mücadele” adı altında birçok paket açıkladı. Bu paketlerde işçi istihdam etmesi karşılığında sermayeye genel bütçeden ve İşsizlik Sigortası Fonu’ndan büyük kaynak aktardı. Ancak bugün gelinen noktada emekçilerin cebinden sermayeye aktarılan bu kaynağın istihdamı arttırmak bakımından hiçbir karşılığı olmadığı görüldü. Yani AKP iktidarının istihdam politikaları çöktü. Bundan sonra işsizlik sorununu çözmek üzere getirebileceği bir araç da kalmadı. Bakan Albayrak tarafından “reform paketi” adıyla açıklanan ve krizi emekçi kesimlerin sırtına yüklemekten başka bir şey getirmeyen program da gerek dünyada gerekse Türkiye’de gerçekçi bulunmadı. Dolayısıyla tüm bu gelişmeler, mevcut iktidarın ülkeyi krizden çıkartmak bir tarafa krizi daha da derinleştiren bir yolda ısrar ettiğini göstermektedir. Kriz derinleştikçe işsizliğin de yeni rekorlara koşması kaçınılmazdır.

*Akademisyen